Bir Eğitime Katılan Sendikalı Kadın İşçilerin Sağlık Durumlarının Ve İşçi Sağlığı Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 23 - 26, 31.01.2018

Çiğdem Çağlayan Alp Aker Seval Çoker Gül Anıl Mutlu

https://doi.org/10.30934/kusbed.356694

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir sendikaya üye işyeri temsilcisi kadın işçilerin genel ve işle ilgili sağlık durumlarını, işçi sağlığı ve iş güvenliği (İSİG) konusundaki bilgi düzeylerini ve verilen eğitimin bilgi düzeyine katkısını değerlendirmektir.

Yöntem: Bu araştırma, bir sendikaya üye kadın işçilere, Eylül 2015’de verilen bir günlük İSİGeğitiminin değerlendirildiği bir müdahale çalışmasıdır. Ön teste 20 kadın işçi, son teste 18 kadın işçi katılmıştır. Veriler, eğitim öncesinde ve sonrasında katılımcılara dağıtılan soru formları ile toplanmıştır. İSİG ile ilgili sorulara verilen cevaplar 100 üzerinden skorlanarak eğitim öncesi ve sonrası bilgi puanları oluşturulmuştur.

Bulgular: Eğitime 20 kadın işçi katılmış olup, yaş ortalamaları 39.0±5.45’tir. Katılımcıların %30’u tekstil sektöründe, %25’i metal ürün imalatında, %20’si sağlık sektöründe çalışmaktadır. Katılımcıların İSİG ile ilgili bilgi düzeyleri, eğitim öncesinde 5.70±8.92 puan, eğitim sonrasında ise 46.72±19.86 puan olarak hesaplanmıştır. Eğitim sonrasında bilgi puanlarındaki bu artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (Wilcoxon Testi p<0.001). Ön testte verilen yanıtlara göre doğru bilinme ve/veya fikir sahibi olma orantısı; işyerindeki tehlikelerin vücuda giriş yolları %15, korunma önlemleri %30, meslek hastalığı tanımı %20, işle ilgili hastalık tanımı %0, kadınlarda en sık iş kazası ve meslek hastalığının görüldüğü işkolları %5’tir. Son testte aynı sırayla doğru bilinme ve/veya fikir sahibi olma orantısı %94.4, %100, %72.2, %22.2 ve %83.3’tür.

Sonuç: İşçilerin, İSİG konusundaki bilgi düzeylerinin ve farkındalıklarının az olduğu, bunların artırılması için işçilere konuyla ilgili eğitim vermenin etkili bir yol olduğu saptanmıştır. Verilecek eğitimlerin periyodik olarak tekrarlanması konuyla ilgili bilinci artıracaktır. Sendikaların hak mücadeleleri kapsamında işçilere verdikleri desteğin yanında, İSİG eğitimlerine de öncelik vermeleri ve bu faaliyetleri artırmaları önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Sendika, kadın, işçi sağlığı ve güvenliği eğitimi

Evaluation Of The Level Of Knowledge On Occupational Health And Safety And Health Status Of A Trade Union Workplace Representative Women Workers

Öz

Objective: The aim of this study is to assess the general and occupational health status of a trade union workplace representative women workers, the level of knowledge on occupational health and safety (OHS), and the contribution of given training to the knowledge level.

Methods: This research is an intervention study in which a one-day OHS training in September 2015 is evaluated for female workers who are members of a trade union. 20 female workers in the preliminary test and 18 female workers in the final test were participated. The data were collected with questionnaires distributed to the participants before and after the training. The answers given to the questions about OHS were scored over 100, and the scores of the pre- and post-training information scores were generated.

Results: Trainee 20 female workers participated and the average age was 39.0±5.45. 30% of participants are working in the textile sector, 25% are in metal product manufacturing and 20% are in the health sector. Participants' knowledge levels of OHS were calculated as 5.70±8.92 points before training and 46.72±19.86 points after training. This increase in knowledge scores after training was found to be statistically significant (Wilcoxon Test p<0.001). Proportion of correct knowledge and/or having a correct opinion based on pre-test responses; ways of entry into the body of workplace hazards 15%, protection precautions 30%, definition of occupational disease 20%, work-related disease definition 0%, the most frequent business lines that occupational accidents and occupational diseases occur. Proportion of correct knowledge and/or having a correct opinion based on post-test responses were respectively; 94.4%, 100%, 72.2%, 22.2% and 83.3%.

Conclusion: It has been determined that workers have little knowledge and awareness of the OHS and giving training to the workers on the issue is an effective way to increase them. Periodic repetition of trainings will increase awareness about the subject. Besides trade unions’ supports to workers within the scope of rights challenges, it is important that they prioritize OHS trainings and increase these activities.

Kaynakça

• WHO. Worker’s health:Global plan of action. Sixtieth World Health Assembly 23 May 2007. http://www.who.int/occupational_health/WHO_health_assembly_en_ web.pdf?ua=1, (erişim tarihi 12.09.2017)
• ILO. International Labour Standards on Occupational Safety and Health. http://www.ilo.org/global/standards/subjects-covered-by-international-labour-standards/occupational-safety-and-health/lang--en/index.htm (erişim tarihi 15.11.2017)
• ILO. XXI World Congress on Safety and Health at Work, Global action needed to tackle rising work-related injuries and diseases, ILO says http://www.ilo.org/safework/whatsnew/WCMS_573681/lang--en/index.htm (erişim tarihi 15.11.2017)
• Bilir N. Occupational Safety and Health Profile: Turkey. ILO Office for Turkey, Ankara 2016.
• TÜİK. 2015 Yılı İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1007, (erişim tarihi 19.09.2017)
• ILO. Improving health in the workplace: ILO’s framework for action http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/publication/wcms_329366.pdf (erişim tarihi 15.11.2017)
• Tüzüner VL, Özaslan BÖ. Hastanelerde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2011; 40(2):138-154.
• Ceylan, H. Türkiye'deki İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Sorunlar ve Çözüm Önerileri. EJOVOC: Electronic Journal of Vocational Colleges. 2012; 2(2).
• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, 15 Mayıs 2013. Resmi Gazete, sayı 28648.
• Akın L. Sendikaların İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasına Katkısı. Çalışma ve Toplum. 2012; 34(3).
• Toksöz G ve Sayılan F. Sendikaların eğitim programları ve kadın çalışanlar. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. 1998; 53(1):297-306.
• Çetinkaya Bozkurt Ö, Kaynar A. İşletmelerde Cinsiyet Ayrımcılığı ve Kadın Çalışanların Sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015; 2(3): 66-81.
• Kılkış İ, Demir S. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğü Üzerine Bir İnceleme. Çalışma İlişkileri Dergisi. 2012; 3(1):23-47.
• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 2012. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 1.5.6331.pdf (erişim tarihi 15.11.2017)
• Balcı E, Gün İ, Kaya A, Öksüzkaya A. Kayseri’de bir mobilya fabrikasında işçilerin iş güvenliği konusunda bilgi-tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. Ekim-Kasım-Aralık 2005; 28-33.
• Çodur B, Yılmaz F. İnşaat şantiyelerinde çalışan işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki tutum ve algılarının değerlendirilmesi. Uluslararası Hakemli İş Güvenliği ve Çalışan Sağlığı Dergisi. 2017; 2:20-24.