Doğum Yapan Kadınların Anne Sütü Ve Emzirme Mitlerine İnanma Durumlarının Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 32 - 43, 30.05.2018

Zehra Gölbaşı , Kafiye Eroğlu , Didem Kaya

https://doi.org/10.30934/kusbed.402892

Cited By: 8

Öz

Amaç: Toplumda anne sütü ve emzirme ile
ilgili var olan yaygın inanışlar özellikle yaşamın ilk altı ayında tam
emzirmenin önündeki engellerden biridir. Bu çalışma doğum yapan kadınların anne
sütü ve emzirme ile ilgili mitlere inanma durumlarını belirlemek amacıyla
tanımlayıcı olarak yapılmıştır.

Yöntem: Çalışmanın örneklemini bir üniversite
hastanesinde doğum yapan 282 kadın oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar
tarafından geliştirilen “Bireysel Özellikler Formu” ve “Anne Sütü ve Emzirme
Mitleri Formu” ile toplanmıştır. Anne Sütü ve Emzirme Mitleri Formu toplumda
anne sütü ve emzirme ile ilgili sık karşılaşılan yanlış inanışları ifade eden
maddelerden oluşmakta ve her bir madde “katılıyorum”, “kararsızım”,
“katılmıyorum”  olmak üzere üçlü likert
tipinde yanıtlanmaktadır. Formlar doğum yapan kadınlar taburcu olmadan önce
uygulanmıştır. Veriler bilgisayarda SPSS (14.0) programında değerlendirilmiş,
istatistiksel analizde ki-kare testi kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırma kapsamında yer alan
kadınların yaş ortalaması 29,48±6,11 olup, 
%26,2’si ortaokul mezunudur, %82,3’ü çalışmamakta ve %53,5’i il
merkezinde yaşamaktadır. Kadınların %62,1’inin daha önce emzirme deneyimi
vardır. Kadınların %67’si bu gebeliklerinde sağlık personelinden anne sütü ve
emzirme ile ilgili bilgi almışlardır. Kadınların en fazla inandıkları mitler
“Yetersiz besin ve sıvı alımı süt miktarını azaltır” (%92,9), Bebek sürekli
ağlıyorsa anne sütü yetmiyordur” (%65,6), “Emzirmenin iki yıldan uzun süre
devam etmesi çocukta anneye bağımlılık geliştirir” (%64,2) “Bazı annelerin sütleri
bebeklerine yaramaz” (%64,9), “Bebek sık emmek istiyorsa bu anne sütünün yetersiz
olduğunu gösterir” (%60,3), dir. Eğitim durumu ilköğretim ve altı olan
kadınların 49 mit ifadesinin  28’ine
katılma yüzdesinin, ortaöğretim ve üzeri öğrenime sahip kadınlardan anlamlı
düzeyde yüksek olduğu  bulunmuştur (p<0,05).
Ayrıca emzirme deneyimi olan kadınların 7 mit ifadesine katılma yüzdesinin,
emzirme deneyimi olmayan kadınlardan anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur
(p<0,05). Kadınların gebeliklerinde sağlık personelinden anne sütü ve
emzirmeye yönelik bilgi alma durumuna göre mitlere katılma yüzdeleri arasında dört
madde hariç anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05).

Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar
doğum yapan kadınlar arasında anne sütü ve emzirme ile ilgili mitlerin yaygın
olduğunu göstermiştir. Düşük eğitim düzeyine sahip ve emzirme deneyimi olan
kadınlar arasında bu mitlere inanma oranı daha yüksektir. Sağlık personelinden
bilgi alma durumu ise mitlere katılma düzeyini etkilememiştir. Bu nedenle
emzirme eğitimi ve danışmanlığında mitler üzerinde durulmalı ve eğitim
içerikleri güncel kanıtlar çerçevesinde şekillendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Anne sütü, emzirme, geleneksel inançlar, mitler

Determining The Breast Milk And Breastfeeding Myths Of Postpartum Women

Öz

Objective: Common beliefs about breast milk and breastfeeding
in society are one of the obstacles to exclucive breastfeeding, especially in
the first six months of life. This study was conducted to determine the beliefs
of women who gave birth abouth breast milk and breastfeeding myths as a
descriptive study.

