Tuz stresi altında yetiştirilen aşılı patlıcan bitkilerinde bazı bitki ve meyve özelliklerinin incelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Özel Sayı, 71 - 80, 01.06.2017

Manar Talhouni Kenan Sönmez Ş. Şebnem Ellialtıoğlu Şebnem Kuşvuran

Öz

Tuzluluk, çevre koşullarından kaynaklanan en önemli streslerden birisi olup dünyadaki sulanabilir alanların %20’den fazlasını etkilemektedir. Patates ve domatesten sonra dünya çapında üçüncü en fazla üretimi yapılan Solanaceae familyasına ait sebze türü olan patlıcan (Solanum melongena L.), tuza karşı orta derecede hassastır. Tuzluluk stresinin neden olduğu verim kaybını ortadan kaldırmak veya azaltmak için kullanılan önemli yöntemlerden birisi aşılama tekniğidir. Bu çalışmada; farklı anaç/kalem kombinasyonları, Kontrol: 1.8-2 dS/m ve Tuz: 6-7 dS/m koşullarında perlit doldurulmuş saksılarda, serada yetiştirilmiştir. Bitkisel materyal olarak 4 patlıcan anacı (Köksal F1, AGR703, Vista, yerel Türk patlıcan ıslah hattı Burdur) ve 2 kalem genotipi (Naomi F1 ve Artvin) kullanılmıştır. Bitki gövde yüksekliği, meyvenin toplam suda eriyebilir kuru madde, titre edilebilir asit, pH, dış kabuk rengi ve tonu gibi meyve kalite parametreleri, verim özellikleri bakımından incelemeler anaç/kalem kombinasyonları arasında farklılıklar bulunduğunu, Burdur ıslah hattının ise anaç ıslah çalışmalarında kullanılabilecek bir genetik kaynak olabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Solanum melongena, NaCl, kalite, verim, anaç/kalem kombinasyonu

