Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bilişim Teknolojilerini Kullanma Durumları Ve Bunun Öğretime Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 14, 127 - 146, 19.12.2017

Ahmet Simsar Metin Kadim

Öz

İnsanın yaşam serüveninde 0-6 yaşı kapsayan erken
çocukluk dönemi çok önemli bir yere sahiptir. Bu dönemde verilecek olan eğitim,
çocuğun gelecekteki yaşamını önemli derecede etkilemektedir. Okul öncesi dönemdeki
eğitim ve öğretim faaliyetlerinin verimini etkileyen birçok faktör vardır. Bu
faktörlerden biri öğretmenler ve yeterlilikleri iken diğeri ve çağımız gereği
belki de en önemlisi öğretim hizmetlerinde bilişim teknolojilerinin
kullanımıdır. Bu bakımdan çalışmada, okul öncesi öğretmenlerin bilişim
teknolojilerini kullanma durumlarını belirlemek ve bu durumun öğretim
faaliyetlerine etkisini incelemek amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma
yöntemlerinden “fenomenoloji” deseninden yararlanılmıştır. Amaçlı örnekleme
yöntemlerinden, “ölçüt örnekleme” yöntemiyle gerçekleştirilen bu araştırmanın
çalışma grubunu ise Türkiye’nin farklı illerinde görev yapan 20 okul öncesi
öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri standartlaştırılmış açık uçlu
görüşme yaklaşımı ile toplanmış, verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi
kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin çoğunun bilişim
teknolojilerini aktif olarak kullandıkları ve bu teknolojilerden en fazla
müzik, Türkçe ve oyun etkinliklerinde yararlandıkları, bilişim teknolojilerini
kullanırken öğretmenlerin bazı hususlara dikkat ettikleri ve süreçte çeşitli
sorunlarla karşılaştıkları görülmüştür. Ayrıca çalışmada konuyla ilgili
öğretmenlerin ve son olarak da araştırmacıların önerilerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, okul öncesi öğretmenleri, bilişim teknolojileri

