İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Okul Aidiyet ve Dinî Tutum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 32, 7 - 38, 05.12.2016

İbrahim Aşlamacı Emrah Eker

Öz

Bu araştırmada İmam-Hatip Lisesi öğrencilerinin dinî tutum ve okul aidiyet düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve aralarındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma betimsel tarama, karşılaştırmalı ilişkisel tarama ve korelasyon türü ilişkisel tarama modellerinde tasarlanmıştır. Araştırmada TÜİK’in Türkiye
bölgeler sınıflamasında düzey 1 olarak belirlediği 12 bölgeden seçilen birer il araştırmanın örneklem illeri olarak seçilmiştir. Örneklem olarak seçilen illerden belirlenen toplam
26 İmam-Hatip Lisesinde okuyan 3775 öğrenciye 2015-2016 öğretim yılı bahar döneminde anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak
kişisel bilgi formu ile birlikte öğrencilerin dinî tutum düzeylerini ölçmek için Ok-Dinî
tutum Ölçeği ve bu araştırma kapsamında araştırmacılar tarafından geliştirilen İHL Okul
Aidiyeti Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda İmam-Hatip Lisesi öğrencilerinin
dinî tutum ve okul aidiyet düzeyleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu ve bu
düzeylerin il, cinsiyet, sınıf, İHL tercih sebebi ve üniversitede okumak istedikleri alan
grubu değişkenleri açısından farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İmam-Hatip Lisesi Öğrencileri, Dini Tutum, Okul Aidiyet Duygusu

The Investigation on Relations Between Religious Attitudes and School Belonging Levels of Students of Imam Hatip High School

Öz

Anahtar Kelimeler

Imam-Hatip High School Students, Religious Attitude, Sense of School Belonging

Kaynakça

• Alıcıkuşu, M.,(2013). Lise Öğrencilerinde Dindarlık ve Akademik Başarı İlişkisi (Kahramanmaraş Örneği). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Aşlamacı, İ. (2014). Pakistan Medreselerine Bir Model Olarak İmam-Hatip Okulları. İstanbul: DEM Yayınları.
• Atalay, T. (2005). İlköğretim ve Liselerde Dindarlık. İstanbul: DEM Yayınları.
• Cebeci, S. (1993). İmam-Hatip Liselerinden Mezun Olanların Yönelişleri ve Sebepleri.
• Türkiye’de Din Eğitimi ve Öğretimi içinde (ss. 109-115). İstanbul: İslam Medeniyeti Vakfı.
• Cerrah, L. (2010). İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin “Din-Toplum İlişkileri” Konusundaki Mülahazaları (Erzurum Örneği).Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Coşkun, M. K. (1999). Comparative Study of Secondary Schools in Turkey, Example of İmam-Hatip Schools [Türkiye’de orta dereceli okulların karşılaştırmalı bir çalışması: İmam-hatip okulları örneği]. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Cüceloğlu, D. (1992). İnsan ve Davranışı (3. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çakır, R., Bozan, İ. ve Talu, B. (2004). İmam-Hatip Liseleri Efsaneler ve Gerçekler. İstanbul: TESEV Yay.
• Çapar, B. (2008). Farklı Orta Öğretim Öğrencilerinde Dindarlık ile Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çetin, Ü. F. (2010). Ortaöğretim Düzeyi Gençlerde Dindarlık-Empati İlişkisi (Isparta Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Çoban, R. (2013). Lise Öğrencilerinde Dindarlık ve Sanal Bağımlılık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma (Burdur Gölhisar Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Doğan, A. (2006). 1997 Yılından Sonraki Dönemde İmam-Hatip Liselerindeki Gelişmeler (Adana Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Duy, B. ve Yıldız, M. A. (2014). Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. Eğitim ve Bilim, 39(174), s. 173-188.
• Gözlükaya, M. (2014). Lise Öğrencilerinde Anne-Baba Tutumlarının Dini Yönelime Etkisi (Denizli Örneği),.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Gürsu, O. (2011). Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlık ve Dindarlık İlişkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Hökelekli, H. (1986). Ergenlik Çağı Davranışlarına Din Eğitiminin Etkisi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), s. 43-58.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı, İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
• Kafalı, H., (2005). Lise Öğrencilerinde Dini inanç ve Tutumların Sosyal İlişkilere Etkisi- Ergani Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kanburoğlu, Ü. B. (2011). Popüler Kültür Din Eğitimi İlişkisi: İmam-Hatip Liseleri Örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karacoşkun, M. Doğan, (1995). İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Dinî tutum ve Davranışları. İnönü Üniversitesi Darende İlahiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, yıl 1, 1(1), s. 201-210.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi (s. 78-81). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kaya, M. (1998). Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Samsun: Etüt Yayınları.
• Kaymakcan, R. ve Aşlamacı, İ. (2011). İmam-Hatip Liseleri Üzerine Bibliyografik Bir İnceleme. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(22), s. 21-101.
• Korkmaz, M. (2013). İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Bu Okulu Tercih Süreçleri. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16, s. 7-40.
• Kula, N. (2006). Gençlik Döneminde Kimlik ve Din (Lise Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma). H. Hökelekli (Ed.), Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi içinde (s. 33-82). İstanbul: Dem Yayınları.
• MEB (2016). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• Ok, Ü. (2011). Dinî tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2).
• Onay, A., (2003). “Mezun Oldukları Liselere Göre Üniversite Öğrencilerinin Dindarlık Düzeyleri, Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmetlerine ve Dinî Gruplara Yönelim Durumları”, Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 171-194.
• Özensel, E.ve Aydemir, M. A. (2014). Türkiye İmam-Hatip Lisesi Öğrenci Profili Araştırması. Türkiye İmam-Hatipliler Vakfı, Araştırma Raporu.
• Peker, H. (2008). Din Psikolojisi. İstanbul: Çamlıca Yayınlar.
• Sarı, M. (2013). Lise Öğrencilerinde Okula Aidiyet Duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), s. 147-160.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Tokat, O., (2012). Orta Öğretim Öğrencilerinde Kaygı ve Dindarlık İlişkisinin İncelenmesi (Denizli Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Türkmen Gül, E. (1998). İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları. Yüksek lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Ünlü, Y. (1999). İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Yakut, S. (2012). Lise Öğrencilerinde Dindarlık-Şiddet Eğilimi İlişkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Yapıcı, A. (2012) “Türk Toplumunda Cinsiyete Göre Dindarlık Farklılaşması: Bir Meta- Analiz Denemesi. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17, s. 1-34.