Kaynakça

• Aktaş, H., Daler, S., Özen O., Gencer, K., Bayindir, D., Erdar, I., 2013. The effect of some growing substrate media on yield and fruit quality of eggplant grown and irrigated by drip irrigation system in greenhouse, Infrastruktura I Ekologia Terenów Wiejskich Infrastructure And Ecology Of Rural Areas Nr 1/Iii/2013, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, s. 5–11 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi.
• Ali, H.E.M., İsmail, G.S.M., 2014. Tomato fruit quality as influenced by salinity and nitric oxide. Turk J Bot, 38: 122-129.
• Altunlu, H., 2011. Aşılamanın Domateste Kuraklık Stresine Etkileri. Doktora Tezi, Ege Universitesi Fen Tuz stresi altında yetiştirilen aşılı patlıcan bitkilerinde bazı bitki ve meyve özelliklerinin incelenmesi Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 232s, İzmir.
• Anonymous, 2015. Food and Agricultural Organization FAO. http://faostat3.fao.org/browse/Q/C/E. Erişim Tarihi: 11.8.2015.
• Aloni, R., Cohen, R., Karni, L., Aktas, H., Edelstein, M., 2010. Hormonal signaling in rootstock-scion interactions. Scientia Horticulturae, 127: 119-126.
• Azarmi, R, Taleshmikail, R.D., Gikloo, A,. 2010. Effects of salinity on morphological and physiological changes and yield of tomato in hydroponics system. J Food Agric Environ, 8: 573–576.
• Bletsos, F.A., 2003. Grafting and calcium cyanamide as alternatives to methyl bromide for greenhouse eggplant production. Scientia Horticulturae, 107: 325-331.
• Borghesi, E., Gonzalez-Miret, M.L., Escudes-Martinez, A.J., 2011. Effects of salinity stress on carotenoids, anthocyanins, and color of diverse tomato genotypes. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 59(21): 11676-11682.
• Cuartero, J., Fernandez-Munoz , R., 1999. Tomato and salinity. Scientia Horticulturae, 78: 83–125
• Colla, G. Rouphael, Y. Cadarelli, M., Rea, E., 2006. Effect of salinity on yield, fruit quality, leaf gas exchange, and mineral composition of grafted watermelon plants. HortScience, 41(3): 622-627.
• Çürük, S., Dasgan, H.Y., Mansuroglu, S., Kurt, S., Mazmanoglu, M., Antakli, O., Tarla, G., 2009. Grafted eggplant yield, quality and growth in infested soil with Verticillium dahliae and Meloidgyne incognita. Pesq. Agropec. Bras. Brasilia, 44(12): 1673-1681.
• Davis, A. R., Perkins-Veazie, P., Sakata, Y., López-Galarza, S., Maroto, J. V., Lee, S. G., Huh, Y. C., Sun, Z., Miguel, A., King, Cohen, R., Lee, J., 2008. “Cucurbit grafting.” Critical Reviews in Plant Sciences. 27: 50–74.
• Edelstein, M., Plaut, Z., Ben-Hur, M., 2010. Sodium and chloride exclusion and retention by non-grafted and grafted melon and cucurbita plants. Journal of Experimental Botany, 1-8.
• Eisa, S., Hussin, S., Geissler, N., Koyro, H.W., 2012. Effect of NaCl salinity on water relations, photosynthesis and chemical composition of quinoa (Chenopodium quinea Wild.) as a potential cash crop halophyte. AJCS, 6(2): 357-368.
• El-Shraiy, A. Mostafa, M.A. Zaghlool, S.A., Shehata, S.A.M., 2011. Alleviation of salt injury of cucumber plant by grafting onto salt tolerance rootstock. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 5(10): 1414-1423.
• Geboloğlu, N., Yılmaz, E., Çakmak, P., Aydın, M., Kasap, Y., 2011. Determining of the yield, quality and nutrient content of tomatoes grafted on different rootstocks in soilless culture. Scientific Research and Essays, 6(10): 2147-2153.
• Gisbert, C., Prohens, J., Nuez, F., 2011. Performance of eggplant grafted onto cultivated, wild, and hybrid materials of eggplant and tomato. International Journal of Plant Production, 5(4): 367-38.
• Huang, Y., Zhu, J., Zhen, A., Chen, L., Bie, Z., 2009. Organic and inorganic solutes accumulation in the leaves and roots of grafted and ungrafted cucumber plants in response to NaCl stress. Journal of Food, Agriculture and Environment, 7(2): 703-708.
• Kahlaoui, B. Hachicha, M., Rejeb, S., Rejeb, M.N., Hanchi, B., Misle, E., 2011. Effect of saline water on tomato under subsurface drip irrigation: Nutritional and foliar aspects, J. Soil Sci. Plant Nutr., 11(1): 69 – 86.
• Karaçalı, İ., 1993. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. EÜZF Yayınları, No: 494, 444, İzmir.
