Coğrafya son sınıf öğrencilerinin coğrafya mesleğine bakış açıları

Year 2024, Issue: 51, 26 - 47, 25.01.2024

Mehmet Ali Özdemir Hülya Kaymak

https://doi.org/10.32003/igge.1328037

Abstract

Bu araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü son sınıf öğrencilerinin coğrafyacı mesleğine bakışlarını, mezuniyet sonrasına ilişkin mesleki beklentilerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, nitel yöntemlerden “örnek olay/vaka çalışması” uygulanmıştır. Verileri çözümlemede “içerik analizi yöntemi” kullanılmış ve veriler kategorilere ayrılmıştır. Tüm veriler istatistik programında sayısallaştırılarak sonuçlar yorumlanmıştır. Veri analizlerine göre, öğrencilerin meslek tercihinde öğretmenlik mesleği %39 ile ilk sırada bulunmakta, onu %23 ile polis, gardiyan, özel güvenlik gibi meslekler izlemektedir. Öğrencilerin %88’i bir an önce meslek sahibi olmak, mesleğinde yükselmek, mesleki hedeflere ulaşabilmek gibi beklentilere sahiptir. %60’ı iş bulamamak, pedagojik formasyon eğitimi sertifikası alamamak, kadroya yerleşememek kaygılarını belirtmişlerdir. Öğrencilerin büyük bir bölümünün eğitim sektöründe çalışmak istedikleri tespit edilmiş ve hedeflerindeki mesleği yapacak ortam bulamamak, kısaca işsizlik kaygısı taşıdıkları ortaya çıkmıştır. Bu sorunlara çözüm olarak coğrafya programlarında kontenjanlar azaltılmalı, coğrafya öğretmenliği ve Coğrafi Bilgi Sistemlerine yönelik iş fırsatları artırılmalı, çeşitli devlet kurumlarında coğrafyacı kadrolarına daha fazla yer verilmelidir.

Keywords

Coğrafya, Coğrafya Son Sınıf Öğrencileri, Mesleki Beklenti, Meslek Tercihi

Perspectives of senior geography students on geography as a profession

Abstract

This research is aimed at determining the views of the senior students of Afyon Kocatepe University, Faculty of Science and Literature, Department of Geography, on the profession of geography and their occupational expectations after graduation. In the study, the qualitative method of "case study" has been applied. The "content analysis method" was used in data analysis, and the data were categorized. All data were digitized in the statistical program, and the results were interpreted. According to the data analysis, the teaching profession is in the first place with 39% in the students’ career preference, followed by the occupations related to security such as police, warden, and private with 23%. 88% of the students have expectations such as having an occupation as soon as possible, being promoted, and reaching their professional goals. 60% of the students who participated in the survey stated their concerns about not being able to find a job, not being able to get a pedagogical formation certificate, not being able to be appointed to duty. It has been determined that a large part of the students want to work in the education sector, and it has been revealed that they cannot find an environment to do their dream job; in short, they have unemployment concerns. As a solution to these problems, the number of vacancies in geography programs should be reduced. Job opportunities should be increased for geography teaching and Geographic Information Systems.

Keywords

Geography, Senior Geography Student, Occupational Expectations, Choice of Profession

