TÜRK EKONOMİSİNDE YURT İÇİ TASARRUFLARIN VE SABİT SERMAYE YATIRIMLARININ İKTİSADİ BÜYÜMEYE ETKİSİNİN; EKONOMİK, SOSYAL VE STRATEJİK ANALİZLERİ

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 83 - 134, 30.07.2017

Levent Aksu

Öz

Bu çalışma, Türkiye ekonomisinde 1960 ile 2009 yıllarını kapsayan süreçte, yurtiçi tasarrufların ve sabit
sermaye yatırımlarının iktisadi büyüme ile nedensellik ilişkisini araştırmaktır. Çalışmada, GSMH ile yurtiçi
tasarruflar ve sabit sermaye yatırımlarının 1960 ile 2009 yıllarını kapsayan değerleri kullanılmıştır. ADF, P-P ve
KPSS birim kök testleri, Granger nedensellik ve Toda-Yamamato-Dolado-Lutkepohl (MWALD) nedensellik
testleri kullanılmıştır. Eşbütünleşme testi yapılmıştır. Ayrıca Zivot-Andrews kırılma testi kullanılmıştır. Granger
nedensellik testleri ile MWALD nedensellik testlerinde kısa ve uzun dönem ilişkisi incelenmiştir. Granger
nedensellik testi “kısa dönem” nedensellik analizine imkan sağlarken, MWALD testi “uzun dönem”
nedensellik analizine imkan sağlamaktadır. Bunun yanında yurtiçi tasarruflar ve sabit sermaye yatırımları ile
iktisadi büyüme arasındaki kısa ve uzun dönemli nedensellik ilişkisinde çift yönlü ve pozitif bir ilişki
saptanmıştır. Türkiye üzerine yapılan ampirik çalışmada, kısa ve uzun dönem analizlerinde kullanılan
nedensellik testleri sonucunda, Kısa ve uzun dönem nedensellik ilişkisinde her iki değişken faktörden, iktisadi
büyümeye doğru pozitif çift yönlü bir ilişkinin varlığı söz konusudur. Uzun dönemde her iki değişkende birbirini
etkilemektedir. Zivot-Andrews kırılma testine göre, yurtiçi tasarruflarda kırılma yılı 1999, GSMH ve sabit
sermaye yatırımlarında ise 2001 yılı olarak bulgulanmıştır. Türkiye’de yurtiçi tasarruflarının düşmesi, sabit
sermaye yatırımlarının düşmesine ve sonuçta iktisadi büyümenin azalmasına sebep olurken, dış borçlar artmakta
ve cari açık büyümektedir. 

Anahtar Kelimeler

ktisadi büyüme, yurtiçi tasarruflar, sabit sermaye yatırımları, cari açık, dış borç stoku, Eşbütünleşme testi, Granger Nedensellik testleri, MWALD Nedensellik testi

Economic Growth Effects of Domestic Savings and Fixed Capital Investments in the Turkish Economy Economic, Social And Strategic Analys

Öz

This study investigates
the causal relationship between economic growth and domestic savings – fixed
capital investments in Turkey for the period from 1960 to 2009. In this thesis study,
covered data start from 1960 to 2009 that includes provided on annual basis, the methods are used Unit Root tests (ADF,
P-P, KPSS), Granger causality test, Toda Yamamoto (M-WALD) causality test and
Zivot-Andrews tests, short and long term growth relations are revealed and
possible economic growth policies are discussed in the light of the findings
revealing the determiners of the economic growth of Turkey. Short and long term
relationships are examined in Granger causality tests and MWALD causality
tests. While Granger causality tests allow for "Short-term" causality
analysis, MWALD causality tests allow for "Long-term" causality
analysis. In the empirical study on Turkey, a positive and significant one-way
causal relationship from exports toward economic growth has been found.
Furthermore a bidirectional and positive correlation has been found in the
short and long-term causal relationship between domestic savings – fixed capital investments and economic growth. Long-term
influence each other in both variables. According to the Zivot-Andrews breaking test the breaking
years are 1999 in domestic savings and 2001 in GDP and fixed capital investments.
Decline in domestic saving in Turkey, while the decline in
fixed capital investment and ultimately lead to reduced economic growth,
foreign debt and current account deficit is growing throw.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, domestic savings, fixed capital investments, current deficit, foreign debt stocks, Co-Integrations Test, Granger Causality Test, Toda-Yamamoto(MWALD) Causality Tests

Kaynakça

• BARRO, Robert, J. and SALA-I MARTIN, Xavier, (2004), ECONOMIC GROWTH, M.I.T. Press, Second Edition, Cambridge, USA. • BHANDARI, Rabindra, Dharmendra DHAKAL,Gyan PRADHAN and UPANDHYAYA, Kamal P., (2007), “Foreign Aid, FDI and Economic Growth in European Countries”, Economic Bulletin, Vol:26, No:13, s.1-9. • BOSWORTH, Barry and COLLINS, Susan, M., (1999), “Capital Flows to Developing Economies: Implications for Saving and Investment”, Brookings Papers on Economic Activity (1), Washington, DC, s.143-169. • BULUT, Erol, (2010), İktisat Analiz, Gazi Kitabevi, 2.Baskı, Ankara. • BULUT, Mustafa,(2009), “Yatırım İlişkisinin Geliştirilmesinde Vergi Politikalarının Rolü: Türkiye Örneği”, T.C.Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı,Yayın No:2009/388, Ankara. • BULUTAY,Tuncer, (2005), “Türk Ekonomisinde Uluslararası Ticaret ve Döviz Piyasalarında 1980 Sonrası Gelişmelerin Temel Nitelikleri”, Editör:Haluk ERLAT: “Bölgesel Gelişme Stratejileri Ve Akdeniz Ekonomisi”,TÜRK EKONOMİ KURUMU, Ankara,s.21-86. • CALLEN, Tim and THIMANN, Christian, (1997), “Empirical Determinants of Hausehold Saving: Evidence from OECD Countries”, IMF Working Paper, No:181. • CAMPBELL, John, (1987), “Does Saving Anticipate Declining Labor Income? An Alternative Test of the Permanent Income Hypothesis,” Econometrica, Sayı:55, s. 1249-1274. • CAROLL, Christopher, D. and WEIL, David, N., (1994), “Saving and Growth: A Reinterpretaion,” Carnegia-Rochester Conference Series on Public Policy, Vol:40, North- Holland, s.133-192. • COŞKUN, Alev, (2011), Liberal Ekonominin Çöküşü, Cumhuriyet Kitapları, 2.Baskı, İstanbul, Eylül 2011. • DEĞİRMEN, Süleyman ve ŞENGÖNÜL Ahmet, (2011), “Türkiye’de Net Özel Tasarruf- Yatırım Açığının Belirleyicileri”, Ercan UYGUR (editör), “Türkiye’de Tasarruflar”, Türkiye Ekonomi Kurumu, Ankara.