• Khah, E.M., Kakava, E., Mavromatis, A., Chachalis, D., Goulas C., 2006. Effect of grafting on growth and yield of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) in greenhouse and open-field. Journal of Applied Horticulture, 8: 3-7.
• Krauss, S., Schnitzler W., Grassmann, J., Woltike M., 2006. The influence of different electrical conductivity values in a simplified recirculating soilless system on inner and outer fruit quality characteristics of tomato. J Agric Food Chem, 54: 441–448.
• King, S.R., Davis, A.R., Zhang, X., Crosby, K., 2010. Genetics, breeding and selection of rootstocks for Solanaceae and Cucurbitaceae. Scientia Horticulturae, 127: 106-111.
• Leoni, S., Grudina, R., Cadinu, M., Madeddu, B., Garletti, M.C., 1990. The influence of four rootstocks on some melon hybrids and a cultivar in greenhouse. Acta Horticulturae, 287: 127-134.
• Libia, I., Trejo-Téllez Fernando C., Gómez-Merino., 2012. Nutrient Solutions for Hydroponic Systems, Hydroponics - A Standard Methodology for Plant Biological Researches, Dr. Toshiki Asao (Ed.), ISBN: 978-953-51-0386-8, InTech, Available from: http://www.intechopen.com/books/hydroponics-a-standardmethodology-for-plant-biological-researches/nutrient-solutions-for-hydroponic-systems.
• Lopez, H., Marco, A., Ulery, A.P., Zohrab, S., Picchioni, G., Flynn, R.P., 2011. Response of chile pepper (Capsicum annuum L.) to salt stress and organic and inorganic nitrogen sources: I Growth and yield.Tropical and Subtropical Agroecosystems, 14(1): 137-147.
• Martinez-Ballesta, M.C., Alcaraz-Lopez, C., Muries, B., Mota-Cadenas, C., Carvajal, M., 2010. Physiological aspects of rootstock-scion interactions. Scientia Horticulturae, 127: 112-118.
• Munns, R., Termaat, A., 1986. Whole-plant responses to salinity. Aust. J. Plant Physiol. 13: 143-160.
• Niedziela, Jr., Nelson, P.V., Willits, D.H., Peel, M.M., 1993. Short-ten salt-shock effects on tomato fruit quality, yield, and vegetative prediction of subsequent fruit quality. J. Am. Soc. Hort. Sci., 118: 12-16.
• Öztekin, G.B., Tuzel, Y., 2011. Comparative salinity responses among tomato genotypes and rootstocks. Pak. J. Bot., 43(6): 2665-2672.
• Passam, H.C., Stylianou, M., Kotsiras, A., 2005. Performance of eggplant grafted on tomato and eggplant rootstocks. European Journal of Horticultural Science, 70: 130-134.
• Rivard, C.L., Louws, F.J., O’Connell, S., Peet, M.M., 2009. The grafted tomato system: Are there advantages in the presence of soilborne diseases.Hortscience, 44: 1111-1112.
• Rivero, R.M., Ruiz, J.M., Sanchez, E., Romero, L., 2003. Does grafting provide tomato plants an advantage against H2O2 production under conditions of thermal shock. Physiologia Plantarum, 117: 44-50.
• Ruiz, J.M., Belakbir, A., López-Cantarero, I., Romero, L., 1997. Leaf-macronutrient content and yield in grafted, melon plants. A model to evaluate the influence of rootstock genotype. Scientia Hort., 71: 227–234.
• Sönmez, K., 2014. Likopen, β-Karoten and Morfolojik Özellikler Bakımından Yerel Sofralık Domateslerde Genotip X Çevre İnteraksiyonu. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 183s, Ankara.
• Trajkova, F, Papadanakis, N., Savvas, D., 2006. Comparative effects of NaCl and CaCl2 salinity on cucumber grown in a closed hydroponic system. HortScience, 41: 437–441.
• Turhan, A., Ozmen, N., Serbeci, M.S., Seniz, V., 2011. Effects of grafting on different rootstocks on tomato fruit yield and quality, Hort. Sci. (Prague), 38(4): 142–149.
• Ünlükara, A., Kurunc, A., Duygukesmez, G., Yurtseven, E., Suarez, D.L., 2010. Effects of salinity on eggplant (Solanum melongena L.) growth and evapotranspiration. Irrig. and Drain, 59, 203-214.
• Yarsi, G., Rad, S., 2004. Cam seralarda aşılı fide kullanımının Faselis F1 patlıcan çeşidinde verim, meyve kalitesi ve bitki büyümesine etkisi. Alatarım, 3(1): 16-22.
• Yaşar, F., 2003. Tuz Stresi Altındaki Patlıcan Genotiplerinde Bazı Antioksidant Enzim Aktivitelerinin in vitro ve in vivo Olarak İncelenmesi. Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Estitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı ,139s, Van.
• Yetişir, H., Şener, K., Nebahat, S., 2007. Rootstock potential of Turkish Lagenaria siceraria germplasm for watermelon: plant growth, graft compatibility, and resistance to Fusarium. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 31 (6): 381-388.