ARDAHAN İLİNDE KIRSAL TURİZM POTANSİYELİNİN SAYISALLAŞTIRILMIŞ SWOT ANALİZİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ (EVALUATION OF THE RURAL TOURISM POTENTIAL WITH QUANTITATIVE SWOT ANALYSIS IN ARDAHAN PROVINCE)

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 7, 1 - 30, 20.04.2016

Cengiz Akbulak

https://doi.org/10.20304/husbd.86882

Cited By: 6

Öz

Son yıllarda giderek önem kazanan kırsal turizm, yerel potansiyel ve kaynakların değerlendirilmesine olanak sağlaması, ek gelir ve istihdam kaynakları yaratarak yöredeki insanların refah seviyesini yükseltmesi, kültürel etkileşime katkı sunması, doğal ve kültürel varlıkların korunmasını teşvik etmesi ve kırsal alanlardaki fiziki altyapının geliştirilmesi bakımından kırsal kalkınmanın temel araçlardan biridir. Bu nedenle kırsal turizm, kalkınma potansiyelinin bulunduğu alanların kalkınmasında çok yönlü etkiye sahip ve oldukça önemli bir faaliyettir. Bu çalışmada kırsal nüfus oranı Türkiye geneline göre oldukça yüksek düzeyde bulunan, sürekli olarak göç veren, birçok sosyo-ekonomik gösterge bakımından ülke ortalamalarının gerisinde yer alan ve yaygın bir kırsal yoksulluk problemi yaşanan Ardahan ili için kırsal turizm potansiyelinin ortaya konulması ve bu potansiyelin değerlendirilmesine yönelik stratejilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Stratejilerin geliştirilmesinde SWOT analizi ve Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) teknikleri bir arada kullanılmıştır. SWOT analizi ile Ardahan’ın kırsal turizm açısından güçlü ve zayıf yönleri ile karşılaşabileceği fırsat ve tehditler ortaya konmuş, AHS tekniği ise SWOT faktörlerinin stratejilerin geliştirilmesindeki önceliklerinin belirlenmesinde kullanılmıştır. Çalışma kapsamında Ardahan ilindeki kırsal turizm potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik olarak 7 strateji önerilmiştir. Bunlar; i) kırsal turizm envanterinin çıkarılması, haritalanması ve kırsal turizm rotalarının belirlenmesi, ii) yöredeki turizm değerlerinin tanıtımının yapılması, iii) turizm paydaşları arasında işbirliğinin sağlanması, iv) yerel halka kırsal turizme yönelik eğitim verilmesi, v) ev pansiyonculuğunun geliştirilmesi, vi) ulaşım altyapısının iyileştirilmesi ve vii) kırsal turizmin sürdürülebilir kılınmasıdır. Önerilen stratejilerin yerel yöneticiler ve karar vericiler tarafından dikkate alınmasının, ildeki kırsal turizm potansiyelinin doğru bir şekilde değerlendirilmesine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Sözcükler: Kırsal Turizm, Ardahan, SWOT Analizi, Analitik Hiyerarşi Süreci.

EVALUATION OF THE RURAL TOURISM POTENTIAL WITH QUANTITATIVE SWOT ANALYSIS IN ARDAHAN PROVINCE

Abstract: Having gradually gained importance in the recent years, rural tourism is one of the fundamental means of rural development in terms of its providing an opportunity for utilizing the local potential and sources, its raising of the welfare level of the people in the region by creating additional sources of income and employment, its contribution to cultural interaction, its encouraging of the conservation of natural and cultural assets, and the development of the physical infrastructure in rural areas. Therefore, rural tourism is a quite important activity with a multidimensional impact on the potential development of an area. In this study, it is aimed to reveal the rural tourism potential of Ardahan province, whose rural population rate is at a quite high level as compared with that of Turkey in general. It is a province that represents a continuous source of migration, which lags behind the averages of the country in terms of many socio-economic indicators, and in which a common problem of rural poverty is experienced, and to develop strategies to utilize this potential. The techniques of SWOT analysis and the Analytic Hierarchy Process (AHP) were collectively employed to develop the strategies. The strengths and weaknesses of Ardahan in terms of rural tourism and the opportunities and threats it might be confronted with were set forth by means of the SWOT analysis, whereas the AHP technique was used to determine the priorities of the SWOT factors in developing the strategies. Within the scope of the study, 7 strategies were proposed to utilize the rural tourism potential in Ardahan province, namely i) to inventory and map rural tourism and to determine the routes of rural tourism; ii) to promote the tourism assets at the locality; iii) to ensure cooperation among the tourism stakeholders; iv) to train the local people regarding rural tourism; v) to develop home pension operating; vi) to improve the transportation infrastructure; and vii) to make rural tourism sustainable. It is expected that the consideration of the proposed strategies by local governors and decision-makers will make significant contributions to the proper utilization of the rural tourism potential in the province.

