30-70 Yaş Aralığındaki Kişilerde Kanser Taraması Perspektiflerinin İncelenmesi: Tip 2 Diyabeti Olanlar ve Olmayanların Karşılaştırmalı Bir Çalışması

Year 2024, Volume: 16 Issue: 1, 26 - 31, 14.03.2024

Yunus Gür Egemen Tural Akın Dayan

https://doi.org/10.18521/ktd.1392977

Abstract

Amaç: Çalışmada tip 2 diyabeti olan ve olmayan 30-70 yaş arası kişiler arasında kanser taramalarına yönelik tutum ölçeği kullanarak kanser taramalarına yönelik tutum ve davranışların değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Prospektif vaka-kontrol tipte çalışma, Mart-Mayıs 2023 tarihleri arasında tek bir merkezde gerçekleştirilmiştir. 30-70 yaş aralığında tip 2 diyabet mellitusu olan 67 hasta ve tip 2 diyabet mellitusu olmayan 130 katılımcı olmak üzere toplamda 197 katılımcı, basit rasgele örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Değerlendirmenin yapılması amacıyla, literatür taraması yoluyla hazırlanan sosyodemografik form ve kanser taramalarına yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 49.65±12.49 yıl olarak elde edilmiştir. Tip 2 diyabetes mellitus tanısı olan ve olmayan kişiler arasında kanser taramalarına yönelik tutum ölçeği puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur (z=1.485, p=0.138). Diğer değişkenlerin kanser taramalarına yönelik tutum ölçeği toplam puanıyla istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Kanser taramalarına yönelik tutum ölçeği toplam puanı ile yaş arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmaktadır (rho= 0.206, p=0.004).
Sonuç: Çalışmamızda, tip 2 diyabet mellitusu olan ve olmayan bireyler arasında kanser taramalarına yönelik tutum ve davranışlarında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmemiştir. Ancak, tip 2 diyabet mellitus hastalarında kanser riskinin yüksekliğine dikkat etmek gereklidir. Bu nedenle, bu grupta kanser taramalarına yönelik farkındalığı artırmak ve tarama oranlarını yükseltmek önemlidir.

Keywords

Diyabetes Mellitus Tip 2, Tanı, Kanserin Erken Tespiti, Hiperglisemi

Exploring Perspectives on Cancer Screening in People Aged 30-70: A Comparative Study of Those With and Without Type 2 Diabetes

Abstract

Objective: The aim of the study was to assess attitudes and behaviors related to cancer screening using an attitude scale for cancer screening among individuals aged 30-70 with and without type 2 diabetes mellitus.
Methods: This prospective case-control study was conducted from March to May 2023 at a single center. A total of 197 participants, including 67 patients with type 2 diabetes mellitus and 130 participants without type 2 diabetes mellitus aged 30-70, were enrolled using simple random sampling. For the assessment, a sociodemographic form prepared through a literature review and the attitude scale for cancer screening were used. A statistical significance level of p<0.05 was considered.
Results: The study participants had an average age of 49.65±12.49 years. The attitude scale for cancer screening scores did not show a statistically significant difference between individuals with and without type 2 diabetes mellitus (z=1.485,p=0.138). Furthermore, the statistical analysis did not identify a significant difference with the total score of the attitude scale for cancer screenings among other variables. Positive correlation was found between the attitude scale for cancer screening total score and age (rho= 0.206, p=0.004).
Conclusion: In our study, statistically significant differences in attitudes and behaviors towards cancer screenings were not observed between individuals with and without type 2 diabetes mellitus. However, it is essential to be attentive to the elevated risk of cancer in patients with type 2 diabetes mellitus. Therefore, increasing awareness and screening rates for cancer in this group is crucial.

