Antalya İlinde Tarımsal Üretimde Risk Yönetimi Ve Tarım Sigortası Uygulamaları

Yıl 2006, Cilt: 3 Sayı: 2, 93 - 103, 01.06.2006

H. Akçaöz B. Özkan H. Kızılay

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Antalya İlinde Tarımsal Üretimde Risk Yönetimi Ve Tarım Sigortası Uygulamaları

Öz

Bu çalışmada, Antalya ilinde çiftçilerin risk davranışlarına göre tarım sigortası ile ilgili tutumlarını incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada, Antalya ilinin Merkez, Manavgat ve Serik ilçelerine bağlı köylerde 143 çiftçi ile yapılan anketlerden elde edilen veriler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, işletmelerin %77,6’sında düzenli olarak tarım sigortası yapılmadığı belirlenmiştir. İşletmelerde tarım sigortası yaptırmama nedenlerinin arasında; işletmelerin gelir yetersizliği, primlerin yüksekliği ve zarar ödemelerindeki düzensizlikler en önemli nedenler olarak ifade edilmiştir. Bu araştırma TÜBİTAK tarafından desteklenmiştir. Tarımsal üretimin devamlılığı için, ürün yetersizliği, tarımı etkileyen risklerin çok çeşitli ve büyük boyutlarda olması), teknik eleman fiyatlarının ve çiftçi gelirlerinin istikrarını sağlamak üzere risk yönetimi stratejilerinden yetersizliği, tarımsal yapıdan kaynaklanan biri olan tarım sigortası uygulaması sorunlar (tapu kayıtlarının olmaması, arazilerin gerekmektedir. Dünyada çeşitli ülkelerde uygulanan tarım sigortalarının kapsamları, uygulanış tekniği ve organizasyonlarının ülkelerin sosyal, ekonomik ve çalışma düzeylerine bağlı olarak planlandığı ve yürütüldüğü dikkati çekmektedir. Sigortanın kapsamına alınan tehlikelerin sayısı ve sigorta tekniği de, yetiştirilen ürünlerin doğal risklerden etkilenme derecesi, doğal risklerin meydana gelme sıklığı, hasarın miktarı, tarım sektörünün genel ekonomideki yeri ve önemi gibi faktörler gözönüne alınarak belirlenmektedir (Çetin, 2003). Tarım sigortası konusunda uluslararası alanda yapılmış oldukça fazla sayıda çalışma bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; Meuwissen ve Huirne, 1998; Wang ve ark., 1998; Barnett ve Coble, 1999; Mahul, 1999; Black ve Dorfman, 2000; Harwood ve ark., 2000; Burgaz, 2000; Skees, 2000; Makki and Somwaru, 2001; Vedenov ve Miranda, 2001; Shaik ve Atwood, 2001; Boyer, 2002; Gómez, 2002; Slangen, 2002 olarak belirtilebilir. Gelişmiş ülkelerde tarım sigortası uygulaması konusunda oldukça ilerleme kaydedilmesine karşın, henüz ülkemizde istenen düzeyde tarım sigortası uygulamaları söz konusu değildir (Anonim, 1996). Ülkemizde tarım sigortalarının gelişimini sınırlayan çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler, sigortacılık sektöründen kaynaklanan sorunlar (öz kaynak yetersizliği, kapasite eksikliği, teknik yetersizlikler, personel amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Risk davranışı, Risk yönetimi, Tarım sigortası, Antalya

