Küresel Isınma ve İklim Değişikliği: Bartin, Zonguldak ve Düzce Yöresine Ait Örnek Bir Çalışma

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 116 - 127, 16.04.2018

İlyas Bolat Ömer Kara Ertuğrul Tok

Öz

Küresel
ısınma, yüzyılımızın en önemli sorunlarından biri olarak kabul edilmektedir. Hemen
hemen tüm bilimsel çevreler ve medya kuruluşlarında, Dünya’nın giderek ısındığı
konusunda ortak bir görüş söz konusudur. Dünya sıcaklığının 21. yüzyılda 1.5 °C
ile 5.0 °C arasında artacağı tahmin edilmektedir. Türkiye’de ise 2030 yılı
dolaylarında yaz ve kış sıcaklıklarının 2.0 °C-3.0 °C civarında, kış
yağışlarının ise %10’a kadar artacağı, yazın yağışların azalacağı ve toprak
nemi bakımından kuraklığın artacağı bildirilmektedir. Bu çalışmada, ülkemizin
Batı Karadeniz Bögesi’nde yer alan Bartin, Zonguldak ve Düzce İllerinin merkez
meteoroloji istasyonlarına ait 1980-1999 ve 2000-2015 yılları arasındaki
minimum, maksimum ve ortalama sıcaklık değerleri ile maksimum ve toplam yağış
miktarları incelenmiştir. Sonuçlar, aylar bazında minimum ve maksimum
sıcaklıklarda belirgin artışların olduğunu işaret etmektedir. Bununla birlikte,
Bartin, Zonguldak ve Düzce İllerinin aylık ve yıllık ortalama sıcaklık
verilerinde, özellikle yaz aylarında artış eğilimi tespit edilmiştir. Diğer
taraftan, 1980-1999 ve 2000-2015 yılları arasındaki periyotlarda aylık ve
yıllık ortalama yağış verilerinde, özellikle yaz aylarında (Haziran, Temmuz ve
Ağustos) azalış eğilimi ortaya çıkmıştır. Türkiye’miz, küresel ısınmanın
potansiyel etkilerinin görülme ihtimali açısından, riskli ülkeler arasında yer
almaktadır. İklim değişikliklerine karşı gerekli önlemler alınmaz ise, iklim
değişikliğinin ülkemizdeki doğal ekolojik sistemlerin bileşimini ve
üretkenliğini bozması ve biyolojik çeşitliliği azaltması kaçınılmaz olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Düzce, Küresel ısınma, ortalama sıcaklık, yağış miktarı, sera gazları, Bartin, Zonguldak illeri

Global Warming and Climate Change: A Practical Study on Bartin, Zonguldak and Düzce

Öz

Global
warming is regarded as one of the most important problems of our century. In
almost all scientific circles and media organizations, there is a common
opinion that the world is getting warmer. It is estimated that the world
temperature will increase between 1.5 °C and 5.0 °C during the 21^st
century. In Turkey around 2030, it is reported that the summer and winter
temperatures will increase around 2.0 °C-3.0 °C, winter precipitation will
increase by up to 10%, summer precipitation will decrease and, the drought in
terms of soil moisture will increase. In this study, the minimum, maximum and
average temperature values and maximum and total precipitation amounts between
1980-1999 and 2000-2015 for the central meteorological stations of Bartin,
Zonguldak and Düzce Provinces in Western Black Sea Region of our country were
examined. The results indicate the marked increases in minimum and maximum
temperatures monthly basis. At the same time, increasing tendency was
determined in the Bartin, Zonguldak and Düzce monthly and annual average
temperature data, especially during the summer months. On the other hand, in
the period between 1980-1999 and 2000-2015 years monthly and annual, especially
during the summer months (June, July and August), average precipitation data
showed a tendency to decrease. Turkey is among the riskiest countries from the
point of the possibility to experience the potential consequences of global
warming. Unless measures are taken against climate change, it will be
inevitable that the climate change would degrade the composition and
productivity of the natural ecological systems in our country and reduce
biological diversity.

