An Analysıs Of Afghanıstan's “Kânûn-ı Merâsı̇m-ı Arûsî” And Ottoman State's “Kânûn-ı Merâsı̇m-ı Arûsî”ın Terms Of Theır Sımılarıtıes

Year 2025, Volume: 3 Issue: 1, 62 - 98, 30.06.2025

Muhammed Zakir Bakhtari

Abstract

Since the adoption of Islam in Afghanistan, civil and legal issues have been resolved according to classical fiqh and fatwa books. Although it was not under Ottoman rule, Afghanistan in the modern period was indirectly influenced by Ottoman law in the process of legalisation. In the Ottoman Empire, the codification of Islamic Family Law started with the Law on Family Decree, and in 1920, the eight-article Law on Men'i Israfât in Weddings was enacted in order to prevent waste in weddings. In Afghanistan, the legislative process started in 1921, and the first regulation on family law was published in the same year with the Nizamnâme-i Arûsi ve Hatne Süri. Various by-laws were enacted over time, and the comprehensive Civil Code came into force in 1977. In the face of increasing wedding expenditures, a new law, Kânûn-i Merâsim-i Arûsî, was enacted in 2017. In this article, these two regulations, dated 1920 in the Ottoman Empire and 2017 in Afghanistan, are analysed with their historical development and original texts, and the similar aspects of preventing waste in weddings are evaluated.

Keywords

Islamic Law , Ottoman , Afghanistan , Wedding , İsrâf

Afganistan “Kânûn-i Merâsim-i Arûsî”si İle Osmanlı Devleti “Düğünlerde Men‘i İsrâfât Kânûnu”nun Benzerlikleri Açısından İncelenmesi

Abstract

Afganistan’da İslâmiyet’in kabulünden itibaren medeni ve hukuki meseleler klasik fıkıh ve fetva kitaplarına göre çözümlenmiştir. Osmanlı hâkimiyetine girmemiş olmasına rağmen, modern dönemde Afganistan, Kanunlaştırma sürecinde Osmanlı hukukundan dolaylı olarak etkilenmiştir. Osmanlı’da İslam Aile Hukuku’nun Kanunlaştırılması Hukuk-ı Aile Kararnamesi ile başlamış, düğünlerde israfı önlemek amacıyla 1920’de sekiz maddelik Düğünlerde Men‘i İsrafât yasası çıkarılmıştır. Afganistan’da ise yasama süreci 1921’de başlamış, aile hukukuna dair ilk düzenleme olarak aynı yılda Nizamnâme-i Arûsi ve Hatne Süri yayımlanmıştır. Zamanla çeşitli tüzükler çıkarılmış, 1977’de kapsamlı Medeni Kanun yürürlüğe girmiştir. Artan düğün harcamaları karşısında 2017 yılında Kânûn-i Merâsim-i Arûsî adıyla yeni bir Kanun çıkarılmıştır. Bu makalede, Osmanlı’daki 1920 tarihli ve Afganistan’daki 2017 tarihli bu iki düzenleme tarihsel gelişimleri ve orijinal metinleriyle incelenmiş, düğünlerde israfın önlenmesine yönelik benzer yönler değerlendirilmiştir.

Keywords

Aile Hukuku , Düğün , Osmanlı , Afganistan , İsrâf

References

• Âîn-i İzdivâc der Afganistan. (2022). Beytûte. https://www.beytoote.com/art/city-country/marriage8-afghanistan.html
• Akgündüz, A. (1992). Başlık. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 5, s. 131–133. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Ayan, D. (2022). Düğünlerde Men’i İsrafât Kanunu (1920) ile ilgili Çorum Valiliği’nin 1927 tarihli talimatnamesi. Sosyologca, 23, s. 49–57.
• Bakhtari, M. Z. (2022). İslâm hukuku ve Afganistan Medenî Kanunu’na göre Afgan toplumundaki evlilik öncesi faaliyetler (nişan ve sonuçları) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. https://gcris.pau.edu.tr/bitstream/11499/50272/1/10513692.pdf
• Bozkurt, N. (2010). Sünnet. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 38, s. 157–179. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Doğan, E. (2020). Düğün planlaması. düğün.com. https://dugun.com/dugun-organizasyon/makaleler/adim-adim-dugun-planlama-263
• Düğünlerde Men’i İsrafât Kanunu. (1337). Resmî Ceride, 8. https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc001/kanuntbmmc001/kanuntbmmc00100055.pdf
• Erdoğan, M. (2005). Fıkıh ve hukuk terimleri (2. bs). Ensar Neşriyat.
• İbn Abdülber, E. Ö. C. Y. B. A. B. M. (2017). Et-Temhîd limâ fi’l-Muvaṭṭaʾ (M. B. A. Hasan Abdülmün’im Şelebi, Ed., 1. bs, C. 7). Müessesetü’l-Furkan li’t-Türâsi’l-İslâmî.
• Kallek, C. (2001). İsraf. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 23, s. 178. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Kânûn-i Esâsî Afganistan, Pub. L. No. 103, Resmî Ceride, 818 (2004).
• Kânûn-i Merâsim-i Arûsî, Pub. L. No. 156, Resmî Ceride, 1280 (2017).
• Ḳazvînî İbn Mâce, E. ʿAbdillâh b. Y. el-. (t.y.). Sünen-i İbn Mâce, 2, Dâru İḥyâi’l-Kütübi’l-ʿArabiyye; Fayṣal ʿİsa el-Bâbî el-Ḥalebî.
• Keha, M. (2017). 19. yüzyılda düğünlerde yapılan israf ve buna karşı alınan tedbirler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(21), s. 1283–1296.
• Merâhil-i İzdivâc az Khastgâr-i tâ İzdivâc. (2020). Taşrifât. https://tashrifino.com/Blog/278/تشریفات-مراحل Müslim, E.-H. M. b. el-Haccâc. (1955). Sahîh-i Müslim (M. F. Abdülbâkî, Ed.). Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî. Nizâmnâme-i Nikâh, Arûsî ve Hatne Sûrî. (1921).
• Nutku, Ö. (1994). Düğün. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 10, s. 16–18. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Popal, K. (2017, Ocak 8). Afganistan’da evlilik gelenekleri. Âjansi Haber-î Pajvak. https://pajhwok.com/fa/opinion/
• Şahin, F. K. (2013). İlk TBMM’nin tasarruf tedbirlerine bir örnek. Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, 2(1), s. 24–55.
• Tahrânî, K. R., & Yesârî, N. (2010). Hukûk-ı Fâmil-i Afganistân (F. Kayyûmî, Trans.; 2. bs). Max Planck Enstitüsü. Yaran, R. (1994). Düğün. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 10, s. 15–16. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.