Methods: The sample of study consisted of 282 postpartum
women who gave birth at a university hospital. The data were collected by the
"Individual Qualities Form" and “Breast Milk and Bresatfeeding Myths
Form” developed by there searchers. Breast Milk and Bresatfeeding Myths Form is
composed of the items that express common beliefs about breast milk and
breastfeeding in society and each item is answered in triple likert type as
"I agree", "Undecided", "I do not agree". Forms
were applied before discharged. The data were evaluated in the SPSS (14.0)
program on the computer and chi-square test was used in the statistical
analysis.

Results: The average age of the women in the study is 29.48±6.11, 26.2% is secondary school graduate, 82.3% is not working and 53.5%
is living in province center. 62.1% of women have previous breastfeeding
experience. 67% of the women had information about breast milk and
breastfeeding from health personnel during last pregnancy. Myths that women are
most convinced about are: "Inadequate intake of nutrients and fluids
reduces the amount of milk" (92.9%), "If the baby is constantly
crying, breast milk is not enough" (65.6%), "Breastfeeding for longer
than two years improves dependence on the mother" (64.9%), "If the
baby wants to suck frequently, this shows that the amount of milk is
inadequate" (60.3%). It was found that the percentage of women with
primary and lower education levels participating in 27 out of 49 myths was
found to be significantly higher than women with secondary education and
education (p<0.05). Moreover, the
percentage of women with breastfeeding experience who participated in 7 myth
expressions was found to be significantly higher than women without
breastfeeding experience (p<0.05).
It was determined that there was no significant difference between the
percentages of participation in myths by information about breastfeeding and
breastfeeding from health personnel except for four items (p> 0.05).

Conclusions: The results showed that breast milk and
breastfeeding myths were common among postpartum women. Among women who have a
low education level and have breastfeeding experience, these myths are more
likely to believe. The availability of information from the health personnel
did not affect the level of participation in the myths. For this reason, myths
should be emphasized in breastfeeding education and counseling, and educational
content should be shaped within current evidence.

