Arkeolojik Alanların ve İnsanların Birleştirilmesi: Yorumlama ve Sunum Yaklaşımları Üzerine Örnekler

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 24 - 50, 15.01.2018

Başak Kalfa

https://doi.org/10.37246/grid.358769

Öz

Arkeolojik
alanlar kültürel ve sosyolojik kültürümüzün en güvenilir kaynaklarından olma
özelliği göstermektedirler. Bu sebepten dolayı, bir kere arkeolojik miras
yüzyıllar boyu süren karanlıktan sonra gün yüzüne çıktığında, taşıdığı
bilgileri insanlara aktarmak için bağ kurmak istemektedirler. Bu bağın, alanın
ruhunu yansıtması için bir katalizöre ihtiyacı vardır. Bu katalizör de
“yorumlama ve sunum”dur. Arkeolojik alanlarda günümüze kadar kazıp bırakma
yaklaşımından, arazi dışından sağlanan sanal turlara kadar birçok sunum yöntemi
kullanılmıştır. Bu yöntemler alanın fiziksel sunumunun ötesine geçerek ruhunu
da okutmaya yarayan yaklaşımlar sunmaktadır.

Bu
çalışmada, farklı ülkelerden üç tane arkeolojik alan, yorumlama ve sunum
yöntemleri çerçevesinden incelenmektedir. Bu alanlar, Almanya’daki Colonia
Ulpia Traiana (Xanten Arkeoloji Parkı), İtalya’daki Ostia Antica ve
Türkiye’deki Çatalhöyük’tür. Birbirinden hem farklı hem de kesişen yöntemlere
sahip bu alanlar, arkeolojik alanlarda yorumlama ve sunum kavramlarının insan
ve arkeolojik alan arasında iletişim aracı olarak nasıl konumlandığını
anlamamıza yardımcı olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yorumlama, sunum, arkeolojik alan, Xanten Arkeolojik Parkı, Ostia Antica, Çatalhöyük, açık hava müzeleri

Affiliation of Archaeological Sites and People: Case Studies on Interpretation and Presentation Approaches

Öz

Archaeological heritage sites are one of the
most trustworthy sources of our cultural and sociological history. Thus, once
the archaeological heritage comes to daylight after centuries of darkness, they
would like to connect with people immediately to pass the information they have
been carrying. Hence, the bonding needs a catalyst in order to reflect the
spirit of the place. This catalyst is called “interpretation and presentation”.
Many approaches from excavating and presenting to virtual off-site tours have
been used from the first archaeological excavation to now. These methods go
beyond the physical representation of the site solely but help its audience to
comprehend its spirit.

In this study,
three archaeological sites from different countries are investigated in terms
of their interpretation and presentation methods. These sites are Colonia Ulpia
Traiana (Archaeological Park Xanten) in Germany, Ostia Antica in Italy and
Çatalhöyük in Turkey. Having both distinct and common methods, these three
sites provide an understanding how interpretation and presentation approaches
place themselves as a communication tool between people and the archaeological
site. 

Anahtar Kelimeler

Interpretation, presentation, archaeological sites, Archeological Park Xanten, Ostia Antica, Çatalhöyük, open air museums

Kaynakça

• Aldrete, G. S. (2013). Daily life in the Roman city Rome, Pompeii and Ostia. Winnipeg: Media Production Services Unit, Manitoba Education.
• Archaeological Park Xanten, (n.d.) retrieved from www.apx.lvr.de, last visited on November 2017.
• Archaeological Park Xanten-2, (n.d.) retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/Xanten, last visited on November 2017. Atölye Mimarlık. (n.d.). Retrieved from www.atolyemimarlik.com.
• Dural, S., & Hodder, I. (2007). Protecting Çatalhöyük memoir of an archaeological site guard. Walnut Creek, CA: Left Coast Press.
• Grossner, K., Hodder, I., Meeks, E., Engel, C., & Mickel, A. (2012). A living archive for Çatalhöyük. Computer Applications in Archaeology (CAA).
• Ham, S. H. (1992). Environmental interpretation: a practical guide for people with big ideas and small budgets. North American Press.
• Hodder, I. (Ed.). (2014). Çatalhöyük excavations: the 2000-2008 seasons. British Institute at Ankara.
• Kültür Varlıkları, http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,44423/dunya-miras-listesi.html, last visited on November 2017 Location of Çatalhöyük-1, https://www.researchgate.net/figure/283644589_fig1_Fig-21-Map-of-Turkey-showing-location-of-Catalhoyuk, last visited on November 2017.
• Location of Çatalhöyük-2, http://www.turkishairlines.com/enne/skylife/makaleler/2006/august/catalhoyuk, last visited on November 2017.
• Meiggs, R., (1973). Roman Ostia. Oxford: Clarendon Press.
• Ostia Antica Map, (n.d.) http://www.vroma.org/images/mcmanus_images/ostia_portus.jpg, last visited on November 2017.
• Ostia Antica Tourist Guide.(2015) www.ostia-antica.org , last visited on November 2017.
• Ostia Antica, (n.d.) retrieved from http://www.ostia-antica.org/earth.htm, last visited on November 2017.
• Pye, E., Atalay, S., Camurcuoglu, D., Hodder, I., Moser, S., & Orbasu, A. (2010). Protecting and exhibiting Catalhoyuk. Turkish Academy of Sciences Journal of Cultural Inventory, 8, 155-166.
• Sivan, R. (1998). In The Conservation of Archaeological Sites in the Mediterranean Region: An International Conference Organized by the Getty Conservation Institute and the J. Paul Getty Museum, 6–12 May 1995 (p. 51). Getty Publications. Thomas Mayer, Thomas Mayer Archive, (n.d.). Retrieved from https://thomasmayerarchive.de, last visited on November 2017.
• Tilden, F. (1957). Interpreting our heritage: Principles and practices for visitor services in parks, museums, and historic places. University of North Carolina Press.
• VROMA, (n.d.). Retrived from http://www.vroma.org/