Sosyal medya küresel anlamda bireyleri birbirine bağlayan, bireysel kitle yayıncılığına izin vererek sıradan insanların seslerini duyurmalarına aracılık etmekte ve bireyi kullanıcı olarak daha aktif ve katılımcı bir hale getirebilmektedir. Milyonlarca kitlesel yayıncı, sosyal medya platformları aracılığıyla bireysel olarak haber üretebilmektedir. Geleneksel medyayla kıyaslandığında denetim sınırlı olduğu için anonim bir haber kaynağı olarak sosyal medyayı değerlendirmek mümkündür. Diğer taraftan, toplumsal olaylar ve sokak hareketleri gibi durumların yaşandığı dönemlerde yalan ve sahte haberler, sosyal medyada sıkça karşılaşılan bir durumdur. Dolayısıyla sosyal medya platformlarının yalan haberlere kaynaklık etmesi, kurumsal veya bireysel anlamda endişe konusu olmaktadır. Bu noktada dezenformasyon ve yalan haberlerin yaygınlaşması neticesinde kullanıcıların doğru enformasyona ve habere ulaşabilmeleri adına maruz kaldıkları haberleri teyit ettirmeleri ön plana çıkmaktadır. Kesitsel tarama modeli kullanılarak yapılan bu çalışmada da Türkiye’de 2020 yılı itibariyle en fazla kullanılan beş sosyal medya platformunun kullanıcılar tarafından kullanım sıklıklarının incelenmesi ve ilgili çerçevede kullanıcıların kurumsal ve bireysel güvenlerinin yanı sıra teyit davranışlarının irdelenmesi amaçlanmıştır. Öte yandan, incelemeler gerçekleştirilirken kullanıcıların bu platformları kullanım sıklıkları kümelendirilmiş ve kullanım sıklık düzeyleri açısından kurumsal ve bireysel güven ile teyit davranışının nasıl değişim gösterdiğinin anlaşılması istenmiştir. Ayrıca kullanıcıların demografik özelliklerinin, teyit davranışında nasıl bir etkiye sahip olduğu da mercek altına alınmıştır. Böyle yapılarak kullanıcıların teyit davranışı güven, kullanım sıklığı ve demografik özellikler çerçevesinde sorgulanmaya çalışılmıştır. Elde sonuçlar WhatsApp’ın kullanıcılar tarafından en çok kullanılan bir sosyal medya platformu olduğunu göstermiştir. Kurumsal güvenin bireysel güvene kıyasla daha fazla olduğu görülürken kullanıcıların teyit davranışını da sıklıkla gerçekleştirdikleri tespit edilmiştir. Sosyal medya platformlarını daha fazla sıklıkta kullanan kullanıcıların ise kurumsal ve bireysel güvene daha fazla sahip oldukları bulunmuştur. Son olarak, teyit davranışı üzerinde kurumsal ve bireysel güven ile eğitim durumunun negatif bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.
Social media connecting individuals globally, allow voices of the people to be heard loudly since they provided individual mass broadcasting, and as a result make it possible for individuals to be more active and participatory online users. Millions of mass broadcasters can individually produce news by means of social media platforms. Therefore, it is possible to analyze social media as an anonymous news source since the control mechanism on the social media is limited compared to traditional media. On the other hand, in times of social unrest and protest movements, disinformation and fake news on the social media are common. Thus, the sources of the fake news on social media platforms is a matter of institutional or individual concern. At this point, due to the spread of misinformation and fake news, checking and verifying the news users are exposed to, in order to reach for the correct information and news becomes paramount. In this study, a cross-sectional survey research was employed to examine the usage frequency of the most popular social media platforms in Turkey. It was aimed to investigate the users’ institutional and individual trust as well as their verification behavior. Furthermore, users’ usage frequency of the platforms was clustered and the effect of the users’ demographic characteristics on the verification behavior was also analyzed. In this way, users’ verification behavior was investigated in terms of trust, usage frequency and demographic characteristics. The results demonstrated that WhatsApp was the most used (popular) social media platform. While institutional trust was observed to be higher than individual trust, results also demonstrated that the users frequently performed verification behavior. Similarly, findings demonstrated that the users who used social media platforms more frequently than the other users, had more institutional and individual trust. Finally, it was determined that institutional and individual trust as well as educational degree had a negative effect on the verification behavior.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Communication and Media Studies |
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | May 1, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 Volume: 6 Issue: 1 |