Newly Found Funerary Inscriptions from the Muratdede/Masdat Village of Karaman (Laranda)

Year 2024, Volume: 27, 11 - 24, 17.05.2024

Mehmet Alkan Ercan Aşkın

https://doi.org/10.37095/gephyra.1436410

Abstract

This contribution presents the recent discovery of seven funerary inscriptions, three of them are epigrams, in the village of Muratdede/Masdat in the province of Karaman. The first five of these inscriptions date from the Roman imperial era and the remaining two can be dated to the Late Roman or Early Byzantine periods. The following personal names are recorded in these inscriptions: Αὐρ Πωπας and his son of the same name, Πωπας, Βαλαθθις (no. 1); Διομήδης twice, as both a father and son (no. 2); Αὐρηλίαν Λ/Α[. . Ἄ]μμω[νίου/νος]? (no. 3); [Ἑρ]μιόνη and her son Τιβέρι(ο)ς (no. 4); Εὐστρατί(ος/δας), Μᾶρκος, [Ἡ]λιόδωρ(ος)? (no. 5); Καματα (no. 6); Αὐρ. Κο[υ?]ττονις and his father Κοτονιος and cousin Παπιας (no. 7).
Among these epitaphs, in terms of the information it contains, the most prominent inscription is the third or fourth century A.D. epigram dedicated to Marcus (no. 5). The salutation phrase περίψημά σου “your humble servant” in the non-metric sentence preceding the epigram supports the dating of this inscription to these centuries. The mention of the ethnonym of δῆμος Μασταζιων “demos of Mastazians” in the epigram of Marcus indicates that the extant Masdat name derives from the antiquity. This epigram also mentions the existence of wise men (ἄνδρες συνετοί) among the people of Masdat settlement. Another epigram (no. 7) is the first one, in which a Homeric phrase such as ἐπὶ σῆμ᾽ ἔχεεν was quoted.
Finally, two inscriptions and the terms they contain, such as trismakaristos (no. 4), diakon and presbyteros (no. 6), are of considerable importance in determining the Christian period of this settlement, as they do not appear in any of the Masdat inscriptions published to date.

Keywords

Muratdede, Masdat, Mastaziōn, perípsēmá sou, ándres sunetoí, trismakaristos

Karaman’ın (Laranda) Muratdede/Masdat Köyünden Yeni Mezar Yazıtları

Abstract

Bu makale, Karaman ilinin Muratdede/Masdat köyünde yakın zamanda keşfedilen, üçü epigram olan yedi yeni mezar yazıtı sunmaktadır. Bu yazıtlardan ilk beşi Roma İmparatorluk Dönemi’ne, kalan ikisi ise Geç Roma ya da Erken Bizans dönemine tarihlendirilebilir. Yazıtlarda aşağıdaki şahıs isimleri yer almaktadır: Αὐρ Πωπας ve aynı adı taşıyan oğlu Πωπας, Βαλαθθις (nr. 1); Διομήδης hem baba hem de oğul olarak iki kez (nr. 2); Αὐρηλίαν Λ/Α[. Ἄ]μμω[νίου/νος]? (nr. 3); [Ἑρ]μιόνη ve oğlu Τιβέρι(ο)ς (nr. 4). Εὐστρατί(ος/δας), Μᾶρκος, [Ἡ]λιόδωρ(ος)? (nr. 5); Καματα (nr. 6); Αὐρ. Κο[υ?]ττονις, babası Κοτονιος ve kuzeni Παπιας (nr. 7).
Bu yazıtlar arasında içerdiği bilgiler açısından en dikkat çekici olanı Marcus’a adanmış MS üçüncü ya da dördüncü yüzyıla ait epigramdır (nr. 5). Epigramın önünde yazılmış vezinsiz cümledeki περίψημά σου “alçakgönüllü hizmetkârınız” selamlama ifadesi bu yazıtın bu yüzyıllara ait olduğunu desteklemektedir. Marcus’un epigramında geçen δῆμος Μασταζιων “Mastazia’lıların demos’u” halk adı, günümüzde de kullanılan Masdat adının antik dönemden geldiğini göstermektedir. Ayrıca bu epigramda Masdat yerleşimi halkı arasında “bilge adamlar”ın (ἄνδρες συνετοί) varlığından söz edilmektedir. Diğer bir epigram (nr. 7) ise, ἐπὶ σῆμ᾽ ἔχεεν (mezarın üzerine toprak yığmak / mezar işaretleyici anıt dikmek) şeklinde Homerik bir ifadenin göründüğü ilk epigrafik belge özelliğine sahiptir.
Son olarak, iki yazıt ve içerdikleri trismakaristos (nr. 4), diakon ve presbyteros (nr. 6) gibi bazı terimler, bunlar daha önce yayınlanmış Masdat yazıtlarında görülmedikleri için, bu yerleşimin Hristiyanlık dönemi açısından büyük önem taşımaktadır.

