XVIII. yüzyılda dönemin edebiyat ortamının sorgulanması, şiirin neye denildiği,
şairin kim olduğu sorularına cevap vermek için poetika ve poetik eleştiri bağlamında
iki sorumluluğu omuzlarına yükleyen bir kurum, devlet eliyle oluşturulmuştur.
Bu kurum Re’isü’ş-Şu’arâ Müessesesi’dir. Re’isü’ş-Şu’arâ kurumuna atamalar padişahlar
ya da sadrazamlar tarafından yapılmıştır. Atamaların gerçekleşmesi için
kurumun misyonuna uyacak şairlerin seçilmesi gerekmiştir. Bu bağlamda sorumluluğun
III. Ahmet’in fermanıyla Osmanzâde Tâ’ib’e verilmesiyle oluşan kurum,
Sadrazam İbrahim Paşa’nın fermanıyla Seyyid Vehbî’ye aktarıldıktan sonra, Sadrazam
Halil Paşa’nın emriyle de Sünbülzâde Vehbî’ye geçmiş ve son olarak II.
Mahmud’un Kıbrıslı Hilmi Efendi’yi atamasıyla noktalanmıştır. Kurumun anlatı
biçimi İslamî bir geleneğin şiir yapısı olan kasidedir. Vekâletname kasideleriyle
başlayan bu ifade biçimi kendini poetik bir değer taşıyan Sühan (söz) kasidelerine
bırakmıştır. Temsilciler bu şiirlerle kaybolmaya yüz tutmuş bir geleneğin yıkılmaması
ve korunması için neler yapılabileceğini tartışmışlardır. Bu tartışmalar ileride
farklı edebî toplulukları oluşturacaktır. Kurumun öncü bir edebî topluluk olarak
çığır açması ve üstlendiği poetik değerlendirmeleri açısından inceleyen, ayrıca
Re’isü’ş-Şu’arâ ünvanını alan 4 şairi bir bütün olarak değerlendiren kapsamlı bir
çalışmanın bulunmadığı görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışma özelde kurumun
poetika yaklaşımlarını gün ışığına çıkaracak, genelde ise Osmanlı’nın resmi
poetikasıyla ilgili bilgi üretecek ve Osmanlı’dan günümüze değişen edebî sanat
hareketleriyle ilgili çalışmalara aktaracağı bilgilerle katkı sağlayacaktır.
Çalışma, Re’isü’ş-Şu’arâ Müessesenin devlet- edebiyat fonksiyonunu anlatmaktadır.
Çalışmada bir poetika kurumu olarak Re’isü’ş-Şu’arâ Müessesesi ve temsilcileriyle
ilgili bilgi verilecektir. Ayrıca, kurumun anlatı biçimi olan şiirlerden
hareketle kurumun prensiplerini ve sanata dair görüşlerini aktardım.
Osmanlı poetika Re'isü'ş-Şu'arâ Müessesesi Re'isüş Şu'arâ temsilcileri müessesenin prensipleri
In the 18th century, a state institution assumed the mantle of poetic criticism
with the aim of delineating the essence of poetry and identifying those worthy
of the title “poet.” This institution, known as Reisush-Shuara (Head of Poets),
originated when Sultan Ahmet III bestowed the responsibility upon Osmanzade
Tâ’ib, succeeding the transfer of duties from Grand Vizier Ibrahim Pasha to Sayyid
Vehbî, and subsequently passed to Sunbulzade Vehbî under the directive of Grand
Vizier Halil Pasha, ultimately culminating in the appointment of Cypriot Hilmi
Efendi by Mahmud II. The institution’s mode of literary expression primarily
revolved around the quasida form, derived from Islamic poetic structures. Initially
commencing with the Vekaletname (attorneys’ oaths), this form of expression
transitioned to Suhan (word), which held inherent poetic value. Despite the pivotal
role of the institution in shaping poetic discourse, a comprehensive study on its
poetic evaluations remains absent. Hence, this study aims to elucidate the poetic
methodologies embraced by the institution, shedding light on the official poetics
of the Ottoman Empire and contributing to the comprehension of literary evolution
from the Ottoman era to the present. The significance of this investigation lies in its
potential to unveil the unique poetical paradigms of the institution, elucidating its
representatives, elucidating the principles guiding its operations, and delineating
its perspectives on artistic expression through the lens of its narrative poetic
tradition.
Ottoman Reisush-shuara Organization poetry Reisush-Shuara Organization representatives the principles of the institution
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Turkish Folklore (Other) |
Journal Section | Article |
Authors | |
Publication Date | May 1, 2024 |
Submission Date | December 3, 2023 |
Acceptance Date | April 10, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 30 Issue: 118 |
Journal website: https://folkloredebiyat.org
The journal’s publication languages are both English and Turkish. Also despite articles in Turkish, the title, abstract, and keywords are also in English. Turkish articles approved by the reviewers are required to submit an extended summary (750-1000 words) in English.
The journal is indexed by TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ, and many other indexes and datebases.
Within the scope of TR DIZIN 2020 Ethical Criteria and as of the year 2020, studies requiring ethics committee approval must indicate Ethics Committee Approval details (committe-date-issue) in the article’s methods section. With this in mind, we request from our author candidates to edit their article accordingly before sending it to the journal.
Field EdItors
Folklore:
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik
(Frankfurt University- birkalan-gedik@em.uni.frankfurt.de)
Prof. Dr. Arzu Öztürkmen
(Bosphorus University- ozturkme@boun.edu.tr)
Edebiyat-Literature
Prof. Dr. G. Gonca Gökalp Alpaslan (Hacettepe University - ggonca@
hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz
(President, Caucasus University Association- r_korkmaz@hotmail.com)
Antropoloji-Anthropology
Prof. Dr. Akile Gürsoy
(Beykent University - gursoyakile@gmail.com)
Prof.Dr. Serpil Aygün Cengiz
(Ankara University - serpilayguncengiz@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Linguistics
Prof.Dr. Aysu Erden
(Maltepe University - aysuerden777@gmail.com)
Prof. Dr. V. Doğan Günay
(Dokuz Eylul University- dogan.gunay@deu.edu.tr)