ENFLASYONUN İŞLETME FİNANSAL TABLOLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Year 2023, Volume: 4 Issue: 2, 114 - 128, 31.12.2023

Ela Hiçyorulmaz Habib Akdoğan

Abstract

İşletmelerin; yöneticileri, ortakları, çalışanları ve yatırımcıları kısaca tüm bilgi kullanıcıları işletme hakkında bilgi sahibi olmak istediklerinde finansal tablolardan yararlanmaktadır. Bu nedenle işletmelerin finansal tabloları gerçeğe uygun bilgi sunmalıdır. Ancak enflasyonun yüksek olması gerçek bilgiye ulaşmada bir engeldir. Yüksek enflasyon nedeniyle finansal tablolarda yer alan veriler gerçek değerleri yansıtmamaktadır. Oluşan bu sorunun ortadan kaldırılması için enflasyon muhasebesinin uygulanması gerekmektedir. Türkiye’de en son 2003 yılı sonunda uygulanan enflasyon muhasebesi 31.12.2023 tarihinde tekrar uygulanacaktır. Uygulama öncesi güncelliğini koruyan bu konunun çeşitli açılardan ele alınmasını amaçlayan bu çalışmada; enflasyon, enflasyon muhasebesi, işletmelerin enflasyon karşısındaki durumu, uluslararası muhasebe standartları ile enflasyon muhasebesinin ilişkisi konularına yer verilmiştir. Ayrıca enflasyon düzeltme işlemlerine yönelik bir uygulama ile konu açıklanmıştır.

Keywords

enflasyon, enflasyon muhasebesi, enflasyon düzeltmesi, 5024 sayılıvergi usul kanunu

