Japon Sömürgeciliği Döneminde Kore Romanı Üzerine

Yıl 2017, Cilt: 31 Sayı: 43, 7 - 23, 22.12.2017

Hatice Köroğlu Türközü

Öz

ÖZET

 

20.
yüzyılın ilk yılları Kore halkının sosyal ve politik değişimlerin sıkıntısını
yaşadığı dönem olarak görülmektedir. Bir önceki yüzyılın son yıllarında yaşanan
toplumsal ve politik hareketlilik Konfüçyüs ilkelerinin katı hâkimiyeti ile
varlığını sürdüren Coson Hanedanlığı’nın( 1392-1910) feodal düzeninin
yıkılışına yol açıyordu. Bir yandan da modern kurumları ve medeniyeti olan bir
toplum inşa etmek için yeni düzenlenmeler yürürlüğe konuluyordu. Bu durum
toplumu kargaşa ortamına sürüklüyordu. Ancak toplumda yaşanan iç çatışmalardan
daha da vahim olanı ise dış güçlerin Coson Hanedanlığı’na müdahaleleri idi.

1890’larda,
Doğu Asya’da üstünlük için yarışan Çin, Rus ve Japon güçleri, Coson
topraklarında birbirleriyle kıyasıya mücadele ettiler. Bu mücadelelerden
Japonya zaferle çıktı. Japonya’nın elde ettiği bu zafer ona sömürgecilik
yolunda ilerlemesinin yolunu açtı. Nihayetinde 19. yüzyılın sonları 20.
yüzyılın başlarında aydın kesim Korelilerce desteklenen modernleşme çabaları
1910 yılında Japonya’nın Kore’yi ilhak etmesi ile son bulacaktı.

Bu dönemde
Japonya’nın etkisiyle 1894 yılında hayata geçirilen Gabo Reformu, Kore’nin
Konfüçyanist toplum yapısı ve kültürünü birçok değişikliğe uğratmıştır. Gabo
Reformu, Kore halkının kendi iradesi ile bağımsızlık yanlısı düşüncesi ve
yenilikçi ruhuyla değil, dış güçlerin etkisiyle hayata geçmiş bir reformdur.
Yine de birçok alanda yapılan değişiklikler ülkenin gelişimini olumlu yönde
etkilemiştir. Önceki dönemde toplumda görülen statü farkından ve Konfüçyanizm
inancından doğan eşitsizlikler, eğitimdeki bozukluklar, ekonomi, siyaset, vs.
alanlarında görülen yetersizlikler gibi birçok sorun ortadan kaldırılmıştır.
Kore için dönüm noktası denilebilecek bu reform, birçok kaynakta ‘Aydınlanma
Dönemi’ olarak geçse de, Koreli aydınlar, Kore halkının iradesi dışında hayata
geçirilmiş bir reform olmasından dolayı, bu dönemin Kore kaynaklarında ‘Geçiş
Dönemi’ olarak anılmasını tercih etmektedirler.

Japonya
Kore’yi kontrol altında tutmak için politik ve ekonomik baskı uygulama yoluna
gitti. Bu baskı yıllar geçtikçe şiddetini artırarak Korelilerin 1945’te
bağımsızlıklarına kavuşana değin sürdü. Ancak, Japonya’nın sömürgeci yılları
boyunca, Koreliler bağımsızlık için mücadelelerini sürdürdüler. Bağımsızlık
uğruna ilk verdikleri mücadele 1 Mart 1919’da gerçekleşti. Kore tarihine “1
Mart Bağımsızlık Hareketi(Samil Undonğ-3.1.운동)” olarak geçen bu olay Korelilerin Japon sömürgeciliğine karşı ilk
mitingi idi. Bu miting güçlü Japonya tarafından kısa sürede kolaylıkla
bastırıldı. Ancak bu miting Kore halkının kenetlenmesine, bağımsızlık arzusunun
ve milliyetçilik ruhunun daha da perçinlenmesine vesile oldu. Koreli aydınlar
için, Kore halkını bilinçlendirmek ve eğitmek bir elzem olmuştu. Dönemin
edebiyatçıları da halkı bilinçlendirmeyi edebiyat yolu ile gerçekleştirmekten
başka çareleri olmadığını düşünüyordu.

