MODERN MAKİNE ÇEVİRİSİ TEKNOLOJİLERİNE YÖNELİK BİR KARŞILAŞTIRMA

Year 2024, Volume: 13 Issue: 1, 126 - 137, 15.03.2024

Ruşen Ramizoğlu

https://doi.org/10.7884/teke.1317796

Abstract

Çağdaş dönemde makine çevirisi teknolojilerinin sayısı ve çeşitliliği her geçen gün artmaktadır. Günümüzde herhangi bir metni bir dilden diğerine çeviren birçok çeviri programı mevcuttur. Çeviri sürecinde hafızasındaki çeşitli kelimeleri, cümleleri, sözcük öbeklerini ve deyimleri karşılaştırarak çeviri dilinde onların kaynak dile daha uygun karşılığını bulabilen programların yaptığı çeviri, daha kaliteli çeviri olarak değerlendirilmektedir. Ancak bu tür çeviri programları çoğunlukla genel amaçlı programlardır. Genel amaçlı çeviri programlarının yanı sıra belirli bir alan çevirisine yönelik geliştirilmiş çeviri programları da vardır. Her kullanıcı bu programlardan ilgi ve hedeflerine uygun olanı seçebilir.
Makine çevirisi programlarının avantajları olduğu kadar dezavantajları da vardır. Araştırmamızda son yılların en popüler çeviri programlarının avantajları ve dezavantajları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu avantaj ve dezavantajları inceleyen bir çevirmen, ihtiyacı olan çeviri programını seçerken daha doğru karar verebilecektir. Ayrıca araştırmada makine çevirisi teknolojilerinin detaylı analizi yapılmış ve bu teknolojiler hakkında gerekli bilgiler verilmiştir. Araştırmanın hem çevirmenler hem de makine çevirisi alanında araştırma yapan araştırmacılar için bir veri tabanı işlevi göreceği düşünülmektedir.

Keywords

Makine çevirisi, makine çevirisi programları, kural tabanlı makine çevirisi, istatistiksel makine çevirisi, sinirsel / nöral makine çevirisi

A COMPARISON OF MODERN MACHINE TRANSLATION TECHNOLOGIES

Abstract

In modern times, the number and variety of machine translation technologies are increasing day by day. Currently, there are many translation programs that translate text of any topic from one language to another. The translation made by the programs that compare the various words, sentences, phrases and idioms in their memory during the translation process and find their more appropriate equivalents in the translation language to the source language is considered as a higher quality translation. However, such translation programs are mostly universal programs. In addition to such universal programs, there are also advanced translation programs for translation of some specific field. Each user can choose any among these programs that suits his interests and goals.
Of course, all these programs have advantages as well as weaknesses. In our research, the advantages and disadvantages of the most popular translation programs of recent years have been tried to be revealed. A translator who examines these advantages and disadvantages will be able to make a better decision when choosing the translation program he needs. In addition, a detailed analysis of machine translation technologies was made in the research and necessary information about these technologies was given. The research can serve as a database for both translators and researchers in the field of machine translation.

Keywords

Machine translation, machine translation programs, rulebased machine translation, statistical machine translation, neural machine translation

References

• Albiz, Ü. (2022). Şiir çevirilerinin makine çevirisi üzerinden değerlendirilmesi: Paul Celan şiirlerini makine çevirisi ile okumak. Kesit Akademi Dergisi, 8(31), 154-179.
• Baymuratova, U. S. (2013). Elektronnıy instrumentariy perevodçika. Orenburg: OGU
• Bing (2023). bing.com. 08.08.2023 tarihinde https://www.bing.com/translator URL’den erişim.
• Cambridge Dictionary (2023). dictionary.cambridge.org. 08.08.2023 tarihinde https://dictionary.cambridge.org/ URL’den erişim.
• DeepL (2023). deepl.com. 08.08.2023 tarihinde https://www.deepl.com/translator URL’den erişim.
• Google Çeviri (2023). translate.google.com. 08.08.2023 tarihinde https://translate.google.com/ URL’den erişim.
• ImTranslator (2023). imtranslator.net. 08.08.2023 tarihinde https://imtranslator.net/translation/online-translation/ URL’den erişim.
• Korkmaz, İ. (2019). Makine çevirisinin kısa tarihçesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 6(32), 155-166.
• Kpfu (2022). TOP-10 onlayn perevodçikov: kratkiy obzor (çast 2). 08.08.2023 tarihinde https://kpfu.ru/ec/top-10-onlajn-perevodchikov-kratkij-obzor-chast-2.html URL’den erişim.
• Marçuk, Y. N. (1983). Problemı maşinnogo perevoda. Moskova: Nauka
• Mirzəliyeva, M. ve Vəliyeva, K. (2016). Maşın tərcüməsinin nəzəri problemləri. Bakı: Elm və təhsil.
• Panov, D. Y. (1958). Avtomatiçeskiy perevod. Moskova: İzdatelstvo Akademii Nauk SSSR.
• Pivanova, E. V. (2014). Teoriya i praktika maşinnogo perevoda. Stavropol: SKFU.
• PROMT (2023). promt.com. 08.08.2023 tarihinde https://www.promt.com/translation_software/directions/ URL’den erişim.
• Reverso (2023). reverso.net. 08.08.2023 tarihinde https://www.reverso.net/texttranslation URL’den erişim.
• Revzin, İ. İ. ve Rozentsveyg, V. Y. (1964). Osnovı obşego i maşinnogo perevoda. Moskova: Vısşaya şkola.
• Sadıkov, T. ve Sarıgül, K. (2021). Makine çeviri yöntemleri ve makine çevirisinin bugünkü durumu. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(1), 192-205.
• Systran (2023). systran.net. 08.08.2023 tarihinde https://www.systran.net/en/translate/ URL’den erişim.
• Tekin, C. (2008). İngilizce’den Türkçe’ye makine çevirisi modülü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Webtran (2023). webtran.eu. 08.08.2023 tarihinde https://www.webtran.eu/ URL’den erişim.
• Yandex Çeviri (2023). translate.yandex.com. 08.08.2023 tarihinde https://translate.yandex.com/tr/ URL’den erişim.
• Zubov, A. V. ve Zubova, İ. İ. (2004). İnformatsionnıe tekhnologii v lingvistike. Moskova: Akademiya.