DISABILITY IMPLEMENTATIONS OF THE MUNICIPALITIES IN TURKEY IN PERSPECTIVE OF EUROPEAN UNION DISABILITY POLICIES

Yıl 2016, ICEBSS Özel Sayısı, 205 - 223, 06.11.2016

Sülal Şemşit Ahmet Uçar Mehmet Ali Yüksel

Öz

When the reforms in Turkish
administration system and the alignment with the European Union are analysed,
it could be stated that local administration is one of the areas in which a
high degree of progress has been made. In the alignment process in this area
which accelerated since 2001, starting with the changing of legislation on
local administration, the alignment with EU norms is addressed. In this regard,
being a social state equally treating all citizens requires that disabled
people also are provided with the same rights and opportunities with the other
citizens by conducting reforms and improvements in this area. Through the
constitutional change in Turkey in 2010, additional rights were bestowed on the
disadvantaged groups of disabled people, children and women. In the accession
process to the EU, it is significant that further laws on disabled people are
adopted and the municipalities facilitate the transportation of the disabled
and their accession to local services on their own. In this context, this paper
aims to analyze the legal rights bestowed upon the disabled since 2000s in
Turkey and the implementations of the municipalities towards these citizens in
the EU accession process. In this regard, in this paper, firstly disability
policies in the EU are examined and then alignment of Turkish legislation on
the rights of the disabled with the EU acquis and implementations towards the
disabled are articulated.

Anahtar Kelimeler

European Union Disability Policies, Disability Policies in Municipalities, Disadvantaged Groups

AVRUPA BİRLİĞİ POLİTİKALARI PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE’DE BELEDİYELERİN SUNDUĞU ENGELLİ HİZMETLERİ

Öz

Türk yönetim sisteminde yapılan reform ve Avrupa Birliği’ne uyum
çalışmalarına bakıldığında yerel yönetimlerin en fazla ilerleme kaydedilen
alanlardan biri olduğu söylenebilir. 2001 yılından itibaren bu alanda hızlanan
uyum sürecinde en başta yerel yönetim yasalarının değiştirilerek AB normlarına
uyum sağlanmaya çalışıldığı görülmektedir. Bu anlamda toplumdaki engelli
vatandaşlarla ilgili de birtakım reform ve iyileştirme faaliyetleri yapılarak
engelli vatandaşların da normal vatandaşlarla her türlü hakka ve olanaklara
sahip olması bir devletin sosyal devlet olması açısından ve vatandaşlara eşit
davranması bakımından oldukça önemlidir. Nitekim 2010 Anayasa değişikliği ile
de toplumda bulunan dezavantajlı grup, çocuklar ve kadınlar için eşitliği
bozmayacak şekilde bu gruplara ilave haklar tanınmıştır. Yine engellilerle
ilgili yeni yasaların çıkarılması ve bilhassa belediyelerin, engellilerin
başkasının yardımına gerek duymadan ulaşımını ve yerel hizmetlere erişimini
daha da kolaylaştırmaları Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde oldukça önem arz
etmektedir. Bu kapsamda, çalışmanın ana temasını AB’ye üyelik sürecinde Türkiye’de
2000’li yıllardan sonra engellilere tanınan yeni yasal haklar ve belediyelerin
bu konuda geliştirdikleri uygulamalar oluşturmaktadır. Bu açıdan, çalışmada
öncelikle Avrupa Birliği engelli politikalarına yer verilmekte, sonrasında ise
AB’ye üyelik sürecinde Türk mevzuatında engelli hakları uyumlaştırması ve
uygulamaları irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği Engelli Politikaları, Belediyelerde Engelli Politikaları, Dezavantajlı Gruplar

Kaynakça

• Arıkan, Ç. (2002).Sosyal Model Çerçevesinde Özürlülüğe Yaklaşım. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi.2(1),11-25.
• Besiri, A. (2009). Yoksulluk Ekseninde Engellilerin Eğitimi. Türk Barolar Birliği Dergisi.
• (83), 353-374. http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2009-83-536,erişim tarihi: 10.08.2016.
• Bezmez, D.,& Yardımcı, S. (2008). Bir Vatandaşlık Hakkı Olarak Sakat Hakları ve Sakat Hareketi.http://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/697/bir-vatandaslik-hakki-olarak-sakat-haklari-ve-sakat-hareketi#.V58Hz_mLQ2x, erişim tarihi: 01.08.2016.
• Burcu, E. (2011). Türkiye’deki Engelli Bireylere İlişkin Kültürel Tanımlamalar: Ankara Örneği. Journal of Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi Dergisi.28(1), 37-54.http://www. edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/index.php/EFD/article/viewFile/641/463, erişim tarihi: 25.07.2016.
• European Commission (2016). Access City Award, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1141&langId=en, erişim tarihi: 20.08.2016.
• European Commission (15.11.2010). European Disability Strategy 2010-2020: A Renewed Commitment to a Barrier-Free Europe, Brussels.
• European Commission (2010). Roadmap-EU Disability Strategy, http://ec.europa.eu/ smart- regulation/impact/planned_ia/docs/139_2_empl_disability_strategy_en.pdf, erişim tarihi: 20.08.2016.
• European Commission (Haziran 2010), Preparation of a new EU Disability Strategy 2010-2020.
• European Commission (9.11.2016). Turkey 2016 Report, Brussels.
• European Commission (2016). European Semester 2015/2016 fiche on disability, http:// www.disability-europe.net/content/aned/media/ANED%202015-16%20EU2020%20-%20 EU28%20synthesis_final.doc, erişim tarihi: 20.08.2016.
• Genç,Y.,&Çat, G. (2013). Engellilerin İstihdamı ve Sosyal İçerme İlişkisi. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries). 8(1), 363-393.
• Güler, B. A. (2006). Sosyal Devlet ve Yerelleşme. Memleket Siyaset Yönetim Dergisi. 2 (2).
• Kurt, H. İ. (2015). Yerel Yönetimler ve Engellilere Yönelik Hizmetler. İçinde M.Ökmen (Ed.), Yerel Yönetimlerde Güncel Gelişmeler (1.baskı., ss.413-434). Bursa, Ekin Kitabevi.
• Küçükali, A. (2014). Engellilere Uygulanan Sosyal Politikaların Değerlendirilmesi: Atatürk Üniversitesi Örneği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 4 (1), 59-86.
• Küçükali, A. (2015). Engellilere Uygulanan Sosyal Yardımlar. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi. (35), 100-114.
• Mütevellioğlu, N. (2006). Sosyal Devletin Meşruiyeti. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi.8 (2), 24.