Keywords: Rural Tourism, Ardahan, SWOT Analysis, Analytic Hierarchy Process.

Kaynakça

• Akça, H. (2004). Dünya’da ve Türkiye’de Kırsal Turizm. Standart Dergisi, 61-70.
• ----------- (2006). Assessment of Rural Tourism in Turkey Using SWOT Analysis. Journal of Applied Sciences, 6, 2837-2839.
• Akça, H., Esengün, K. ve Sayılı, M. (2000). Kırsal Alanların Kalkınmasında Kırsal Turizmin Rolü. Türk-Koop Ekin Dergisi, 4(12), 82-91.
• Ahipaşaoğlu, S. ve Çeltek, E. (2006). Sürdürülebilir Kırsal turizm. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akova, İ. (2000). Alternatif Turizm Olanaklarımız. Coğrafya Dergisi, 8, 71-84.
• Ardahan Valiliği. (2011). 2010 Yılı Ardahan İl Çevre Durum Raporu. Ardahan: T.C. Ardahan Valiliği Mülga İl Çevre ve Orman Müdürlüğü.
• Aydın, O. (2012). AB’de Kırsal Turizmde İlk 5 Ülke ve Türkiye’de Kırsal Turizm. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 39-46.
• Bernroider, E. (2002). Factors in SWOT Analysis Applied to Micro, Small-to-Medium, and Large Software Enterprises: An Austrian Study. European Management Journal, 20(5), 562-573.
• Brandth, B. ve Haugen, M. S. (2011). Farm Diversification into Tourism E Implications for Social Identity?. Journal of Rural Studies, 27(1), 35-44.
• Cartner, W. C. (2005). A Perspective on Rural Tourism Development. The Journal of Regional Analysis and Policy, 35(1), 33-42.
• Canoves, G., Villorino, M., Gerda K. P. & Blanco, A. (2004). Rural tourism in Spain: An analysis of recent evolution. Geoforum, 35, 755-769.
• Cawley, M. ve Gillmor, D. A. (2008). Integrated rural tourism: concepts and practice. Annals of Tourism Research, 35(2), 316-337.
• Cengiz, G. ve Akkuş, Ç. (2012). Kırsal Turizm Kapsamında Yöre Halkının Kalkındırılması: Erzurum Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(22), 61-74.
• Chuang, S. T. (2010). Rural Tourism: Perspectives from Social Exchange Theory. Social Behavior and Personality, 38(10), 1313- 1322.
• Çeken, H., Karadağ, L. ve Dalgın, T. (2007). Kırsal Kalkınmada Yeni Bir Yaklaşım Kırsal Turizm ve Türkiye’ye Yönelik Teorik Bir Çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 7(1), 1-14.
• Çeken, H., Dalgın, T. ve Çakır, N. (2012). Bir Alternatif Turizm Türü Olarak Kırsal Turizmin Gelişimini Etkileyen Faktörler ve Kırsal Turizmin Etkileri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2(2), 11-16.
• Çontu, M. (2006). Alternatif Turizm Çeşitleri ve Kızılcahamam Termal Turizm Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• DMİ. (2006). Devlet Meteoroloji İşleri Ardahan İstasyonu 1975-2006 Dönemi Ortalama Ve Ekstremler Klimatoloji Bülteni. Ankara.
• Doğaner, S. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• DPT. (2006). Ulusal Kalkınma Stratejisi. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı
• Emekli, G., Südaş, İ. ve Soykan, F. (2007). Göç, kırsal kalkınma-kırsal turizm ve Türkiye. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 38, (10-15 Eylül). Ankara.
• Ertuğrul, E. (2004). Ardahan İli Uygun Yatırım Alanları Araştırması. Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası Matbaası.
• European Commission (1999). Towards Quality Rural Tourism, Enterprise Directorate General. Brussels: Tourism Unit.
• Fleischer, A. ve Felsenstein, D. (2000). Support for Rural Tourism. Does it make a difference?. Annals of Tourism Research, 27(4), 1007-1024.
• George, E. W., Mair, H. and Reid, D. G. (2009). Rural Tourism Development: Localism and Cultural Change. Bristol: Channel View Publications.
• Gündoğdu, H. (2000). Kaleler ve Kuleler Kenti Ardahan (No: 4). Ankara: T.C. Ardahan Valiliği Kültür Yayınları
• Haider, U. P., Melzer, V. & Jiricka A. (2014). Rural Tourism Opportunities: Strategies and Requirements for Destination Leadership in Peripheral Areas. Tourism Review, 69(3), 216-228.
• Hall, C. and Jenkins, J. (1998). The Policy Dimensions of Rural Tourism and Recreation. R. Butler, C. Hall and J. Jenkins, (Eds.). Tourism and Recreation in Rural Areas (pp. 19-42). Chichester: Wiley.
• Hoggart, K., Butler, H. & Black, R. (1995). Rural Europe: Identity and Change. London: Arnold.
