Geç Ortaçağ ve Erken Modern Batı Dünyasında İbn Sina Minyatürleri ve Gravürleri (XIV-XVI. YY.)

Year 2025, Volume: 15 Issue: 2, 546 - 558, 30.05.2025

Atakan Çiçek , Arif Hüdai Köken

https://doi.org/10.31020/mutftd.1657570

Abstract

Amaç: Bu çalışma, İbn Sina’nın Geç Ortaçağ ve Erken Modern Batı dünyasındaki etkisini minyatür ve gravürler üzerinden analiz etmeyi amaçlamaktadır. İbn Sina’nın tıbbi eserleri, özellikle “El-Kânûn fi’t-Tıbb”, Avrupa’da geniş kabul görmüş ve uzun yıllar akademik tıp eğitiminin temel kaynaklarından biri olmuştur. Bu etkinin görsel sanatlara nasıl yansıdığı araştırmanın temel sorusunu oluşturmaktadır.
Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ve doküman analizi kullanılmıştır. Deutsche Digitale Bibliothek, Bibliothèque Nationale de France, British Library gibi uluslararası ve ulusal veri tabanları taranarak XIV ila XVI. yüzyıllara ait toplam 14 adet minyatür ve gravür tespit edilmiştir. Görseller, dönemsel olarak sınıflandırılmış ve içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir.
Bulgular: Araştırma bulguları, İbn Sina’nın Batı’daki tasvirlerinin zaman içinde değiştiğini göstermektedir. İlk dönemlerde Orta Doğulu bir hekim olarak resmedilen İbn Sina, zamanla Avrupalı bilgin figürüyle özdeşleştirilmiş, bazı gravürlerde ise “Tıbbın Kralı” olarak taç giymiş şekilde tasvir edilmiştir. Matbaanın yaygınlaşmasıyla birlikte, gravürlerin tıbbi eserlerde daha fazla kullanıldığı ve İbn Sina’nın Avrupa tıp tarihindeki otoritesini pekiştirdiği anlaşılmıştır.
Sonuç: İbn Sina’nın Batı dünyasında sadece bilimsel değil, sanatsal bir figür olarak da kalıcı bir etki bıraktığı görülmektedir. Bu çalışma, bilim ve sanat arasındaki etkileşimi ortaya koyarak, tarihsel perspektiften görsellerin bilgi aktarımındaki rolüne dair önemli veriler sunmaktadır.

Keywords

Tıp Tarihi, Ortaçağ Avrupa Tıp Tarihi, İbn Sina, Minyatür, Gravür.

Avicenna's Miniatures and Engravings in The Late Medieval and Early Modern Western World (XIVth-XVIth Centuries)

Abstract

Objective: This study aims to analyze the influence of Avicenna in the Late Medieval and Early Modern Western world through miniatures and engravings. Avicenna’s medical works, particularly The Canon of Medicine, were widely accepted in Europe and remained one of the fundamental sources for academic medical education for many years. The main research question explores how this influence was reflected in visual arts.
Method: The study employs qualitative research methods, specifically the survey model and document analysis. By scanning international and national databases such as Deutsche Digitale Bibliothek, Bibliothèque Nationale de France, and the British Library, a total of 14 miniatures and engravings dating from the 14th to the 16th century were identified. The visuals were classified chronologically and examined using content analysis.
Results: The research results indicate that representations of Avicenna in the West changed over time. In earlier periods, he was depicted as a Middle Eastern physician, but over time, he became associated with the figure of a European scholar. In some engravings, he was even portrayed wearing a crown as the "King of Medicine." With the widespread use of the printing press, engravings were increasingly incorporated into medical works, reinforcing Avicenna’s authority in European medical history.
Conclusion: In conclusion, Avicenna’s impact on the Western world was not only scientific but also artistic, leaving a lasting impression. This study highlights the interaction between science and art, providing significant insights into the role of visual representations in knowledge transmission from a historical perspective.

Keywords

History of Medicine, History of Medieval European Medicine, Avicenna, Miniature, Engraving.

