KONYA MEVLÂNÂ KÜLLİYESİ’NİN OSMANLI DÖNEMİ GELİR KALEMLERİ

Year 2023, Issue: 32, 891 - 906, 19.12.2023

Gökhan Yurtoğlu

https://doi.org/10.56597/kausbed.1337603

Cited By: 2

Abstract

Mevlânâ Türbesi, hem Konya Mevlânâ Külliyesi’nin hem de Mevlevîliğin çekirdeği konumundadır. Bu cümleden olarak kuruluşundan itibaren hem Mevlevîliğin hem de külliyenin gelişip yayılması için sultanlar, devlet adamları, bilginler ve halk tarafından çeşitli gelirler tahsis edilmiştir. Bu durum çeşitli gelir kalemlerinden oluşan ve zamanla Celâlîye Evkâfı adı altında kaydedilen önemli bir iktisadî kaynağın oluşmasını sağlamıştır. Anadolu Selçuklu Devleti ve Karamanoğulları Beyliği dönemlerinde kurulup gelişen Celâlîye Evkâfı, Osmanlı Devleti hâkimiyetinde gelir miktarı açısından zirveye ulaşmıştır. Bu makalenin amacı Konya Mevlânâ Külliyesi’nin iktisadî kaynağı olan Celâlîye Evkâfı’nın Osmanlı Devleti hâkimiyetindeki gelir kalemleri hakkında bilgi vermektir. Bu gelir kalemlerini köy ve mezraa gelirleri, çiftlik, han, hamam ve dükkân gelirleri (musakkafât), bağ, bahçe ve tarla gelirleri (müstegallât) ile hisse, kira, kurban ve para vakıf gelirleri olarak sıralamak mümkündür. Konya Mevlânâ Külliyesi’nin söz konusu gelir kalemleri arşiv kaynakları ve telif tetkik eserler dikkate alınarak ele alınmıştır.

Keywords

Konya Mevlânâ Külliyesi, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, Mevlevîlik, Celâlîye Evkâfı, Mevlânâ Türbesi

References

• Atçeken, Z., (1998), Konya’daki Selçuklu Yapılarının Osmanlı Devrinde Bakımı ve Kullanılması, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Barman, M., (2009), 66-e Numaralı Konya Şer’iye Siciline Göre 1792-95 Yılları Arasında Konya’da Sosyal ve İktisadi Hayat, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Değerli, A., (2012), “Celâlîye Evkâfı”, Karatay Tarih-Kültür-Sanat I, Editöreler: Yusuf Küçükdağ, Yaşar Erdemir, Bekir Şahin, Karatay Belediyesi Kültür Yayını, Konya.
• Erdoğru, M. A., (1996), “Konya Mevlevî Dergâhı’nın Mali Kaynakları ve İdaresi Üzerine Düşünceler ve Belgeler”, Belgeler, C. XVII, S. 21.
• Gümüşçü, O.- Demir, A. ve Özünlü, E. E., (2020), Türkiye’nin Kayıp Köyleri, Yeditepe Yayınevi, İstanbul.
• Kahraman, S. A., (2009), XVI. Yüzyılın Başlarında Karaman Vilayeti Vakıfları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri.
• Konyalı, İ. H., (2007), Konya Tarihi, Memleket Gazetesi Yayınları, Konya.
• Pakalın, M. Z., (1971), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. II, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Sak, İ., (2010), “Mevlânâ Dergâhına Yapılan Bazı Vakıflar (1826-1907)”, Vakıflar Dergisi, S. 34.