• Holland, J., Burian, M. and Dixey, L. (2003). “Tourism in poor rural areas: Diversifying the product and expanding the benefits in rural Uganda and the Czech Republic”. Pro-Poor Tourism Working Paper, 12. Erişim tarihi: 04 Ocak 2015, http://www.odi.org/sites/odi.org.uk/files/odi-assets/publications-opinion-files/4034.pdf.
• Hwang, J. H. ve Lee, S. W. (2015). The effect of the rural tourism policy on non-farm income in South Korea. Tourism management, 46, 501-513.
• İnayet Z. ve Akbulak C. (2010). Troia Tarihi Milli Parkı’ndaki turizm potansiyelinin SWOT analizi ile değerlendirilmesi. 11. Ulusal Turizm Kongresi Bildirileri, (2-5 Aralık 2015). (ss. 203-213). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kajanus M., Kangas J. & Kurtılla, M. (2004). The use of value thinking and the A’WOT hybrid method in tourism management. Tourism Management, 25, 499-506.
• Karabalık, B. (2012). Doğu Anadolu’da Turizm Planlamasının Alternatif Özel İlgi Turizmi Rotaları Bağlamından Yeniden Şekillendirilmesi. (Uzmanlık Tezi). Erzurum: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Erzurum Kültür Varlıklarını Korumu Bölge Kurulu Müdürlüğü. Erişim tarihi: 18 Mart 2015, http://www.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/31206,borakarabalikuzmanliktezipdf.pdf?0.
• Kangas J., Kurtila M., Kajanus M. & Kangas, A. (2003). Evaluating the management strategies of a forestland estate the SOS approach. Journal of Environmental Management, 69, 349-358.
• Karakaş, A. (2012). Eğil İlçesi Kırsal Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 5-18.
• Kızılaslan, N. ve Ünal, T. (2014). Tokat İlinin Ekoturizm/Kırsal Turizm Potansiyeli ve SWOT Analizi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 9(14), 45-61.
• Kiper, T. and Arslan, M. (2007). The expectations of the local community and visitors from tourism in rural areas: Case of Safranbolu-Yörükköyü village. Journal of Applied Sciences, 7, 2544-2550.
• Kiper, T., Yılmaz, E. (2008). Şarköy-Kumbağ Arasında Kırsal Kalkınmayı Destekleyici Turizmin Olabilirliği ve Yerel Halkın Rolü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2), 159-168.
• Kitahara, E. (2003). The Direction Of Rural Development Policies in Japan. The Future of Rural Policy From Sectoral to Place Based Policies in Rural. Paris: OECD Publishing.
• Koçman, A. (1990). Kura Nehri Yukarı Havzasında Doğal Bitki Toplulukları Yetişme Ortamı Özellikleri. Ege Coğrafya Dergisi, 5, 44-55.
• Kotler P. (1988). Marketing management: Analysis, planning, implementation and control (6th ed). New Jersey: Prentice-Hall International Editions.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2007). Türkiye Turizm Stratejisi 2023. Ankara. Erişim tarihi: 05 Şubat 2015, http://www.kultur.gov.tr/Eklenti/906,ttstratejisi2023pdf.pdf?0
• Lane, B. (1994). What is rural tourism?. Journal of Sustainable Tourism, 2, 7-21.
• MacDonald, R. and Jolliffe, L. (2003). Cultural rural tourism: Evidence from Canada. Annals of Tourism Research, 30, 307-322.
• Masozera M. K., Alavalapati, J. R. R., Jacobson, S. K. & Shrestha, R. K. (2006). Assessing the suitability of community-based management for the Nyungwe Forest Reserve, Rwanda. Forest Policy and Economics, 8, 206-216.
• Mikaeili, M. ve Memlük, Y. (2013). Kırsal Turizm Ve Kültürel Turizmin Bütünleşmesi Ve Kırsal Sürdürülebilir Kalkınma. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3(2), 87-91.
• Nilson, P. A. (2002). Staying on Farms- An Ideological Backround. Annals of Tourism Research, 17(8), 7-24.
• Noori, K. and Zand, F. (2013). The role of rural tourism in rural sustainable development according to the SWOT method (case study: Kermanshah Province villages). International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 4(9), 2620-2625.
• OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development). (1994). Tourism policy and international tourism in OECD countries 1991-1992, Special feature: Tourism strategies and rural development. Paris.
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı (2013). Ardahan İli Doğa Turizmi Master Planı 2013-2023. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015, http://bolge13.ormansu.gov.tr/13bolge/Files/mevzuat/Ardahan.pdf.
• Özdemir Y., G., Kafa ve Gürol, N. (2012). Balıkesir İlinin Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 23-32.