Keywords

Diabetes Mellitus Type 2, Diagnosis, Early Detection Of Cancer, Hyperglycemia

References

• 1. American Diabetes Association. Economic Costs of Diabetes in the U.S. in 2017. Diabetes Care. 2018;41(5):917-28.
• 2. Giovannucci E, Harlan DM, Archer MC, Bergenstal RM, Gapstur SM, Habel LA, et al. Diabetes and cancer: a consensus report. Diabetes Care. 2010;33(7):1674-85.
• 3. Pearson-Stuttard J, Papadimitriou N, Markozannes G, Cividini S, Kakourou A, Gill D, et al. Type 2 diabetes and cancer: An umbrella review of observational and mendelian randomization studies. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2021;30(6):1218-28.
• 4. Roy A, Sahoo J, Kamalanathan S, Naik D, Mohan P, Kalayarasan R. Diabetes and pancreatic cancer: Exploring the two-way traffic. World J Gastroenterol. 2021;27(30): 4939- 62
• 5. Kuriki K, Hirose K, Tajima K. Diabetes and cancer risk for all and specific sites among Japanese men and women. Eur J Cancer Prev. 2007;16(1):83-9.
• 6. Okutur S. İki eski dost: Diyabet ve kanser. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2015; 31(ek sayı): 23-32.
• 7. Eren D.D.O.Ö. Kanser taramaları ve kanserden korunma. Aile Hekimliği. 2017;9(2):7-14.
• 8. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi Başkanlığı. Kanser taramaları [Internet] T.C. Sağlık Bakanlığı;2023[cited 08.01.2024]. Available From: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-taramalari.html
• 9. Yıldırım ÖE, Uyar M, Şahin T. Development of an attitude scale for cancer screening. Turkish Journal of Oncology. 2020;35:394-404.
• 10. Sevinç N, Korkut B, Nacar E, Öztürk E. The level of knowledge and awareness of male university personnels about adult cancers and cancer screening. Konuralp Medical Journal. 2021;13(1):94-100.
• 11. Tekpınar H, Özen M, Aşık Z. Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaların kanser taramalarına ilişkin yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 22(1);28-36;2018.
• 12. Onitilo AA, Engel JM, Glurich I, Stankowski RV, Williams GM, Doi SA. Diabetes and cancer I: risk, survival, and implications for screening. Cancer Causes Control. 2012;23(6):967-81.
• 13. McBean AM, Yu X. The underuse of screening services among elderly women with diabetes. Diabetes Care. 2007;30(6):1466-72.
• 14. Bynum JP, Braunstein JB, Sharkey P, Haddad K, Wu AW. The influence of health status, age, and race on screening mammography in elderly women. Arch Intern Med. 2005;165(18):2083-8.
• 15. Gökgöz Durmaz F, Cihan FG. Awareness of patients applying to a cancer research center about early diagnosis of cancer. Konuralp Medical Journal. 2022; 14(1): 49-55.
• 16. Zhao G, Ford ES, Ahluwalia IB, Li C, Mokdad AH. Prevalence and trends of receipt of cancer screenings among US women with diagnosed diabetes. J Gen Intern Med. 2009;24(2):270-5.
• 17. Wools A, Dapper EA, de Leeuw JR. Colorectal cancer screening participation: a systematic review. Eur J Public Health. 2016;26(1):158-68.
• 18. Suh S, Kim KW. Diabetes and cancer: cancer should be screened in routine diabetes assessment. Diabetes Metab J. 2019;43(6):733-43.
• 19. Lipscombe LL, Hux JE, Booth GL. Reduced screening mammography among women with diabetes. Arch Intern Med. 2005;165(18):2090-5.
• 20. McDaniel CC, Hallam HH, Cadwallader T, Lee HY, Chou C. Disparities in cervical cancer screening with hpv test among females with diabetes in the deep south. Cancers (Basel). 2021;13(24):6319.
• 21. Miller EA, Pinsky PF. Cervical cancer screening and predictors of screening by diabetes status. Cancer Causes Control. 2022;33(10):1305-12.
• 22. Jiménez-Garcia R, Hernandez-Barrera V, Carrasco-Garrido P, Gil A. Prevalence and predictors of breast and cervical cancer screening among Spanish women with diabetes. Diabetes Care. 2009;32(8):1470-72.
• 23. Yegenler F, Tunc Karaman S, Yegenler B, Basat O. Evaluation of attitudes and behaviors towards cancer screening in people 30-70 years old. European Journal of Human Health. 2023;3(2);15-25.
• 24. Erkal E. Determining individuals’ attitudes toward cancer screening and their influential factors. Makara J Health Res. 2022;26(2):111−7