Erkekler İçin Askerliğe Hazırlık Dersleri

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 22, 1 - 40, 15.04.2017

Günseli Gümüşel

https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.310158

Cited By: 1

Öz

Temelleri Kurtuluş Savaşı yıllarında atılan ve Kuruluş Döneminde

biçimlendirilen Erken Cumhuriyet Dönemi ulusal eğitiminin önemli

parçalarından birisi Askerliğe Hazırlık Dersleridir. 1926 yılından bu yana

resmi olarak ortaöğretim ders programlarında farklı isimlerle varlığını

sürdüren Askerlik dersleri 1926- 1949 yılları arasında “Askerliğe Hazırlık

Dersleri”, 1949- 1968 yılları arasında Milli Savunma Bilgileri ve 1969-

2012 yılları arasında ise Milli Güvenlik Bilgisi adıyla okutulmuştur.

Eğitimin genel amacının milli terbiye verme ve milli yurttaş yaratma

olduğu bir dönemde, Askerlik dersleri ve kampları, refleksleri bakımından

sivil olması beklenmeyen halkın devlete sadakat, fedakârlık, aidiyet

ve orduyla bütünleşme duygularını kazanmasını “doğal” hale getirir.

Yurtseverliğin yüceltilmesi “en kutsal görev” olan askerlik üzerinden

yapılırken kadınların ve erkeklerin içinde bulunulan çağın “topyekûn

savaş” anlayışına aktif olarak kazandırılması hedeflenir. Bunun için

Türklerin tarihsel özellikleriyle ilişki kurulur ve “ordu- millet” anlayışı

Cumhuriyet ilkelerine uygun olarak yeniden yorumlanır. Böylece sürekli

zihinsel seferberlik yaratılır. Seferberliğin devamlılığı eğitim sisteminin

içine milliyetçiliğin tüm anlam ve pratiklerinin yedirilmesiyle sağlanır.

Anahtar Kelimeler

Askerliğe Hazırlık Dersleri, eğitimde militarizm, eğitimde ulusallaşma

Kaynakça

• “Ankara Erkek Lisesinin Askerlik Kampı”, Ulus, 16 Temmuz 1936. “Ankara Erkek Lisesinin Kampında Bir Saat”, Ulus, 30 Temmuz 1937. “Askerliğe Hazırlanan Gençlik”, Ulus, 21 Eylül 1937. “Askerlik Vazifesi”, Hâkimiyet-i Milliye, 2 Haziran 1930. “Gençleri Askerliğe Hazırlamak İçin Açılan Kamplar Bu Sene Feyizli Neticeler Veriyor”, Ulus, 29 Temmuz 1928. “Kamp ve Türk Gençliğinde Askerlik Sevgisi”, Ulus, 19 Temmuz 1939. “Kitabiyat: Muallim Afet Hanımın Kitabı”, Hâkimiyet-i Milliye, 29 Ağustos 1930. “Liseliler Kampa Çıktı!”, Savaş Mecmuası, Yıl 1, Sayı 8, 1 Temmuz 1940. “Mecmuamızın Maksadı”, Savaş Mecmuası, Yıl 1, Sayı 1, 15 Mart 1940. “Ömer İnönü Asker”, Yedigün, Sene 7, No 334, Cilt 13, 1 Ağustos 1939. “Talebeler Askeri Kamplarını Bitirdiler”, Ulus, 23 Temmuz 1939. 1931’de Askeri Mecmuanın Nasıl Çıkarılacağı Hakkında Veçheler, Büyük Erkânıharbiye Matbaası, Ankara, 1930. Afet, Muallim, Yurt Bilgisi Notlarımdan Askerlik Vazifesi, Devlet Matbaası, İstanbul, 1930. Akşin, Sina. Türkiye’nin Önünde Üç Model, Telos Yayıncılık, İstanbul, 1997. Askerliğe Hazırlık Dersleri: Askeri Ehliyetnameler ve İhtiyat Subay Hazırlık Kıt’aları Hakkında Talimatname D- 60, Genelkurmay Matbaası, Ankara, 1935. Askerliğe Hazırlık Tedrisatı: Askeri Ehliyetname Almak ve İhtiyat Zabiti Hazırlık Kıtaları Hakkında Talimatname 60, Türkiye Cumhuriyeti Erkânı Harbiye Umumiye Riyaseti, Ankara, 1927. Atatürk’ün Askerliğe Dair Eserleri Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, Cumalı Ordugâhı, Tabiye ve Tatbikat Seyahati, Takımın Muharebe Talimi, Bölüğün Muharebe Talimi, Doğuş Limited Şirketi Matbaası, Ankara, 1959. Babacan, Ekrem ve AKLIN, Sabri, Tabiye Notları, Yedek Subay Okulu Matbaası, Ankara, 1943. Birtek, Ferit, Askerliğe Hazırlık I (Erkekler İçin) Lise Kitapları, Maarif Matbaası, Ankara, 1942. Bora, Tanıl. “Ordu ve Milliyetçilik”, Birikim Dergisi, Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu, Özel Sayı, 2013. Cumhuriyet Arşivi, Fon No: 180, Kutu No: 47, Dosya No: 241, Sıra No: 4, 7 Kasım 1927. Erkekler İçin Askerliğe Hazırlık Kampları, 29 Temmuz 1928. Ezgeç, Hakkı, Askerliğe Hazırlık I Ortaokul Kitapları, Maarif Matbaası, İstanbul, 1942. Fidel, Kenneth, Militarism in Developing Countries, Transaction Books, ABD, 1975. Gölpınarlı, Muallim Abdülbaki, Cumhuriyet Çocuğunun Din Dersleri Atatürk Dönemi Ders Kitabı, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2005. İlhan, Suat. Atatürk ve Askerlik Düşünce ve Uygulamaları, Atatürk Kültür, Dil ve Yüksek Tarih Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1990. Karal, Enver Ziya, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi (1918- 1944), Maarif Matbaası, İstanbul, 1944. Karaosmanoğlu. Yakup Kadri, Atatürk Biyografik Tahlil Denemesi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2008. Muhlis, Abdullah, Muvasala ve Muharebe ve Umur-ı Havaiye Dersleri Notlarından, Harbiye Mektebi Matbaası, İstanbul 1928. Öncü, Ali, Derslerim, Vakıt Matbaası, İstanbul, 1942. Şemsi, Mahmut, Harbin İstifai Tesirleri ve Zabitlerimizin; Neslimizin Islahındaki Ehemmiyetleri, Askeri Matbaa, İstanbul, 1933.