References

• Akdoğan, H. (2020). Bölüm 1: Kavramsal Çerçeve ve Finansal Tablolar, BOBİ FRS TFRS/TMS ve MSUGT/VUK Karşılaştırmaları, Siyasal Yayınevi, Ankara.
• Aras, G. (2013). Finansal Analiz (Ünite 3), Finansal Yönetim, Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 2610, Eskişehir.
• Başkol, M. O. (2016). Türkiye İhracatının İthalata Bağımlılığının Dahilde İşleme Rejimi Açısından Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (2) Yıl 12.
• Çakır, M. Ö. (2022). Şirket Bilançolarına Enflasyon Düzeltmesi Gelecek, 08.05.2023 tarihinde https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/sirket-bilancolarina-enflasyon-duzeltmesi-gelecek/2467927 adresinden alındı.
• Dursun, Ö. (2010). Türkiye’de Enflasyon Muhasebesi Uygulamalarında Meydana Gelen Aksaklıklar ve Çözüm Önerileri, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• ENAG, 08.05.2023 tarihinde https://enagrup.org/bulten/nis23.pdf adresinden alındı.
• Erdemir, N. K. (2005). Enflasyon Muhasebesi Uygulamalarında Meydana Gelen Aksaklıklar Ve Çözüm Önerileri, Selçuk Üniveristesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe Finansman Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Gökçen, G. (2004). Enflasyonun Mali Tablolar Analizine Etkileri, Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 69, 14-25.
• Gökçen, G. (2023). Enflasyon Muhasebesi, Beta Yayınevi, İstanbul, ISBN: 978-625-423-532-0.
• Hakediş.org. (2023). Yİ - ÜFE Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranı, 30.10.2023 tarihinde https://www.hakedis.org/endeksler/yi-ufe-yurtici-uretici-fiyat-endeksi adresinden alındı.
• Hürriyet. (2005). 02.11.2022 tarihinde https://www.hurriyet.com.tr/enflasyon-muhasebesi-kalkti-gibi-320516 adresinden alındı.
• İSMMMO, 08.05.2023 tarihinde https://www.ismmmo.org.tr/Mevzuat/1-Seri-No-lu-Muhasebe-Sistemi-Uygulama-Genel-Tebligi-26-12-1992 adresinden alındı.
• İTO, 08.05.2023 tarihinde https://ito.org.tr/documents/istatistik_genel_tablo_dokumanlari/basin_bulteni_aralik_2022.pdf adresinden alındı.
• İTV Haber, https://www.itvhaber.com/enagrup-nisan-2023-e-tufe-enflasyon-artis-verilerini-acikladi.html, Erişim Tarihi: 08.05.2023.
• Kantar, M. A. Abar, H.& Öndeş, T. (2021). Enflasyonun İşletmelerin Finansal Oranlarına Etkisi: BIST İmalat Sektöründe Bir Uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 90, 1-18.
• Karapınar, A. & Gürdal, K. (2003). Enflasyon Muhasebesi, TESMER Yayınları, No: 54, Ankara.
• KGK, 10.05.2023 tarihinde https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/10438/TFRS-2023-Seti-(Mavi_Kitap).pdf adresinden alındı.
• Korun, E.O. (2005). Türk Vergi Hukukunda Enflasyon Düzeltmesi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Köksal, A. (2023). Dahilde İşleme Rejimi’nde Döviz Kullanım Oranı, 15.09.2023 tarihinde https://www.kizilkaya.com.tr/blog/dahilde-isleme-rejimi-nde-doviz-kullanim-orani#:~:text=Dahilde%20i%C5%9Fleme%20izin%20belgesi%20kapsam%C4%B1nda,azami%20%100%20olarak%20tespit%20edilebilir adresinden alındı.
• Macrotrends, 25.05.2023 tarihinde https://www.macrotrends.net/countries/JPN/japan/inflation-rate-cpi adresinden alındı.
• Öner, M. (2023). Enflasyon Muhasebesi Yıl Sonu İtibari İle Uygulanıyor, 02.01.2023 tarihinde https://kpmgvergi.com/blog/enflasyon-muhasebesi-yil-sonu-itibari-ile-uygulaniyor/1268 adresinden alındı.
• Resmi Gazete , 28.02.2004 tarih ve 25387 Sayı.
• Resmi Gazete, 26.12.1992 tarih ve 21447 Sayı.
• Resmi Gazete, 4008 sayılı kanun ile VUK, 274. Maddesi.
• Selimoğlu, R. (2023). Enflasyon Muhasebesi Başlıyor! 31.12.2023 Tarihli Bilançolarda Enflasyon Düzeltmesi Yapılacak, 15.09.2023 tarihinde http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/recepselimoglu/048/ adresinden alındı.
• Sezer, Y. (2022). Beklenen Son Enflasyon Muhasebesi Ertelendi. 08.05.2023 tarihinde https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/beklenen-son-enflasyon-muhasebesi-ertelendi/646040 adresinden alındı.
• TCMB, 08.05.2023 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Enflasyon+Verileri/Tuketici+Fiyatlari adresinden alındı.
• Trading Economics, 25.05.2023 tarihinde Https://Tr.Tradingeconomics.Com adresinden alındı.
• Trading Economics, 08.05.2023 tarihinde https://tr.tradingeconomics.com/country-list/inflation-rate adresinden alındı.
• TUİK, 25.05.2023 tarihinde https://www.tuik.gov.tr/ adresinden alındı.
• TÜİK, 08.05.2023 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=enflasyon-ve-fiyat-106 adresinden alındı.
• Vergi Usul Kanunu, Mükerrer Md. 298/A-19.
• Yavuz, V. (2018). Enflasyon ve Refah Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama (1987-2017), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Yiğittaşçı, E. (2016). Uluslararası Ticaret, Türkiye Buğday Üretimi, Dış Ticareti ve Dahilde İşleme Rejimi Örnek Çalışması, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Yurdakul, A. (2005). Türk Vergi Hukukunda Enflasyon Düzeltmesi ve Etkinliği, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.