ULUSLARARASI ÖRGÜT METİNLERİNDE YÖNETİŞİM VE TÜRKİYE PRATİĞİ: TEORİDEN UYGULAMAYA BİR İNCELEME

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 4, 0 - 0, 01.07.2013

Eren Delice

Öz

Bu çalışmada, 20 yy son çeyreğinde uygulanmaya başlayan Neo-Liberal politikaların, Devlete biçtiği yeni yönetim biçimi olan Yönetişim Modeli incelendi. Yönetişim Modeli incelenirken öncelikle kavramın kökeni açıklandı. Modelin gündeme gelmesinde, gelişmesinde ve meşruiyet kazanıp uygulanmasında etkileri olan Dünya Bankası, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi Uluslararası Kuruluşların modeli nasıl biçimlendirdiği anlatıldı. Süreç içinde “İyi Yönetişim” olarak anılmaya başlanan modelin ilkeleri ortaya kondu. Bu ilkelerin, Türkiye’de ki resmi kurumların metinlerine de atıf yapılarak, Türk yönetim biçimine nasıl yansıdığına bakıldı. Yönetişim Modelinin Türkiye özelindeki uygulaması, Yerel, Bölgesel ve Ulusal ölçekte kurulan yeni yapılanmalar çerçevesinde pratik örnekler olarak incelendi. Son olarak da Yönetişim Modeli’nin iddia ettiği bazı temel argümanlar çerçevesinde Yönetişim Modeline yöneltilen eleştirilere yer verildi.

Anahtar Kelimeler

Yönetişim, Uluslararası Kuruluşlar, Neo-liberalizm, Devlet, Sivil Toplum

THE GOVERNANCE AND THE PRACTICE OF TURKEY IN INTERNATIONAL ORGANIZATIONS TEXTS: AN ANALYSIS FROM THEORY TO PRACTICE

Öz

In this study, the model of governance which has been assigned to the state as a new method of administration by the neo-liberal politics is analyzed. In the evaluation of the model, primarily the root of the concept is defined. On the development, legitimization and implementation of the model, the effects of international organizations such as; World Bank (WB), Organization for Economic Cooperation and Development (OECD), United Nations (UN) and the European Union (EU) are observed. The principles of the model which are started to be named as “good governance” within the process are outlined. By referring to the legal documents of the Turkish institutions, the reflection of these principles to the Turkish governance system is examined. The implication of the model in Turkey is explained through the practices under the frameworks of local, regional and national restructurings. Finally, the paper ends by exploring the critics against the fundamental arguments of the model.