 Aslında, Modern Kore edebiyatının yükselişi, o
dönem toplumun modernleşmesi, geleneksel sosyo-politik düzenin yıkılışı ve
Japon sömürgeciliğinin acı tecrübesi yönünde başlangıç aşamasında olan bir
tarihi hareketlenme kapsamında anlaşılmalıdır. Birde şuna dikkat edilmelidir
ki, Kore topraklarında bir yandan modernleşme rüzgârları esiyor bir yandan da
Japonlar tarafından sömürü devam ediyordu.19.yüzyılın sonunda, sosyal ve
kültürel şartlar, okuryazarlığın yayılması için uygundu. Klasik Çinceden
ziyade, Kore alfabesini kullanan kitaplar ve gazeteler, yaygınlaştı.
Böylelikle, yazılı Korece sıradan okuyucuya daha kolay ulaşabilir oldu. Dahası,
modern batı kültürünün girmesi sayesinde dünyayı ve bireyin onun içindeki
yerini anlamak için yeni yollar denenmeye başlandı.

Kore’ye
batı medeniyetlerinin girmesiyle edebiyat alanında “Şinmunhag”(신문학-Yeni
Edebiyat) dönemi başlamıştır. “Şinsosol”(신소설-Yeni Roman) ve “Şinçeşi”(신체시-Yeni Stil
Şiir) faaliyetlerinin başlamasıyla Modern Edebiyatın zemini hazırlanmıştır.
Dönemin gerçek sorunları olan bağımsızlık düşüncesi, yeni eğitim, sınıf
sisteminin kaldırılması, flört evliliği ve yeni medeniyetin kabulü gibi “Aydınlanma
Dönemi(개화기)[1]’”nin
isteklerine uyan şartları yazarlar eserlerinde işlemişlerdir.

Ancak
Japonların sömürü politikası 1910 yılından 1945 yılına kadar tam 35 yıl boyunca
şiddetini artırarak devam etmiştir. Öyle ki, Kore dili kullanımı yasaklandı ve
Japon soyadlarının alımı Korelilere empoze edildi. Birçok gazete ve dergiler
kapatıldı. Yayıncılar Japonca yayın yapmaya zorlanıldı Kısacası o dönemde bir
kültürü yok etme politikası izleniyordu. Bu durumda kimi edebiyatçı sömürge gerçeğini
olduğu gibi yansıtamadığı için bir nevi kaçış edebiyatı yaptı, Eserlerinde batı
eğilimlerini (natüralizm, romantizm, realizm, modernizm vs.) kullanarak sınıf
çatışması, yoksulluk, hümanizm gibi temalara değindiler. Kimileri de
kalemlerini bırakıp suskunluk içinde özgürlüğü beklediler. Daha sonra, İkinci
Dünya Savaşının patlak vermesi ve Japonların yenilmesi ile her şey sona erdi.
Sömürgeci Japon imparatorluğu artık yoktu. Japonya’nın 15 Ağustos 1945’ teki
feragati ile sonunda Koreliler özgürdü. Bu tarih Kore’de Ulusal Kurtuluş Günü
olarak kutlanır.

Bu
çalışmada Kore Edebiyatında roman türünün Japon Sömürgeciliği altındaki gelişim
sürecine genel hatları ile değinilecektir. Sömürge yönetimi altında romanının
gelişimini çalışmanın birinci bölümünde sömürgecilik döneminde halkı
bilinçlendirme çabaları, ikinci bölümde Kore romanlarında Batı etkileri ve
sömürge yılları, üçüncü bölümde ise kültürü yok etme politikası ve bağımsızlık
olmak üzere üç ana başlık altında incelenecektir.

 

---

[1] Düzeltme: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi sayı 12 . 2002 yılı basımında aynı yazarın  “Kore Edebiyatına Genel Bir Bakış”adlı
çalışmasında 개화기 kelimesinin Türkçe karşılığı “Modernleşme
Dönemi” olarak yazılmıştır.Ancak modernleşme kelimesi yerine aydınlanma ibaresi
daha uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sömürgecilik, Japonya, Batı Etkisi, Kore Romanı, Bağımsızlık

Kaynakça

• Referans 1 강만길, 한국현대사, 창작과비평사, 서울, 1994 Referans 2 고인환, 한국 근대문학의 주름- 근대와 마주 선 서사의 표정, 집문당, 경기도, 2009 Referans 3 권영민,한국문학50년, 문학사상사, 서울, 1995 Referans 4 Türközü Köroğlu Hatice, Modern Kore Edebiyatı Tarihi, Likya, 2017 Referans 5 Lee Nam Ho vd.(Trans.Youngju Ryu) Twentieth Century Korean Literature, East Bridge, 2005