Anahtar Kelimeler

Breast milk, breastfeeding, traditional values, myths

Kaynakça

• Horta BL, Victora CG. Short-term effects of breastfeeding: a systematic review on the benefits of breastfeeding on diarrhoea and pneumonia mortality. WHO Library Cataloguing-in-Publication Data. 2013a.
• Horta BL, Victora CG. Long-term effects of breastfeeding: a systematic review. WHO Library Cataloguing-in-Publication Data. 2013b.
• Doğru M. Türk halk anlatmalarında süt. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2013, Konya.
• Rollins NC, Bhandari N, Hajeebhoy N ve diğ. Why invest, and what it will take to improve breastfeeding practices? Lancet. 2016; 387:491-504.
• Victora CG, Bahl R, Barros AJD et al. Breastfeeding in the 21st century: epidemiology, mechanisms, and life long effect. Lancet. 2016; 387:475-90.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması”, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK: Ankara; 2014.
• Balogun OO, Dagvadorj A, Anigo KM ve diğ. Factors influencing breastfeeding exclusivity during the first 6 months of life in developing countries: a quantitative and qualitative systematic review. Maternal and Child Nutrition. 2015; 11:433-51.
• Wood NK, Woods NF, Blackburn ST ve diğ. Interventions that enhance breastfeeding initiation, duration, and exclusivity: a systematic review. Mcn Am J Matern Child Nurs. 2016; 41(5):299-307.
• Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 13. Basım. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara, 2015.
• Eroğlu K. Kadın ve üreme sağlığına genel bakış. II. Baskı. Coşkun A, editör. Kadın sağlığı ve hastalıkları el kitabı. Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2016.
• Bekar M. Kültürler arası (transkültürel) hemşirelik. Toplum ve Hekim. 2001; 6(2):136-141.
• Karatay G. Kars ili 1. no’lu sağlık ocağı bölgesinde yaşayan kadınların sağlıkla ilgili bazı acil durumlarda başvurdukları uygulamaların belirlenmesi. DEUHYO ED. 2009; 1(1):3-16.
• Lafcı D, Erdem E. Traditional Practices Regarding Mother and Infant Care of 15-49 Year Old Married Women in the Postpartum Period. Gaziantep Medical Journal. 2014; 20(3):226-36.
• Dinç A, Dombaz İ, Dinç D. 6-18 ay arası bebeği olan annelerin emzirme ve anne sütüne ilişkin geleneksel uygulamaları. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 4(3):125-130.
• Erkaya R, Görsoy AA, Güler H. Annelerin anne sütünü artırmaya yönelik aldıkları besinler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 4(3): 373-387.
• Tanrıverdi S, Köroğlu ÖA, Kültürsay N ve diğ. Annelerin anne sütünü arttıran faktörlere ilişkin görüş ve yaklaşımları. The Journal of Pediatric Research. 2014; 1(2):84-86.
• Hizel S, Ceyhun G, Tanzer F ve diğ. Traditional beliefs as forgotten influencing factors on breastfeeding performance in Turkey. Saudi Med J. 2006; 27(4):511-518.
• Semega-Janneh IJ, Bohler E, Holm H ve diğ. Promoting breastfeeding in rural Gambia: combining traditional and modern knowledge. Health Policy Plan. 2001; 16(2):199-205.
• Şenses M, Yıldızoğlu İ. Sekiz ayrı ildeki kaynana ve gelinlerin lohusalık ve çocuk bakımında geleneksel uygulamaları. Çocuk Forumu. 2002; 5(2):44-48.
• Dindar D, Ünsar S. Edirne merkezindeki bir sağlık ocağına kayıtlı 0-6 yaş arası çocuğu olan annelerin geleneksel davranışlarının incelenmesi. IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi 2005, Ordu.
• Fikree FF, Ali TS, Durocher JM ve diğ. Newborn care practices in low socioeconomic settlements of Karachi, Pakistan. Soc Sci Med. 2005; 60(5):911-921.
• Ghasemi V, Kheirkhah M, Samani LN ve diğ. The effect of herbal tea containing fennel seed on breast milk sufficiency signs and growth parameters of iranian infants. Shiraz E-Med J. 2014; 15(4):e22262.
• Ndikom CM, Fawole B, Ilesanmi RE. Extra fluids for breastfeeding mothers for increasing milk production. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014; Issue 6. Art. No: CD008758.
• UNICEF. Counseling for breastfeeding. Training Course Participant Guide: İstanbul; 2004.
• Gökçay G. Child healt hand care in the first two years of life. 1st edition. Saga Publication, İstanbul, 2008.
• Sakka AE, Salama M, Salama K. The effect of fenugreek herbal tea and palm dates on breast milk production and infant weight. Journal of Pediatric Sciences. 2014; 6:e202.
• World Health Organization. Infant and young child feeding: Model chapter for text boks for medical students and allied health professionals. 2009, Geneva.
• Katebi V. Examination Of Traditional Practices On Pregnancy, Birth And Postpartum Period Among The Married Women Who Were Aged ≥ 15, Lived In Two Different Countries And Cultures. Master Dissertation, Ege University Health Sciences Institute. Izmir-2002.
• İleri M, Ulukol B, Şimşek F ve diğ. Factors that affect breastfeeding technique 48th national pediatrics congress, 4th National Child Nursing Congress Manual Book. Samsun. 21-24 September 2004.
• Üstüne F, Bodur S. Monthly monitoring of babies and the correlation between reinforcing training given by nurses to the mothers and breastfeeding only with breast milk for the first six months. General Medicine Journal. 2009; 19(1):25-32.
• Dinç S. Traditional Practices Used By Mothers Who Had Children Aged 0-1 Year And Who Were Registered To FHC Number 4 Located In Sanliurfa City Center. Nursing Bulletin. 2005; 2(1):53-63.