Bursalı Lamiî Çelebi’nin Klasik Türk Edebiyatındaki Yeri ve Münşeât'ındaki Farsça Şiirler

Yıl 2016, Özel Sayı 1, 25 - 42, 01.08.2016

Hasan Ali Esir

Öz

Bursalı Lamiî Çelebi (öl. 1532) XVI. yüzyılda yaşamış bir şair ve yazardır. Klasik Türk edebiyatının önde gelen temsilcileri arasındadır. Manzum ve mensur 40 civarında eseri bulunmaktadır. Lamiî Çelebi, konu bakımından orijinal eserlerinin yanında, bir kısım eserlerini de Fars edebiyatından tercümeler yoluyla yazmıştır. Fars edebiyatından ve bilhassa Câmî’den (öl. 1492) yaptığı tercümeleri nedeniyle kendisine “Câmî-i Rûm” unvanı verilmiştir. Ancak Lamiî Çelebi, tercüme yoluyla yazdığı eserlerini sadece tercüme ederek bırakmamış, onlara bazı eklemeler de yapmıştır. Böylece bu türden eserlerini tercüme-te’lif hâline getirmiştir. Terceme-i Nefahatü’l-Üns, Şevâhidü’n Nübuvve Tercümesi ve Ferhâd ile Şîrîn onu tercüme-te’lif eserleri arasındadır. Bursalı Lamiî Çelebi, Münşeât’ında kendisine ait Farsça şiirlerinin yanında Câmî, Hâfız, Sa’dî gibi şairlerden aldığı çok sayıda Farsça şiire de yer vermiştir. Tebliğde Lamiî Çelebi’nin eserlerinden hareketle onun klasik Türk edebiyatındaki yeri anlatılacak, Münşeât’ı tanıtılacak ve Münşeât’ındaki Farsça şiirleri değerlendirilecektir

Anahtar Kelimeler

Bursalı Lamiî Çelebi, Klasik Türk Edebiyatı, Münşeât, Farsça Şiirler

Place of Lamiî Chelebi from Bursa in Classical Turkish Literature and his Persian Poems in Münsheât

Öz

Lamiî Chelebi from Bursa (d. 1532), who lived in 17th century, was a poet and writer. He is one of the prominent representatives of the Classical Turkish literature and has around forty works consisting of poetical and prose. Lamiî Chelebi, in addition to his original works in terms of subject, wrote some translated works from Persian literature. He was given the title of “Câmî-i Rûm” because of his translations especially from Câmî (d. 1492) and from Persian literature. However, Lamiî Chelebi did not only leave the works by translating but also made some additions to them.Thus, he brought to the translation-adaptation form of this type of his works. “Terceme-i Nefahatü’l-Üns’’, “Translation of Şevâhidü’n-Nübuvve” and “Ferhâd and Şîrîn’’ are among his translation-adaptation works. In addition to his own Persian poems, Lamiî Chelebi included a large number of Persian poems taken from poets such as Câmî, Hâfız, Sa’dî in his Münsheât. In the declaration, Lamiî Chelebi’s position in Classical Turkish literature, based on his works, will be described, Münsheât will be introduced and his Persian poems in his Münsheât will be assessed

Anahtar Kelimeler

Lamiî Chelebi from Bursa, Classical Turkish Literature, Münsheât, Persian Poems

Kaynakça

• Esir, HA (1998). Lâmî'i Çelebi Ferhâd île Şîrîn (İnceleme-Metin-İndeks). Basılmamış
• Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Esir, HA (2006). Münşeât-ı Lamiî (Lamiî Çelebi’nin Mektupları) -İnceleme-Metin-İndeks
• Sözlük-. Trabzon: KTÜ Yayınları. İpekten, H (1994). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• İslam Ansiklopedisi. “İnşâ” (1997). Cilt 5/2. Eskişehir: Millî Eğitim Bakanlığı. Anadolu
• Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. Lamiî Çelebi. Münşeât. Beyazıt Devlet Kütüphanesi Veliyüddin Efendi No: 2733.
• Özek, A., Karaman, H., Turgut, A., Çağrıcı, M., Dönmez, İ K., Sadrettin, G. (1997), Kur'ân-ı
• Kerîm ve Açıklamalı Meâli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları/ 86. Pakalın, MZ. (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. Cilt 2. İstanbul: Millî Eğitim Basım evi.
• Sarı, M. (1982). El-Mevârid (ArapçaTürkçe Lügat). İstanbul: Bahar Yayınları.
• Şemseddin Sâmî (1317). Kâmûs-ı Türkî. Dersaadet.