• Özgüç, N. (2011). Turizm Coğrafyası, Özellikler ve Bölgeler. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Pearce, D. (1994). Alternative tourism: Concepts, classifications, and questions. V. Smith and W. Eadington (Eds.). Tourism Alternatives: Potentials and Problems in the Development of Tourism, (pp. 15-30). New York: Wiley.
• Pesonen M., Kurttila M., Kangas J., Kajanus M and Heinonen P. (2001). Assessing the priorities among resource management strategies at the Finnish Forest and Park Service. Forest Science, 47(11), 534-541.
• Perales, R. M. Y. (2002). Rural Tourism in Spain. Annals of Tourism Research, 29(4), 1101-1110.
• Polat, E., Özdemir, S. S. ve Özdemir, M. (2014). Kırsal turizm potansiyelinin SWOT analizi ile değerlendirilmesi: Balıkesir Örneği. Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi Bildirileri, (04-6 Haziran 2014). (ss. 143-153). Muğla: Sıtkı Koçman Üniversitesi [Elektronik Kitap]. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015 http://www.cd.org.tr/uploads/q4g03A02.pdf.
• Ross, S. and Wall, G. (1999). Ecotourism: Towards Congruence Between Theory and Practice. Tourism Management, 20, 123-132.
• Ryan, C., Gu, H. and Zhang, W. (2009). The context of Chinese tourism: an overview and implications for research. C. Ryan, & H. Gu (Eds.). Tourism in China: Destination, cultures and communities (pp. 327-336). New York London: Routledge.
• Saarinen, J. (2006). Traditions of sustainability in tourism studies. Annals of Tourism Research, 33, 1121-1140.
• Saaty, T. L. (1980). The analytic hierarchy process. New York: McGraw Hill. SERKA, (2010). TRA2 Düzey II Bölgesi 2010-2013 Bölge Planı. Kars: Serhat Kalkınma Ajansı. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015, http://www.serka.gov.tr/store/file/common/0a32143aaa5c2bee72403PDF
• Sharpley, R. (2000). Tourism and sustainable development: Exploring the theoretical divide. Journal of Sustainable Tourism, 8(1), 1-19.
• -------------- (2002). Rural Tourism and the Challenge of Tourism Diversification: The Case of Cyprus. Tourism Management, 23, 233-244.
• Sharpley, R. and Sharpley, J. (1997). Rural tourism: An introduction. London: Thomson Business Press.
• Sharpley, R., Vass, A. (2006). Tourism, farming and diversification: an attitudinal study. Tourism Management, 27(5), 1040-1052.
• Somuncu, M. (2004). Dağcılık ve Dağ Turizmindeki İkilem: Ekonomik Yarar ve Ekolojik Bedel. Coğrafi Bilimler Dergisi, 2(1), 1-21.
• Soykan, F. (1999). Doğal Çevre ve Kırsal Kültürlerle Bütünleşen Bir Turizm Türü: Kırsal Turizm. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Yıl:10, Mart-Haziran Sayısı, 67-75.
• Soykan, F. (2000). Turizm Coğrafyası ve Turizm Planlaması. Ege coğrafya Dergisi, 11, 39-55.
• -------------- (2003). Kırsal Turizm ve Türkiye Turizmi için Önemi. Ege Coğrafya Dergisi, 12, 1-11.
• Stewart, T. J. (2005). Dealing with uncertainties in MCDA. J. Figueira, S. Greco & M. Ehrgott, (Eds.). Multi-criteria decision analysis - State of the Art Annotated Surveys. New York: Springer.
• Şahin K. ve Yılmaz A. (2009). Samsun İlinde Doğal Kaynaklara Dayalı Turizm Arzı ve Planlanması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(7), 218-231.
• Topay, M. (2003). Bartın Uluyayla Peyzaj Özelliklerinin Rekreasyon-Turizm Kullanımları Açısından Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü.
• TÜİK, (2015a). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADKNS) 2014 Yılı Sonuçları. Erişim tarihi: 13 Mart 2015, http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul
• -------- (2015b). İllere Göre Sığır Sayısı, Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 15 Haziran 2015, http://www.tuik.gov.tr/HbGetir.do?id=18851&tb_id=6
• Uçar, M., H. Çeken ve Ökten, Ş. (2010). Kırsal Turizm ve Kırsal Kalkınma: Fethiye Örneği. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ün, E., Tutar, F., Tutar, E. ve Erkan, Ç. (2012). Ekonomik Kalkınmada Kırsal Turizmin Rolü: Türkiye Örneği. International Confrence on Eurasian Economies (11-13 October 2012) (pp. 345-350). Almaty-Kazakistan: Printing: Turan University Press. Erişim tarihi: 17 Mart 2015, http://avekon.org/proceedings/eecon2012.pdf.