Kaynakça

• Ağar, M. (2009). Okul yöneticilerinin bilişim teknolojilerinin kullanımına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Aktay, S. ve Güven Aktay, E. (2015). İlkokullarda teknoloji eğitimi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(19), 17-44.
• Aral, N., Bütün Ayhan A., Ünlü, Ö., Erdoğan, N. ve Ünal, N. (2007). Anaokulu ve anasınıfı öğretmenlerinin bilgisayara yönelik tutumlarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 1-8.
• Ar-Zafer, K. (2016). Ortaöğretim öğretmenlerinin derslerinde bilişim teknolojilerini kullanma ile ilgili görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Balkı, E. (2008). Öğretmenlerin bilişim teknolojilerine ilişkin algıları ve uygulamaları: Özel Konya Esentepe İlköğretim Okulu örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Bardakcı, S. (2013). Bilişim teknolojilerinin eğitime entegrasyonu: Farklı amaç, politika, uygulama, etki ve eleştiriler üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baydaş, Ö., Gedik. N., ve Göktaş, Y. (2012, Mayıs). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin bilişim teknolojilerini kullanma durumu. 4. Eğitim Araştırmaları Birliği Kongresi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Burgul, N. ve Yağan, M. (2008). The importance and the roles of ınformation technologies in preschool education. Cypriot Journal of Educational Sciences, 3(1), 47-56.
• Büyüköztürk, Ş.(2012). Örnekleme yöntemleri. <http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf> (2017, Ocak 15)
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (13.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Coşkun, S. (2001). İlköğretim okulu 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde materyal kullanım durumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çiçekli, M. (2014). Ortaokul branş öğretmenlerinin bilişim teknolojilerini kullanma düzeyi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Demir, O. (2015). Okul Öncesi öğretmenlerin bilişim teknolojilerini kullanma durumları ve bunun öğretime etkisi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 466-479.
• Eteokleous, N. (2008). Evaluating computer technology integration in a centralized school system. Computers & Education, 51, 669–686.
• Göçer, A. (2013). türkçe öğretmeni adaylarının dil kültür ilişkisi üzerine görüşleri: Fenomenolojik bir araştırma. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 25-38.
• Gök, A. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin bilişim teknolojileri kullanma durumları ve bunun öğrenci ilgi ve dikkat düzeyine ilişkin görüşler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gök, A., Turan, S. ve Oyman, N. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin bilişim teknolojilerini kullanma durumlarına ilişkin görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 59-66.
• Görmez, D. (2012). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin bilişim teknolojilerini öğrenme-öğretme süreçlerine entegrasyon durumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kartal, G. ve Güven, D. (2006). Okulöncesi eğitimde bilgisayarın yeri ve rolü. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 23 (1), 19-34.
• Kır, H. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan bilişim teknolojileri öğretmenlerinin bilişim teknolojileri eğitiminin sorunlarına yaklaşımları (İstanbul örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kiper, A. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin bilgi teknolojilerini derslerde kullanım durumları ve bilgi teknolojileri ile ilgili almış oldukları hizmetiçi eğitimler hakkındaki görüşleri (Sakarya ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Klein, P. S., Nir-Gal, O. ve Darom, E. (2000). The use of computers in kindergarten, with or without adult mediation; Effects on children's cognitive performance and behavior. Computers in Human Behavior, 16, 591-608.
• Koçak Usluel, Y. ve Seferoğlu, S. (2004). Öğretim elemanlarının bilgi teknolojilerini kullanmada karşılaştıkları engeller, çözüm önerileri ve öz-yeterlik algıları. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 3(6), 143-157.
• Kol, S. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin bilgisayar destekli eğitime yönelik görüşlerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 887-903.
• Kopcha, T. J. (2012). Teachers’ perceptions of the barriers to technology integration and practices with technology under situated professional development. Computers & Education, 59, 1109–1121.
• Köroğlu, A. Y. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının bilişim teknolojileri özyeterlik algıları, teknolojik araç gereç kullanım tutumları ve bireysel yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Mayya, S. (2007). Integrating new technology to commerce curriculum: How to overcome teachers’ resistance? The Turkish Online Journal Of Educational Technology, 6(1), 8-14.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Önal, N. (2014). Ortaokul matematik öğretmenlerinin bilişim teknolojileri yeterliliklerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sayan, H. (2016). Okul öncesi eğitimde teknoloji kullanımı. 21.Yüzyılda Eğitim ve Toplum Dergisi, 5(13), 67-83.
• Schoepp, K. (2005). Barriers to technology integration in a technology-rich environment. Learning and Teaching in Higher Education: Gulf Perspectives, 2, 1-24.
• Shahrimin, M. I. ve Butterworth, D. M. (2002). Young children’s collaborative interactions in a multimedia computer environment. Internet and Higher Education, 4, 203-215.
• Sözbilir, M. (2009). Nitel veri analizi. <https://fenitay.files.wordpress.com/2009/02/1112-nitel-arac59ftc4b1rmada-veri-analizi.pdf> (2017, Ocak 11)
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Topuz, A. C. (2010). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek hayatında karşılaştıkları sorunlara yönelik nitel bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Turaç, B. T. (2011). Bilişim teknolojileri kullanımı ile verimlilik arasındaki ilişki. Kayseri Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Ursavaş, Ö. F. (2014). Öğretmenlerin bilişim teknolojilerini kullanmaya yönelik davranışlarının modellenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yaprak, M. (2009). İlköğretim okullarında çalışan bilişim teknolojileri öğretmenlerinin dersin öğretiminde karşılaştıkları sorunlar (Şanlıurfa ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
• Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (7.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yürütücü, A. (2002). Bilişim toplumunda ilköğretim sürecindeki eğitim teknolojileri. II. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu ve Fuarı, 16-18 Ekim, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.