Azalan Toprak Nem İçeriğinin Tuzlu ve Tuzlu Olmayan Şartlarda Buharlaşmaya Etkisi

Yıl 2006, Cilt: 3 Sayı: 2, 119 - 128, 01.06.2006

Z. Coşkun F. Konukcu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Azalan Toprak Nem İçeriğinin Tuzlu ve Tuzlu Olmayan Şartlarda Buharlaşmaya Etkisi

Öz

Bu çalışmanın amacı aerodinamik (laboratuar) ve aerodinamik + radyasyon (açık hava) şartlarında kurumakta olan tuzlu ve tuzsuz toprak yüzeyinden meydana gelen buharlaşmayı Staple (1974) metodunu kullanarak tahmin etmek ve metotda buharlaşmayı daha hassas bir şekilde kestirilebilmesi için yapılabilecek iyileştirmeleri belirlemektir. Deneysel çalışmalarda, killi toprak örnekleri önce tatlı ve tuzlu (16 dS/m) su ile sature edilmiş, sonra laboratuar ve açık hava koşullarında buharlaşmaya maruz bırakılmıştır. Genel olarak değerlendirildiğinde, laboratuar ve açık hava koşulları için simüle edilen sonuçlar deneysel sonuçlarla iyi bir uyum göstermiştir (R2 = 0.90 civarında). Ancak denem başlangıcı ve sonunda bu uyum zayıftır. Bu zayıf uyum da modelde toprak ve atmosfer sıcaklığının eşit varsayılmasına bağlanmıştır. Model tuzlu ve tuzlu olmayan koşullar için yaklaşık olarak aynı sonuçları vermiştir. Toprak tekstürünü dikkate almak için ise matrik potansiyel-su içeriği ve su içeriği oransal nem ilişkileri her bir toprak tekstürü için tanımlanmalıdır

Anahtar Kelimeler

Penman, kuruyan toprak, su içeriği, tuzluluk, buharlaşma

Kaynakça

• Ashraf, M. 1997. Dynamics of soil water under non- isothermal conditions. Ph. D. Thesis. University of Newcastle upon Tyne, UK.
• Burman, R. and L. O. Pochop, 1994. Evaporation, Evapotranspiration and Climatic Data. Elsevier, Amsterdam.
• Burnes, C.J. and G. B. Allison, 1983. The distribution of deuterium and 18O in dry soils, 1. Theory. Journal of Hydrology 60: 141-156.
• Camillo, P.J. and R. J. Gurney, 1986. A resistance parameter for bare-soil evaporate models. Soil Science 141: 95-105.
• Feddes, R.A. 1985 Crop water use and dry matter production: state of art . In: A. Perrier and C. Kiou (Eds.), Proceedings Conference Internationale De La ICID Sur Les Besoins En Eau Des Cultures, Paris, 11-14 September 1984, pp: 221-235.
• Konukcu, F. 1997. Upward transport of water and salt from shallow saline watertables. PhD thesis. University of Newcastle upon Tyne, UK.
• Konukcu F, A. İstanbulluoglu and I. Kocaman, 2004. Determination of water content in the drying soils: incorporating transition from liquid phase to vapour phase. Australian Journal of Soil Research 42: 1−8.
• Malik, K. S., R. Anlauf and J. Richter, 1992. A simple model for predicting evaporation from bare soils. Zeıtschrıft fur Pflanzenernahrung und Bodenkunde 155: 293-299.
• Penman, H.L. 1948. Natural evaporation from open water, bare soil and grass. Proceedings of the Royal Society (London), A103, pp: 120−146.
• Penman, H. L. 1956. Evaporation: An introductory survey. Netherlands Journal of Agricultural Science 4: 9-29.
• Philip, J. R. and de D. A. Vries, 1957. Moisture movement in porous materials under temperature gradients. Transactions of the American Geophysical Union 38: 222−232.
• Ragab, R. 2002. An integrated modelling approach for irrigation water management using saline and non-saline water: the saltmed model. Acta Hort. (ISHS) 573: 129-138
• Robinson, R. A. and R. H. Stokes, 1984. Electrolyte Solutions. Butterworths Publications, London.Areas From Climatological And Irrigation Data. United States Soil Conservation Service No: 96, 36p.
• Staple, W. J. 1974. Modified Penman equation to provide the upper boundary condition in computing evaporation from soil. Soil Science Society of America Proceedings 38: 837-839.
• van Dam, J. C., J. Huygen, J. G. Wesseling, R. A. Feddes, P. Kabat, P. E. van Walsum, P. Groenendijk and C. A. van Diepen, 1997. Simulation of water flow, solute transport and plant growth in the Soil-Water-Atmosphere- Plant (SWAP) environment. Technical Document 45. DLO Winand Staring Centre, Wageningen, the Netherlands.
• van Genuchten, M. T. 1980. A closed form equation for predicting the hydraulic conductivity of unsaturated soils. Soil Science Society of America Journal 44: 892-898.