Kaynakça

• Akçaöz H. V., 2001. Tarımsal Üretimde Risk, Risk Analizi ve Risk Davranışları: Çukurova Bölgesi Uygulamaları, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Akdemir Ş., Binici T., Şengül H., Akçaöz H., Karlı B., Aktaş E., Gizir M., 2001. Bölge Bazlı Tarım Sigortasının (Area Based Index Insurance) Türkiye’de Seçilmiş Bölgeler İçin Potansiyel Sigorta Talebinin ve Talebin Karşılanabilirliğinin Belirlenmesi, Proje Raporu 2001-11, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara, 93s.
• Anonim, 1996. Zirai ve İktisadi Rapor 1994-1996, Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yayın No:178, Ankara, 541s .
• Anonymous, 2001. Risk Management Tools for EU Agriculture: with a special focus on insurance. European Commission, Agriculture Directorate- General Working Document.
• Barnett, B. J., Coble, K. H., 1999. Understanding Crop Insurance Principles: A Primer for Farm Leaders, Mississippi State University, Agricultural Economics Research Report No:209.
• Black, D. L., Dorfman, J. H., 2000. Identifying Farmer Characteristics Related to Crop Insurance Purchase Decisions, AAEA Meetings, August 1, 2000.
• Boyer, P., 2002. The French System of Protection Against The Risks of Farm Production and Its Recent Evolution, International Conference on Agricultural Insurance, 13- 14th May 2002, Madrid.
• Burgaz, F. J., 2000. Insurance Systems and Risk Management in Spain, Income Risk Management in Spain, Income Risk Management in Agriculture, OECD, 107-113.
• Ceyhan ,V., Cinemre, H. A., Demiryürek, K., 1997. Samsun İli Terme İlçesinde Çiftçilerin Risk Davranışlarının Belirlenmesi, Seri No:3, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun, 45s.
• Ceylan, İ. C., 1992. Tarım Üreticilerine Yönelik Tarım sigortası Kapsamı Uygulaması ve Üreticiye Sağlayacağı Faydalar, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dergisi, Mart, 73: 30-32.
• Çetin, B., 2003. Tarımsal Sigorta İşletmeciliği, Bursa, 145 s.
• Dinler, T., 2001. Risk Yönetimi ve Tarım Sigortası, HASAD, Aylık Gıda Tarım ve Hayvancılık Dergisi, Nisan, 16 (191): 24-26.
• Dinler, T., Yaltırık, A., Çetin, B., Özkan, B., Gülçubuk, B., Sürmeli, E., Ekmen, E., Saner, G., Akçaöz, H., Uysal Ö. K., Karaaslan, S., Kıymaz, T., 2005. Tarımda Risk Yönetimi ve Tarım sigortaları, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 22005, Ankara.
• DPT, 2004. www.dpt.gov.tr.
• Harwood, J., Dismukes, R., Vandeveer, M., Heifner, R., 2000. From Risk-pooling to Safety Nets: Crop and Revenue Insurance in The United States, Income Risk Management in Agriculture, OECD, 93-106.
• Holloway, C., A., 1979. Decision Making Under Uncertainty: Models and Choices. Prentice- Hall, Inc., Englewood Cliffts, New Jersey. Pp 522.
• Gómez, R. S., 2002. Agricultural Insurance Seen From The European Commission, International Conference on Agricultural Insurance, 13- 14th May 2002, Madrid.
• Karahan, Ö. U., 2002. Tarımda Üreticilerin Risk Karşısındaki Davranışları Üzerine Bir Araştırma : Ege Bölgesinden Bir Örnek Olay, (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, İzmir.
• Mahul, O., 1999. Optimum Area Yield Crop Insurance, American Journal of Agricultural Economics, 81 (75-82).
• Maki, S. S., Somwaru, A., 2001. Asymmetric Information in The Market for Yield and Revenue Insurance Products, Market and Trade Economics Division, Economic Research Service U.S. Department of Agriculture, Technical Bulletin No:1892, Washington.
• Meuwissen, M. P. M., Huirne, R. B. M., 1998. Feasibility of Income Insurance in European Agriculture, AAEA Annual Meeting, August 2- 5, 1998, Salt Lake City, UTAH.
• Meuwissen, M. P. M., Huirne, R. B. M., Skees, J. R., 2003. Income Insurance in European Agriculture, Euro Choices, Agri-Food and Rural Resource Issues, 2(1).
• Shaik, S., Atwood, J., 2001. Potential Effects of Crop Insurance on Farm Economic Structure, AAEA Meetings, 5-8 August 2001, Chicago.
• Skees, J. R., 2000. Agricultural Insurance Programmes: Challenges and Lessons Learned, Income Risk Management in Agriculture, OECD, 114-126.
• Slangen, A., 2002. Agricultural Insurance in Developing Countries A Way Forward, International Conference on Agricultural Insurance, 13- 14th May 2002, Madrid.
• Tanrıvermiş, H., 1997. Türkiye’de Tarım Kesiminin Sigorta Sorunu ve Çözüm Önerileri, Milli Reasürans T.A.Ş., İstanbul.
• Tesbi, M. A., 2000. Tarım Sigortalarının Önemi, Çiftçi ve Köy Dünyası, Aralık, 192: 7-10.
• Vedenov, D., Miranda, M. J., 2001. Rainfall Insurance for Midwest Crop Production, AAEA Annual Meetings, May 7, 2001.
• Wang, H. H., Hansen, S. D., Myers, R. J., Black, J. R.; 1998. The Effects of Crop Yield Insurance Designs on Farmer Participation and Welfare, American Journal of Agricultural Economics, 80 (806-820).
• Yamane, T., 1967. Elementary Sampling Theory. Prentice-Inc., Englewood. Cliffs, N. J., USA.