Anahtar Kelimeler

Düzce, Global warming, average temperature, precipitation amount, greenhouse gases, Bartin, Zonguldak provinces

Kaynakça

• Cosun F, Karabulut M (2009). Kahramanmaraş’ta ortalama, minimum ve maksimum sıcaklıkların trend analizi. Türk Coğrafya Dergisi, (53): 41-50.
• Çepel N (2003). Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri. TÜBİTAK, Popüler Bilim Kitapları, Aydoğdu Matbaası, 183 s., Ankara.
• Çepel N (1995). Orman Ekolojisi. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayın Nu:3886/433, ISBN:975-404-398-1, 536 s.
• Demir İ, Kılıç G, Coşkun M, Sümer U M, (2008). Türkiye’de maksimum, minimum ve ortalama hava sıcaklıkları ile yağış dizilerinde gözlenen değişiklikler ve eğilimler. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 69-84. TMMOB adına TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası, 13-14 Mart 2008, Ankara.
• Deniz T (2014). Zonguldak İlinde Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı. Doğu Coğrafya Dergisi, 19(32), 299-320.
• Hekimoğlu B, Altındeğer M (2008). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. T.C. Samsun Valiliği İl Tarım Müdürlüğü, 73 s., Samsun.
• IPCC (2000). Special report on emissions scenarios.Special Report of Working Group III of the Intergovernmental Panel on Climate (IPCC), (Edited by Nebojsa Nakicenovic and Robert Swart), pp. 612. ISBN 0521804930. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• IPCC (2001). Intergovernmental Panel on Climate Change, The Scientific Basis, Contribution of Working Group I to the Third Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Houghton, J.T., Y. Ding, D.J. Griggs, M. Noguer, P.J. van der Linden, X. Dai, K. Maskell, and C.A. Johnson (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA.
• IPCC (2007). Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), (Edited by Solomon, S., Qin, D., Manning, M., Chen, Z., Marquis, M., Averyt, K. B., and Miller, H. L.), Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA.
• Karabulut M, Cosun F (2009). “Kahramanmaraş İlinde Yağışların Trend Analizi.” Coğrafi Bilimler Dergisi, 7 (1): 65‐83.
• Kayhan M (2007). Küresel iklim değişikliği ve Türkiye. I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, TİKDEK 2007, s 81-83, 11-13 Nisan 2007, İTÜ, İstanbul.
• Kızılelma Y, Çelik M A, Karabulut M (2015). İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağışların trend analizi. Türk Coğrafya Dergisi, 64: 1-10.
• Öztürk K (2002). Küresel İklim Değişikliği ve Türkiyeye Olası Etkileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1).
• Sağlam N E, Düzgüneş E, Balık İ (2008). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. Su Ürünleri Dergisi, 25 (1): 89-94.
• Sarıyıldız T, Varan S, Duman A (2008). Ölü örtü ayrışma oranları üzerinde kimyasal bileşenlerin ve yetişme ortamı özelliklerinin etkisi: Artvin ve Ankara yöresine ait örnek bir çalışma. Kastamonu Orman Fakültesi Dergisi, 8 (2), 109-119.
• Tanrıkulu A (2016). Ege Bölgesi Yağış ve Sıcaklık Parametrelerinin Eğilim Çözümlemesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli, 95 s.
• Türkeş M (2010). Klimatoloji ve Meteoroloji. 650 s., Kriter Yayınevi, İstanbul.
• Türkeş M (2012). “Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme.” Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi 4(2): 1‐32.
• Türkeş M (2001a). Hava, iklim, şiddetli hava olayları ve küresel ısınma. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü 2000 Yılı Seminerleri, Teknik Sunumlar, Seminerler Dizisi: 1: 187-205, Ankara.
• Türkeş M (2001b). Küresel iklimin korunması, İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve Türkiye. Tesisat Mühendisliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Süreli Teknik Yayın 61: 14-29.
• Türkeş M, Sümer U M, Çetiner G (2000). “Küresel iklim değişikliği ve olası etkileri.” Çevre Bakanlığı, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Seminer Notları (13 Nisan 2000, İstanbul Sanayi Odası): 7‐24, ÇKÖK Gn. Md., Ankara.
• URL-1 (2017). http://www.Bartintso.org.tr, Bartin Ticaret ve Sanayi Odası web sayfası, (Erişim tarihi: 15.09.2017).
• URL-2 (2017). http://www.duzce.bel.tr, Duzce Belediyesi web sayfası, (Erişim tarihi: 16.09.2017).
• URL-3 (2017). https://www.mgm.gov.tr/tahmin/il-ve-ilceler.aspx?il, Meteoroloji Genel Müdürlüğü web sayfası, (Erişim tarihi: 07.09.2017).
• URL-4 (2017). https://www.mgm.gov.tr/FILES/resmi-istatistikler/turkiye-ortalama-sicaklik-1.pdf, Meteoroloji Genel Müdürlüğü web sayfası, (Erişim tarihi: 07.09.2017).