Centralization-Localization Discussions in Turkey and the Problem of Scale in Service Delivery

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 27, 249 - 276, 01.06.2016

Mustafa Kara

Öz

Although legal provisions regarding local administrations were started with the Tanzimat period and continued throughout the Republic, local administrations couldn’t detach themselves from the central administration. The aim of this research is to distinguish the type of services to be provided via local or central or with the collaboration of these two from the perspective of the local authorities and the majors. The research cover the Southern Marmara TR22 (Balıkesir and Çanakkale regions). Regarding to the methodology, interview was used for the data collection and was interpreted via descriptive analysis. As a result, the research argues, parallel with the samples’ common view, that security, public order and defense should be provided via central and urban infrastructural services, environmental protection and land and resettlement works should be provided via local agencies

Anahtar Kelimeler

Centralization, localization, local administration, optimal

Türkiye’de Merkezileşme-Yerelleşme Tartışmaları ve Hizmet Sunumunda Ölçek Sorunu

Öz

Türkiye’de yerel yönetimlere ilişkin yasal düzenlemeler Tanzimat Dönemi’yle başlayıp, Cumhuriyet Dönemi’nde de devam etmesine karşın, yerel yönetimler, merkezi yönetimin taşra teşkilatının uzantıları olma özelliğinden kurtulamamışlardır. Araştırmanın amacı, mülki idare amirleri ve belediye başkanları perspektifinden hangi hizmetlerin merkezi, hangilerinin yerel ve hangilerinin de birlikte sunulması gerektiğinin ortaya konmasıdır. Araştırma Güney Marmara TR22 (Balıkesir ve Çanakkale) bölgesini kapsamaktadır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde görüşme yönteminden yararlanılmış, veriler betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, savunma, kamu düzeni ve güvenlik hizmetlerinin merkez; kentsel altyapı hizmetleri, çevre koruma ve iskân işleri hizmetlerinin yerel ölçekte sunulması noktasında katılımcıların ortak görüşte oldukları belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Merkezileşme, yerelleşme, yerel yönetimler, optimal ölçek, TR22 Güney Marmara