References

• Akar Vural, R., & Cenkseven, F. (2005). Eğitim araştırmalarında örnek olay (vaka) çalışmaları: tanımı, türleri, aşamaları ve raporlaştırılması. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 126–139.
• Aydın, C., Çoştu, K., & Baba, C. (2020). Üniversite öğrencilerinin mesleki kaygı ile hayattaki anlam düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 1(13). https://doi.org/10.5281/zenodo.3903862
• Aytaçlı, B. (2012). Durum çalışmasına ayrıntılı bir bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1–9.
• Başkonuş, T., Akdal, D., & Taşdemir, M. (2011). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi son sınıf öğrencilerinin gelecek beklentileri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, (27-29 Nisan 2011), Antalya, Turkey.
• Gerçek, M. (2018). Mesleki kaygı ve kariyer uyumluluğu arasındaki ilişkiler: öğretmen adayları açısından bir inceleme. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 297–312. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.401010
• Güngör, C., & Gül, İ. (2019). Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Giresun İli Örneği). Asya Öğretim Dergisi, 7(2), 74-89.
• İçen, H., Uzunöz, A., & Güngör, Ş. (2018). Coğrafya bölümü öğrencilerinin bölümleri hakkında görüşlerinin ve meslek tercihlerinin belirlenmesi. A. Meydan (Ed.), International Geography Education Symposium Bildiri Kitabı, 441–451, Nevşehir.
• İlhan, A., Gülersoy, A. E., & Gümüş, N. (2013). Coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorunu. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 1585–1602. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.5507
• Karademir, N. (2018). Coğrafya bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine karşı kaygı düzeylerinin incelenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 20–44. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.329351
• Kaya, M. F., Değerliyurt, M., Aydoğmuş, M. Y., Aksu, R., & Türkmen, E. (2014). Coğrafya öğretmen adaylarının stres kaynakları. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(1), 235–257. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.6437
• Kayan, İ. (2000). Türkiye üniversitelerinde coğrafya eğitimi. Amaç, yeni hedefler, sorunlar, öneriler. Ege Coğrafya Dergisi, 11, 7-22.
• Kılınç, Y., & Ateş, M. (2014). Coğrafya lisans öğrencilerinin mezuniyet sonrası kariyer planlarına ilişkin görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 29, 434–449. https://doi.org/10.14781/mcd.17255
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi (S. Akbaba & A.A. Ersoy, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM). (2021a). 2021 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ek yerleştirme kılavuzu. 15 Temmuz 2022 tarihinde https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/YKS/EK/tablo4_20092021.pdf, adresinden edinilmiştir.
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM). (2021b). 2021 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) kılavuzu. 15 Temmuz 2022 tarihinde https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/YKS/kilavuz040220211.pdf, adresinden edinilmiştir.
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM). (2022). 2022 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) kılavuzu. 07 Ağustos 2022 tarihinde https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2022/YKS/kilavuz_11022022.pdf, adresinden edinilmiştir.
• Öztürk Demirbaş, Ç., & Dikmenli, Y. (2016). Coğrafya Öğretmeni adaylarının coğrafyacı algısı: zihinsel özellikler ve çalışma durumu. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 7(24), 75–98.
• Sandal, E. K., & Karademir, N. (2013). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi fen edebiyat fakültesi coğrafya bölümü öğrencilerinin profili, beklenti ve sorunlarının değerlendirilmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 129–155.
• Şahin, V. (2017). Coğrafya bölümü birinci sınıf öğrencilerinin coğrafya bölümüne ve mesleğine yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1651–1658. https://doi.org/10.24106/kefdergi.332536
• Turoğlu, H. (2018). Türkiye’de coğrafya yükseköğretimi, mesleki yeterlilikler ve ulusal standartlar hakkında bir değerlendirme. A. Meydan (Ed.), I. International Geography Education Symposium Bildiri Kitabı, 225–233, Nevşehir.
• Tümerdem, R. (2007). Dicle Üniversitesi eğitim fakültesi ve fen-edebiyat fakültesi kimya son sınıf öğrencilerinin kaygılarını etkileyen etmenler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 32–45.
• Türkeş, M. (2019a). Coğrafya nedir? Coğrafyacı kimdir? Uzmanlık ve çalışma alanları nelerdir? GeoCED, 4, 6– 14.
• Türkeş, M. (2019b). Jeomorfolog ve/ya da Coğrafyacıların Tarım ve Orman Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarındaki istihdam olanaklarının ve olası katkılarının mesleki tanınırlık ve yeterlilikler ile var olan gerçek katkılar dikkate alınarak değerlendirilmesi. Uluslararası Jeomorfoloji Sempozyumu (UJES 2019), 10-12 Ekim 2019, Bildiriler Kitabı, 3-10, Ankara.
• URL-1. 04 Mayıs 2023 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/01/20220124M1-2-1.pdf, adresinden edinilmiştir.
• URL-2. Coğrafya Öğretmenliği atama taban puanları (Son 7 yıl). 18 Temmuz 2022 tarihinde https://www.basarisiralamalari.com. https://www.basarisiralamalari.com/cografya-ogretmenligi-atama- taban-puanlari-son-4-yil/, adresinden edinilmiştir.
• Uygun, K., Avaroğulları, M., & Oran, M. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(21), 417–436. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.11296
• Ültay, E., Akyurt, H., & Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 188–201. https://doi.org/10.21733/ibad.871703
• Yeşilbaş Özenç, Y. (2022). Eğitim araştırmalarında durum çalışması deseni nasıl kullanılır? Uluslararası Eğitimde Nitel Araştırmalarda Mükemmellik Arayışı Dergisi, 1(2), 57–67.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayıncılık.
• Yin, R. K. (2003). Case Study research design and methods (3. Baskı). London: Sage Publications.