Keywords

Muratdede, Masdat, Mastazia, peripsema, bilge adamlar, üç kez kutsanmış

References

• M. Alkan – M. Kurt, Hacıbaba Dağı. Isauria Bölgesi’nde bir Epigrafi ve Eskiçağ Tarihi Araştırması, (Akron Eskiçağ Araştırmaları, Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Dillerini ve Kültürlerini Araştırma Merkezi Dizisi 11), İstanbul 2016.
• E. Aşkın, Karaman Muratdede/Masdat Köyü’nden Üç Asker Yazıtı, in: B. Takmer – E. N. Akdoğu Arca – N. Gökalp Özdil (eds.), Vir doctus Anatolicus, Studies in Memory of Sencer Şahin (Philia, Suppl. 1), İstanbul 2016, 111-115.
• C. Breytenbach – Ch. Zimmermann, Early Christianity in Lycaonia and Adjacent Areas (Early Christianity in Asia Minor 2), Leiden-Boston 2018.
• P. Cabanes – F. Drini, Corpus des inscriptions grecques d’Illyrie méridionale et d’Épire 1. Inscriptions d’Épidamne-Dyrrhachion et d’Apollonia. Vol. 1 : Inscriptions d’Épidamne-Dyrrhachion (Études épigraphiques 2), Athens 1995.
• I. J. F. de Jong, Bacchylides 5 and the theme of non-recognition on the battlefield, in: E. K. Emilsson – A. Maravela – M. Skoie (eds.), Paradeigmata: Studies in honour of Øivind Andersen (Papers from the Norwegian Institute at Athens Series 4, No. 2), Athens 2012, 29-38.
• J. D. Denniston, The Greek Particles, Oxford 21954.
• H. Cancik – H. Schneider (eds.), Der Neue Pauly, Enzylopädie der Antike, Band 8, Stuttgart-Weimar 2000.
• H. Engelmann – A. B. Üner, Inschriften aus dem Museum von Karaman (Lycaonia), ÖAW, Phil.-hist. Kl. 129, 1992, 1-24.
• G. Laminger-Pascher, Die kaiserzeitlichen Inschriften Lykaoniens I, (Denkschriften ÖAW, Phil.-hist. Kl. 232, Ergänzungsbände zu den Tituli Asiae Minoris 15), Wien 1992.
• G. W. H. Lampe, A Patristic Greek Lexicon, Oxford 1961.
• J. B. Lightfoot, The Apostolic Fathers, Part II: S. Ignatius, S. Polycarp, London-New York 1889.
• S. Hornblower – A. Spawforth (eds.), The Oxford Classical Dictionary, Oxford 31996.
• A. M. Ramsay, Isaurian and East-Phrygian Art in the Third and Fourth Centuries After Christ, in: W. M. Ramsay (ed.), Studies in the History and Art of the Eastern Roman Provinces of the Roman Empire, Aberdeen 1915, 3-92.
• G. Stählin, περίψημα, in: Theological Dictionary of the New Testament, vol. VI (Translated from Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament by G. W. Bromiley), Stuttgart 1968, 84-93.