Anahtar Kelimeler

Governance, İnternational Organizations, Neo-Liberalism, State, Civil Society

Kaynakça

• Acı, E. Y. (2005a). Kalkınma Sorunu ve STK’ların Değişen İşlevi, Sivil Toplum, 11, 25-35
• Acı, E. Y. (2005b). Neo Liberal Yaklaşım ve Yönetişim Kavramı, Marmara Ünv. İİBF Dergisi, XX (1), 201-216
• Adıgüzel, Ş. (2003, Ocak). Yerel Düzeyde Yönetime Katılıp ve Yerel Yönetim Sürecindeki İşlevleri Açısından “Yerel Gündem 21”: Malatya Belediyesi Yerel Gündem 21 Örneği, Çağdaş Yerel Yönetimler, 12 (1), 45-63
• Ataay, F. (2006). Türkiye’de Yönetişim ve “Sivil Toplum” Tartışmaları Üzerine Bir Değerlendirme, Memleket Siyaset Yönetim, 1, 121-141
• Bayramoğlu, S. (2002, Yaz). Küreselleşmenin Yeni Siyasal İktidar Modeli: Yönetişim, Praksis, 7, 85- 116
• Bayramoğlu, S. (2005). Yönetişim Zihniyeti, İstanbul: İletişim Yayınları Commission of The European Communities, (2001). European Governance: A White Paper, Brussels, COM(2001), 428 final
• Çukurçayır, M. A. ve Sipahi, E. B. (2003, Temmuz-Aralık). Yönetişim Yaklaşımı ve Kamu Yönetiminde Kalite, Sayıştay Dergisi, 50-51, 35-66
• Çukurçayır, M. A., Eroğlu, H.T., Uğuz, H. E. (Ed.), (2010). Yönetişim, Konya: Çizgi Kitapevi
• Devlet Planlama Teşkilatı, (2007). Kamuda İyi Yönetişim Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara
• Emrealp, S.(2005, Şubat). Yerel Gündem 21 Uygulamalarına Yönelik Kolaylaştırıcı Bilgiler Ek Kitabı, İstanbul: IULA-EMME (UCLG-MEWA) Yayını
• Fakier, S., Stephens, A.; Tholin, J., Kapelus, P.(2005). Environmental Governance, Background Research Paper: Environmental Governance, South Africa Environment Outlook,
• Fukuda, P. ve Ponzio, R. (2002). Governance : Past, Present, Future Setting the governance agenda for the Millennium Declaration, UNDP Paper
• Fukuyama, F. (2012). Devlet İnşası, 21. Yüzyılda Dünya Düzeni ve Yönetişim,(çev.Türkan Çolak), İstanbul: Profil Yayıncılık
• Güler, B. A. (1996). Yeni Sağ ve Devletin Değişimi-Yapısal Uyarlanma Politikaları, Ankara: TODAİE Yayını
• Güler, B. A. (2003a, 3 Mart). Devlette Reform, Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nde verilmiş konferans, Ankara
• Güler, B. A. (2003b, Kış-Bahar). Yönetişim: Tüm İktidar Sermayeye, Praksis, 9, 93-116 Güzelsarı, S. (2003, Haziran). Neo-Liberal Politikalar ve Yönetişim Modeli, Amme İdaresi Dergisi, 36 (2), 17-34
• Kesim, H. K. ve Petek, A. (2005, Aralık). Avrupa Komisyonu’nca Belirlenen İyi Yönetişimin İlkeleri Çerçevesinde Türk Kamu Yönetimi Reformunun Bir Eleştirisi, Amme İdaresi Dergisi, 38 (4), 39-58
• Mehmet Altundiş (2006), Bağımsız İdari Otoritelerin Türk Hukuku’nda Ortaya Çıkardığı Sorunlar Ve Türk Hukuku’na Etkileri, http://www.danistay.gov.tr/makale_mehmet_altundis113.htm#_ftn1 (23/05/2012)
• Özer, M. A. (2006, Ekim-Aralık). Yönetişim Üzerine Notlar, Sayıştay Dergisi, 63, 59-89
• Peker, A. T. (1996, Bahar). Dünya Bankası: Büyüme Söyleminden İyi Yönetme Söylemine, Toplum ve Bilim, 69, 6-61
• Resmi Gazete, “ Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun”,Sayı : 26074, 08/02/2006
• Resmi Gazete, “Belediye Kanunu”, Sayı : 25874, 13/7/2005
• Resmi Gazete, “Kent Konseyi Yönetmeliği”, Sayı : 26313, 08/10/2006
• Sipahi, E. (2010). Küresel Çevre Sorunlarına Kolektif Çözüm Arayışları ve Yönetişim, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 331- 344
• T.C. Maliye Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı. (2003). İyi Yönetişimin Temel Unsurları, Ankara: Ayrıntı Basımevi
• Tan, T. (2002, Haziran) Bağımsız İdari Otoriteler veya Düzenleyici Kurullar, Amme İdaresi Dergisi, 35 (2), 12
• Toksöz, F. (2008, Haziran). İyi Yönetişim El Kitabı, İstanbul: Tesev Yayınları
• TÜSİAD (2002), Bağımsız Düzenleyici Kurumlar ve Türkiye Uygulaması, Yayın No.
• TÜSİAD-T/2002-12/349, İstanbul: Lebib Yalkın Yayımları
• World Bank (1992). Governance and Development, New York: World Bank
• Yılmaz, A. (2010, Mart). Kalkınma Ajansları Ve Yerel Yönetişim, Türk İdare Dergisi, 466, 192
• Yüksel, M. (2000). Yönetişim (Governance) Kavramı Üzerine, Ankara Barosu Dergisi, 58 (3), 145-160
• Zapçı, F. Ç. (2002). Dünya Bankası’nın Küresel Pazar İçin Yeni Stratejisi: Yönetişim, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57(3), 151-179