HAK DİNİ KUR’AN DİLİ BAĞLAMINDA BİR HUKUKÇU OLARAK ELMALILI M. HAMDİ YAZIR

Yıl 2015, Cilt: 51 Sayı: 3, 131 - 161, 01.09.2015

ABDULLAH Çolak

Öz

Asrımızın en önde gelen müfessirlerinden birisi
olan Elmalılı M. Hamdi Yazır, günümüzde daha
çok meşhur tefsiri Hak Dini Kur’an Dili’nin müellifi
olarak tanınmaktadır. Elmalılı’nın ilmi kişiliği üzerine
yapılan çalışmaların sonucunda oluşan genel kanaat,
onun dil, fıkıh, kelam, felsefe ve tarih gibi pek çok
ilmi alana derinliğine vâkıf olan, çok yönlü bir âlim
olduğu yönündedir. Tefsirinde ayetleri açıklarken
kullandığı kaynaklar ve getirdiği yorumlar onun diğer
ilimlere olan vukufiyetini göstermesi bakımından
önemlidir. Hukuk ve hukuk sahasıyla ilgili ilimlerin
bilgisine olan vukufiyeti üzerinde çalışıldığında onun
sathi düzeyde değil, derinliğine ilim sahibi bir hukuk
âlimi olduğu açıkça görülmektedir.
Biz bu çalışmada asıl mesleği hukukçuluk olan
Elmalılı’nın başta Hak Dini Kur’an Dili isimli tefsiri,
çeşitli konularda yazdığı makaleleri, tercümeleri
ve bu tercümelere ilave ettiği dibace ve dipnotlar
ile yarım kalan Hukuk Kamusu ve el yazma bazı
çalışmalarından hareketle onun fakihlik yönünü
ortaya koymaya çalıştık.

Anahtar Kelimeler

Elmalılı M. Hamdi Yazır

ELMALILI HAMDI YAZIR AS A JURIST IN THE CONTEXT OF “HAK DINI KURAN DILI”

Öz

Elmalılı M. Hamdi Yazir
who was one of the most
prominent commentators
of our century, has been
famous as the author of
exegesis study called Hak
Dini Kur’an Dili today.
General opinion which
formed in a result of
studies regarding Elmalili’s
scientific personality is
that he was a versatile
scholar of many scientific
fields as language,
jurisprudence, theology,
philosophy and history.
The sources which he used
in explaining the verses,
and his comments are
important with regard
to show his awareness of
other sciences. When it is
studied on his awareness
of the knowledge
regarding law, and the
sciences related to the
branch of law, it can be
clearly seen that he was
a scholar of law having a
deep knowledge.
In this study, we have tried
to reveal the jurist aspect
of Elmalili, whose main
profession was jurist. To
this, we used primarily
his exegesis study called
Hak Dini Kur’an Dili,
the articles he wrote
on various issues, his
translations, the forewords
and the notes he added
to these translations, and
his unfinished work called
“Hukuk Kamusu”, and his
some manuscrip

Anahtar Kelimeler

Elmalili Hamdi Yazir, Jurist commentator, Distinguished scholar (ders-i amm), Commentator, Jurist