References

• 1. Goichon AM. İbn Sina Felsefesi ve Ortaçağ Avrupasındaki Yeri,. Ötüken; 2000.
• 2. Alper ÖM. İbn Sina. In: TDV İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı; 1999:319-322.
• 3. McGinnis J. Avicenna. Oxford University Press; 2010.
• 4. Terzioğlu A. Ibn Sînâ (Avicenna) in the Light of Recent Researches. Erdem. 1996;1(25):423-434.
• 5. Siraisi NG. Medieval and Early Renaissance Medicine An Introduction to Knowledge and Practice. Princeton University Press; 1997.
• 6. Bertolacci A. The Reception of Avicenna in Latin Medieval Culture. In: Adamson P, ed. Interpreting Avicenna: Critical Essays. Cambridge University Press; 2013. pp: 242-269.
• 7. Anderson GC. Medieval Medicine for Sin. J Relig Health. 1963;2(2):156-165.
• 8. Arrizabalaga, J. & Henderson, H.& French RK, ed. The Great Pox: The French Disease in Renaissance Europe. Yale University Press; 1997.
• 9.Moosavi J. The Place of Avicenna in the History of Medicine Jamal. Avicenna J Med Biotechnol 2009;1(1):3-8.
• 10. Terzioğlu A. Ortaçağ İslam-Türk Hastahaneleri ve Avrupa’ya Tesirleri. Belleten. 1970;34(133).
• 11. Keskinbora KH, Keskinbora K. A systematic review of Ibn Sina’s (Avicenna) studies: Reflections on anatomy. European Journal of Anatomy. 2016;20(1):99-105.
• 12. Campos Ribeiro LM. Picturing Medieval Health: Artistic Production and Visual Discourse in Le Régime Du Corps of the Ajuda Library ( COD 52-XIII-26 ). FCSH; 2016.
• 13. Aldemir A. Cross-Cultural Artistic Encounters in the Eastern Mediterranean, A PIMo Collection of Essays around the Exhibition Titled “Şeyh Hamdullah on the 500th Anniversary of His Death” at the Sakıp Sabancı Museum, Istanbul. Vol 7. (Tanındı Z, ed.).; 2020.
• 14. Yazar, Tarık; Geçen F. Görsel Sanatlarda Evrensel Dil ve Sanatsal Sembolizm. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018;11(61):556-567.
• 15. Ergün D. Kartezyen Perspekti̇ften Di̇ji̇tal Medyaya: Perspekti̇fi̇n Tari̇hi̇ ve Dönüşen Gerçekli̇k Mi̇ti̇. Vol 8.; 2017. 16. Eco U, ed. Ortaçağ: Keşifler, Ticaret, Ütopyalar. Alfa; 2015.
• 17. Özturan S. Çağdaş Sanatta Bir Temsil Biçimi Olarak Minyatür. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi 2024;15:1699-1715.
• 18. Bjork RE, ed. The Oxford Dictionary of the Middle Ages, Volume 2. Oxford University Press; 2010.
• 19. Griffiths A. Prints and Printmaking. British Museum Press; 1980.
• 20. Bayat AH. Tıp Tarihi. Zeytinburnu Belediyesi; 2016.
• 21. Margotta R. History of Medicine. (Lewis P, ed.). Hamlyn; 1996.
• 22. Siraisi NG. Avicenna in Renaissance Italy.; 1987.
• 23. Biller, Peter & Ziegler J, ed. Religion and Medicine in the Middle Ages Volume. Boydell & Brewe; 2001.
• 24. Bloch M. Büyücü Krallar Fransa’da ve İngiltere’de Kraliyetin Doğaüstü Güçleri,. Selenge; 2022.
• 25. Talbot C. Medical Education in the Middle Ages. In: Ucla Forum in Medical Sciences Number 12 The Hıstory of Medical Education An International Symposium Held February 5-9, 1968. ; 1970:73-88.
• 26. Wolfe CTW. Tres medici, duo athei? The physician as atheist and the medicalization of the soul Charles. In: Distelzweig, Peter; Goldberg, Benjamin; Ragland ER, ed. Early Modern Medicine and Natural Philosophy. Springer; 2016.
• 27. Lindberg DC. The Beginings of Western Science Th e European Scientifi c Tradition in Philosophical, Religious, and Institutional Context, Prehistory to a.d. 1450. The University of Chicago Press; 2007.
• 28. Science Photo Library. Available from: https://www.sciencephoto.com/media/223145/view/avicenna
• 29. Bjork RE, ed. The Oxford Dictionary of the Middle Ages, Volume 3. Oxford University Press; 2010.
• 30. TDV İslam Ansiklopedisi. Available from: https://islamansiklopedisi.org.tr/ibn-sina
• 31. Schedel H. Liber Chronicarum Cum Figuris et Ymaginibus Ab Initio Mundi.; 1493. Available from: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9125619b/f426.double.r=Liber Chronicarum cum Figuris et Ymaginibus ab initio Mundi
• 32. Bayerische Staatsbibliotek. Available from: https://bildsuche.digitale-sammlungen.de/index.html?c=viewer&bandnummer=bsb00093677&pimage=122&lv=1&l=en
• 33. Fulginas G. Expositio Super Tertio Canonis Avicennae.; 1477. Available from: https://www.loc.gov/resource/gdcwdl.wdl_18199_001/?sp=21&r=-0.123,-0.034,1.225,0.738,0
• 34. Europeana. Available from: https://www.europeana.eu/en/item/92062/BibliographicResource_1000126108383
• 35. Hieronymus Brunschwig. The Noble Experyence of the Vertuous Handy Warke of Surgeri.; 1525. Available from: https://numerabilis.u-paris.fr/medica/banque-images/index.php?refphot=CICL02052
• 36. Avicenna. Canon Medicinae.; 1520. Available from: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1323715.r=Avicenne medicarum principis canonum liber?rk=42918;4
• 37. Avicenna. Canon Medicinae.; 1556. Available from: https://numerabilis.u-paris.fr/medica/banque-images/index.php?refphot=CICL02296
• 38. Avicenna. Canon Medicinae.; 1556. Available from: https://numerabilis.u-paris.fr/medica/banque-images/index.php?refphot=CICL02297
• 39. Avicenna. Canon Medicinae.; 1520. Available from: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1323715/f13.item.r=Avicenne medicarum principis canonum liber
• 40. Gallica. Available from: https://numerabilis.u-paris.fr/medica/banque-images/index.php?refphot=CICL03076