Arkeolojik Sitlerin Sürdürülebilirliği Kapsamında Arkeolojik Parklar

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 2, 110 - 122, 05.05.2016

Aysun Tuna

Öz

İnsan yaşamının izlerini taşıyan arkeolojik sitler zengin tarihi ve kültürel verilere sahip olan geçmişin bilgi kaynaklarıdır. Arkeolojik sitlerin korunması kent kültürünün korunması ve sürdürülebilir kentsel gelişimler için oldukça önemlidir. Bu anlamda uluslararası düzeyde öneme sahip, özgün tarihi kentlerin sürdürülebilir kılınmak ve tarihi kentsel peyzajın korunmasını sağlamak amacı ile kent tarihinin ve kültürünü yeniden canlandırma stratejileri hayata geçirilmektedir. Arkeolojik sitleri canlandırma stratejisi olan arkeolojik parklar, kültürel ve arkeolojik miras yönetimi ile kentsel rekreasyonel faaliyetleri bir arada sunarken, kent içinde yeni bir yorumlama merkezi olarak değerlendirilmektedir. Tarihi alanların ve tarihi peyzajların korunması amaçlı oluşturulan bu parklar arkeolojik alanlar olarak görev üstlenebilecekleri gibi bir park ya da müze olarak da işlev görmektedirler. Tüm bu çeşitlilik arkeolojik parkların bileşenlerini oluşturmaktadır. Bu makalede; öncelikle, arkeolojik sit kavramına değinilerek, yerel kimliğin, kültürel ve sosyal çeşitliliğin sürdürülebilirliğini hedefleyen arkeolojik park yaklaşımı ortaya konmuş, sürdürülebilir arkeolojik sit uygulamalarındaTürkiye’de gerçekleştirilebilecek güncel yaklaşımlar için öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Arkeolojik sit, arkeolojik park, sürdürülebilirlik

Kaynakça

• Anonymous, 1990. ICOMOS Charterfor the Protection and Management ofthe Archaeological Heritage, http://http://www.international.icomos ErişimTarihi: 04.04.2015
• Anonymous. 2015 a. http://www.biblewalks.com/Sites Erişim Tarihi: 15.01.2015
• Anonymous. 2015b. http://whc.unesco.org/en/list/326 Erişim Tarihi: 12.03.2015 Anonymous.2015 c.
• http://www.wien.gv.at/rk/msg/2006/0523/005.html Erişim Tarihi: 27.03.2015 Anonymous. 2015d.
• http://www.destination360.com/northamerica/mexico/mexico-city/tenochtitlan#) Erişim Tarihi:13.03.2015 Anonymous, 2015 e.
• http://www.booking.com/city/il/jerusalem.html?aid= 47176&label=ufi-P900000000_Pool-3_Slice Erişim Tarihi: 26.02.2015
• Copeland, T. 2004 PresentingArchaeology to the Public:ConstructingInsights On-site,in:Public Archaeology,N.Merriman(ed), London: Routledge,132-144.
• Erdoğan. E., ve Tuna A., SürdürülebilirKültürel Miras Yönetimi ve ArkeolojikParklar:Assos(Behramkale) Örneği, Kazdağları III.Ulusal Sempozyumu, 12-14 Mayıs 2012.
• Formosa, D. 2007. Design, Emotions,and How People Think, presentedat:Emerging Trends in Design Research (IASDR –International Association ofSocietiesof Design ResearchConference, 12-15 November 2007),Web
• Sitesi:www.sd.polyu.edu.hk/iasdr/proceedipapers/De sign,%20Emotion,%20and%0How Erişim Tarihi: 05.03.2011
• Gescwinde, M. 2010 Kaiserpfalz Werla Archäologiepark Wolfenbüttel Eyaleti Kültür Başkenti Proje Önerisi, Braunschweig.
• Kwas, M. 1986. Archaeological Parks Integrating Preservation, Interpretation and Recreation. Naschville, Tennessee: Deparment of Conservation Division Of parks an Recreation.
• Karul, N. ve Avcı, M. 2010, Bursa Aktopraklık Höyük’te Kültür Sektörünün Oluşturulması: Çok Yönlü Proje, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları, (8), 241-247
• Lonsway, B. 2009. Making Leisure Work: Architecture and the Experience Economy,Oxford: Routledge Press.
• Nigro, F. 2002. Cultural Heritage Planning and Management for Develpoment:ThePalestinian Archaeological Park of the Jericho Oasis, Rome , 191- 208.
• Nikolic, E. Rogic, D and Anđelković Grašar, J. 2010. Archaeologıcal Park As a Product Of Emotıonal Desıgn: Desıgn And Organızatıon Of A Park Based On The Exploratıon Of Vısıtors’ Emotıons, Archaeology and Science 6, Center for New Technology Archaeological Institute Belgrade p:259-269.
• Norberg-Schulz, C. 1980 Genius LociTowards A Phenomenology ofArchitecture, New York: Rizzoli. Norman, D. 2004 Emotional Design:Why We Love (or Hate) EverydayThings, Basic Books, New York. Ojeda. 2002. the Archeological Park of Fregellae in Italy, Rome.
• Puren, K., Drewes, E. and Roos, V. 2006 An Exploration of Sense of Place as Informativefor Spatial Planning Guidelines: A Case Study of the Vredefort Dome World Heritage Site, South Africa, International Journal of Human and Social Sciences
• Sitesi:http://www.waset.org/journals/waset/Erişim Tarihi: 07.03.2011.
• Repiso, L. 2010 Heritage, Tourism and Sustainability: An Archaeological Park as a Tool for Local Sustainable Development, Postgraduate fellow CONICET (National Council of Scientific and Technological Research) Faculty of Architecture, Urbanism, and Design – National University of Córdoba , Argentina
• Salinas C, E. and OSORİO, J. A., 2006. Turismo y Sustentabilidad: de la Teoría a lapráctica en Cuba. Cuadernos de Turismo. Universidad de La HabanaUniversidad de Murcia, N° 17, pp. 201-221.
• Sarıkaya, Y. 2009. Tarihi çevre koruma mevzuatına genel bir bakış, tarihi çevrede koruma: yaklaşımlar, uygulamalar, Dosya 14.1 TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, (9), 34-40.
• Tuna, A.2014. Sürdürülebilir Antik KentlerKapsamında Arkeolojik Parklar; Düzce-Konuralp Örneği. Ankara Üniversitesi Fen Bilim. Ens. Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi Ankar