Kaynakça

• Andrews, Rhys; Entwisle, Tom. “Four Faces of Public Service Efficiency”, Public Management Review, Vol. 15, No. 2, 2013, s. 246-264.
• Baş, Türker; Akturan, Ulun. Nitel Araştırma Yöntemleri Nivivo İle Nitel Veri Anali- zi, Örnekleme, Analiz, Yorum, Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş, Ankara 2013.
• Bilgiç, K. Veysel, Türkiye’de Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim İlişkileri Üzerine Bir Değerlendirme, içinde Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, (der.) Yerel Yö- netimler Üzerine Güncel Yazılar I Reform, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2005, s. 201-212.
• Camagni, Roberto; Capello, Roberta; Caragliu, Andrea. “One or Infinite Optimal City Sizes? In Search of an Equilibrium Size for Cities”, Ann Reg Sci, DOI 10.1007/s00168-012-0548-7, 2013, s. 309-341.
• Goodall, Brian. The Economics of Urban Areas, Urban and Regional Planning Se- ries, Volume 3, Pergamon Press Ltd. Headington Hill Hall, Oxford OX3OBW, England 1972.
• Görmez, Kemal. “Demokratikleşme açısından Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim İlişkileri”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı: 4, 2000, s. 81-88.
• Gözler, Kemal. “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Be- lediyesi Haline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 122, 2013, s. 37-82.
• Gül, Hüseyin. Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısına Ademi Merkezileşme- Küreselleşme Dinamikleri ve Yönetimi Geliştirme Açılarından Bakış, içinde Hüseyin Özgür, Muhammet Kösecik, (der.) Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I Reform, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2005.
• Gül, Hüseyin, Aktel, Mehmet. Tarihsel Bir Bakış Açısıyla Kamu Yönetimi ve Ye- rel Yönetimler Reformu, içinde Ali Akdemir, Mahir Gümüş, Hamit Palabıyık, Sefer Şener, (der.) Yerel Yönetimler Kongresi Dünden Bugüne Yerel Yönetim- lerde Yeniden Yapılanma Bildiriler Kitabı, Pozitif Matbaacılık, Ankara 2004.
• Güler, A. Birgül. Kamu Yönetimi Temel Kanunu Üzerine, 2004, http://birgulay- manguler.net/files/pdf/Hukuk1.pdf, (Erişim Tarihi: 01.10. 2015).
• Güler, A. Birgül. Prof. Dr. Birgül Ayman Güler, “Kamu Yönetimi Temel Kanunu” tasarısını değerlendirdi: Özelleştirmeci, yerelleştirmeci, yönetişimci , 2003a, http://www.ttb.org.tr/TD/TD104/6.php, (Erişim Tarihi: 31.08.2015).
• Güler, A. Birgül. İkinci Dalga: Siyasal ve Yönetsel Liberalizasyon Kamu Yönetimi Temel Kanunu, Özel Sayı Kamu Yönetimi Reformu İncelemeleri: Mülkiye’den Perspektifler Tartışma Metinleri, No. 59, Ankara Üniversitesi SBF Matbaası, Ankara 2003b.
• Güler, A. Birgül. “Yerel Yönetimlerde Reform Sorunu”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 10, Sayı: 3, 2001, s. 7-12.
• Güler, A. Birgül. “Yerel Yönetimleri Güçlendirmek Mi? Adem-i Merkeziyetçilik Mi?”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 9, Sayı: 2, 2000, s. 14-30.
• Güler, A. Birgül. “1998 Reform Tasarısı Üzerine İnceleme”, Çağdaş Yerel Yönetim- ler, Cilt: 7, Sayı: 4, 1998, s. 3-25.
• Güven, H. Sami. “Değişen Yerel Hizmet Kavramı ve Yerel Yönetimlerde Ölçek So- runu”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 15, Sayı 4, 1982, s.27-48.
• İzci, Ferit; Turan Menaf. “Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, 2013, s. 117-152.
• Kalabalık, Halil. Avrupa Birliği Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Hukuku Teori-Uygulama, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005.
• Karasu, A. Mithat. “6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve Olası Etkileri Şan- lıurfa Örneği”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, 2013, s. 1-17.
• Keleş, Ruşen. Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul 2000.
• Kerimoğlu, Baki. Merkezileşme ve Yerelleşme Kıskacında Yerel Yönetimler: Yeni Büyükşehir Kanunu Kapsamında Bir Değerlendirme, Mülkiye İktisadi ve Sos- yal Araştırmalar Merkezi, Değerlendirme Notu/5, 2014, s. 1-4.
• Merriam B. Sharan. Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara 2013.
• Ökmen, Mustafa. Türkiye’de Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim İlişkileri ve Yerel Yö- netimlerin Yeniden Yapılandırılması, içinde Recep Bozlağan ve Yüksel Demir- kaya, (der.), Türkiye’de Yerel Yönetimler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2008, s. 45-84.
• Ökmen, Mustafa. “Yerel Yönetimlerde Yeniden Düzenleme Girişimleri ve Son Re- form Tasarıları Üzerine Bir Değerlendirme”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 10, Sayı: 1, 2003, s. 117-139.
• Önez Çetin, Zuhal. “Türkiye’de İl Özel İdaresi Sisteminin Dönüşümü ve 6360 Sayılı Kanunun Dönüşüme Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, 2015, s. 247-266.
• Parlak, Bekir, Ökmen, Mustafa. Yerel Yönetimler Kuram ve Uygulamada Küresel ve Ulusal Konular ve Sorunlar, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa 2015.
• Pevcin, Primoz. “Local Government in Slovenia: Structure, Size and Expenditu- res”, Croatian and Comparative Public Administration, Vol. 12, No. 3, 2012, s. 705-724.
• Polatoğlu, Aykut. Kamu Yönetimi Genel İlkeler ve Türkiye Uygulaması, ODTÜ Yayıncılık, Ankara 2003.
• Saruhan, C. Şadi; Özdemirci, Ata. Bilim, Felsefe ve Metodoloji, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul 2013.
• Soukopova, Jana; Nemec, Juraj; Struk, Michal. “Municipality Size and Local Public Services-Do Economies of Scale Exist?”, The Nispacee Journal of Public Admi- nistration and Policy, Vol. 7, No. 2, 2014, s.151-171.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018 Kamu Yönetimi ÖİK Raporu, 2014, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/zel%20htisas%20 Ko- misyonu%20Raporlar/Attachments/251/Kamu%20Y%C3%B6netimi%20 %C3%96zel%20%C4%B0htisas%20Komisyonu%20Raporu.pdf, (Erişim Tarihi: 11.12.2015).
• Yıldırım, Ali; Şimşek Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2013.
• Zengin, Ozan. “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değer- lendirmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2014/2, s. 92-116.
• Genel Muhasebe Yönetmeliği, RG: 23/12/2014-29214.
• Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı, http://www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1-0731. pdf, (Erişim Tarihi: 30.09.2015).
• Sayılı Kamu Yönetimi Temel Kanunu, https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/ k5227.html, (30.09.2015).
• Hükümet 2016 Yılı Eylem Planı (2015), http://www.basbakanlik.gov.tr/docs/ Kurumsal Haberler/64.hukumet-eylem-plani-kitap.pdf, (Erişim Tarihi: 06.01.2015).
• http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/07/29/suruc-belediyesi-resmi-aracla- terorist-ve-silah-tasirken-sucustu-yakalandi, (Erişim Tarihi: 06.01.2016).
• http://dirilispostasi.com/n-4107-dargecite-traktorle-silah-tasiyan-teroristlere- operasyon.html, (Erişim Tarihi: 06.01.2016).
• http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/12/27/hendekler-demokrasiye-kazilmis- bir-mezardir, (Erişim Tarihi: 06.01.2016).
• http://www.serbestiyet.com/Gundem/kutuphaneye-pkk-saldirisi-6-yarali-651193, (Erişim Tarihi: 06.01.2016).
• http://www.siirtmanset.com/belediye/siirt-belediyesi-itfaiye-ekipleriyle-ilgili-sok- goruntuler-h8166.html, (Erişim Tarihi: 06.01.2016).
• http://www.sondakika.com/haber/haber-pkk-cizre-ve-silopi-den-sonra-nusaybin- ilcesinde-6684719/, (Erişim Tarihi: 06.01.2016).
• http://www2.tbmm.gov.tr/d21/2/2-0504.pdf, (Erişim Tarihi: 20.09.2015a).
• http://www2.tbmm.gov.tr/d21/1/1-0843.pdf, (Erişim Tarihi: 25.09.2015b).