Research Article
BibTex RIS Cite

TÜRKÇENİN SORU EKİ/EDATI “MU/MI’NIN EK-FİİL İŞLEVİ

Year 2023, Volume: 4 Issue: 2, 96 - 110, 29.12.2023

Abstract

Türk dilinin tarihî ve çağdaş lehçelerinde soru ifadeleri; soru kelimeleri ve soru eki veya edatıyla yapılmaktadır. Eski Türkçeden beri dilimizde kullanılan soru eki +mi hem kullanım biçimi hem de kökeni bakımından tartışma konusu olan bir dilbilgisi ögesidir. Diğer eklerden farklı olarak isim çekiminde ve fiil çekiminden sonra da kullanılabilen bu biçimbirim aynı zamanda cümleye farklı anlamlar da katmıştır. Soru ekinin ek mi yoksa edat mı olduğu konusu hâlâ farklı görüşlerdedir. Ek olarak değerlendirildiğinde ekin Türkçede kullanılan diğer eklerden farklı olduğu bir gerçektir. Ancak eski dönemlerden farklı olarak günümüzde ünlü uyumlarına uyması sebebiyle edat olarak da kabul edilmemektedir. Bu durum ekin veya edatın cümleye kattığı anlam ve gramer yapısı ile ilgilidir. Bu çalışmada hem isim hem de fiil çekimlerinden sonra kullanılabilen ve kendisinden sonra geldiği unsuru soru yapan +mi ekinin aslında ek-fiil işlevinde olduğu üzerinde durulacaktır.

References

  • Aksu, Rabia (2016). Firdevsî-i Rûmî Süleymân-nâme-i Kebîr (10.cilt) İnceleme-Metin-Dizin, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.(SK)
  • Arat, Reşit Rahmeti, (2007). Kutadgu Bilig I Metin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.(KB)
  • Argunşah, Mustafa ve Yüksekkaya Sağol, Gülden ve Tabaklar, Özcan (2011). Karahanlıca Harezmce Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • Atabay, Neşe ve Özel, Sevgi (1976). Sözcük Türleri II, Yayıma Haz. Doğan Aksan, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, Türkiye Türkçesi Temel Dilbilgisi Genel Programı Dizisi II/B 2.
  • Atalay, Besim (2006). Divânu Lugâti’t-Türk I-IV, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Banguoğlu, Tahsin (2007). Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Bulak, Şahap (2019). Türkçede “-mI/-mU” Soru Unsuru. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi(66), 309-330.
  • Daşdemir, Muharrem (2015). Oklama Yöntemiyle Türkçenin Yapısal-İşlevsel Söz Dizimi, Erzurum: Fenomen Yayınları.
Year 2023, Volume: 4 Issue: 2, 96 - 110, 29.12.2023

Abstract

References

  • Aksu, Rabia (2016). Firdevsî-i Rûmî Süleymân-nâme-i Kebîr (10.cilt) İnceleme-Metin-Dizin, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.(SK)
  • Arat, Reşit Rahmeti, (2007). Kutadgu Bilig I Metin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.(KB)
  • Argunşah, Mustafa ve Yüksekkaya Sağol, Gülden ve Tabaklar, Özcan (2011). Karahanlıca Harezmce Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • Atabay, Neşe ve Özel, Sevgi (1976). Sözcük Türleri II, Yayıma Haz. Doğan Aksan, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, Türkiye Türkçesi Temel Dilbilgisi Genel Programı Dizisi II/B 2.
  • Atalay, Besim (2006). Divânu Lugâti’t-Türk I-IV, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Banguoğlu, Tahsin (2007). Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Bulak, Şahap (2019). Türkçede “-mI/-mU” Soru Unsuru. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi(66), 309-330.
  • Daşdemir, Muharrem (2015). Oklama Yöntemiyle Türkçenin Yapısal-İşlevsel Söz Dizimi, Erzurum: Fenomen Yayınları.
There are 8 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Literary Theory, Literary Studies (Other)
Journal Section Araştırma Makaleleri
Authors

Rabia Aksu

Publication Date December 29, 2023
Submission Date December 7, 2023
Acceptance Date December 16, 2023
Published in Issue Year 2023 Volume: 4 Issue: 2

Cite

APA Aksu, R. (2023). TÜRKÇENİN SORU EKİ/EDATI “MU/MI’NIN EK-FİİL İŞLEVİ. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili Ve Edebiyatı Dergisi, 4(2), 96-110.