UZUN SÜRMÜŞ BİR GÜNÜN AKŞAMI’NDA İNSAN: ETİK DEĞERLERİN DAYANAĞININ YAŞAMSAL ÖNEMİ

Yıl 2019, Sayı: 27, 325 - 344, 23.05.2019

Rahime Çetin

Öz

İnsan dünya hakkında bir fikri,
bir idesi olan ve dünya karşısında buna göre tavır alan bir varlıktır. Bu,
insanın bir dünya görüşüne sahip olduğu anlamına gelmektedir. İnsan, sahip
olduğu dünya görüşüne göre de ahlaki yaşamını şekillendirmektedir. Dolayısıyla
insanın genel olarak dünya hakkında fikirleri karışık olduğunda, bu durum
ahlaki yaşamında da bazı problemlere yol açabilir. Yani genel olarak dünya
karşısında ya da ahlaki yaşamda nasıl bir tavır alabileceği, nasıl bir duruş
sergileyebileceği ve bunu nasıl yapması gerektiği konusunda zorluklar
yaşayabilir. Bu noktada, etik bir tavır alırken gerçekleştirdiği etik
değerlerin (sevgi, saygı, güven v.s.) dayanağının ne olduğu belirleyici bir
öneme sahiptir. Çünkü bu dayanak, epistemolojik olarak doğrulanabilir ya da
yanlışlanabilir olmadığında, yani bilgisel olarak sınanabilir olmadığında, bazı
kritik durumlarda insanın yaşamının alt üst olması ve hatta insansal yaşamını
sürdürememesi söz konusu olabilir. Bu çalışmanın amacı, bu bilgiler
doğrultusunda, Bilge Karasu’nun, evrensel bir fenomenin tekil bir yaşayışını
sunduğu “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı” adlı eseriyle baş kahraman Andronikos’un
yaşantısı üzerinden etik değerlerin dayanağının önemini göstermektir. 

Anahtar Kelimeler

Etik, Etik Değerler, Değer Yargıları, Değerlendirme, Kimlik Krizi

Kaynakça

• Armstrong, Walter Sinnottt, Tanrısız Ahlak, çev. Attila Tuygan, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2011.
• Eagleton, Terry, Hayatın Anlamı, çev. Kutlu Tunca, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2012
• Hazlitt, Henry, Ahlakın Temelleri, çev. Mehmet Aydın&Recep Tapramaz, Liberte Yayınları, Ankara, 2006.
• Kant, Immanuel, The Metaphysics of Morals, çev. M. Gregor, Cambridge University Press, Cambridge, 1991.
• Karasu, Bilge, Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı, Metis Yayınları, İstanbul, 2010.
• Kaygı, Abdullah, “Felsefeyle Edebiyat Arasındaki Farklı İlişkiler”, Felsefe ve Edebiyat, Mustafa Günay- Ali Osman Gündoğan (ed.), Çizgi Kitabevi, Konya 2014, s. 73-86.
• Kaygı, Abdullah, “Felsefenin Felsefesi, Ne Olduğu Üzerine” Düşünen Siyaset, Temmuz, Sayı: 18, Ankara 2003, s. 53-60.
• Kaygı, Abdullah, “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı’nda Andronikos, Uzun Sürmüş Bir Çağın Sonunda Türkiye”, Anadolu Sanat, Bilge Karasu Özel Sayısı, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanlığı, Eskişehir 1996, s. 99-121.
• Kuçuradi, İoanna, Çağın Olayları Arasında, Bir Değer Sorunu Olarak Özgürlük, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2009.
• Kuçuradi, İoanna, Etik, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2006.
• Kuçuradi, İoanna, İnsan Hakları: Kavramları ve Sorunları, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2011.
• Kuçuradi, İoanna, İnsan ve Değerleri, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2010.
• Kuçuradi, İoanna, Uludağ Konuşmaları, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2009.
• Nuttall, Jon, Ahlak Üzerine Tartışmalar, çev. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2011.
• Platon, Devlet, çev. Hüseyin Demirhan, Sosyal Yayınları, İstanbul, 2002.