ÜTOPİK BİR MEKÂN ARAYIŞI OLARAK DENİZ

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 136 - 147, 01.03.2017

MUSTAFA Karabulut Necla Dağ

Öz

Kemal Bilbaşar, roman ve hikâye,
tiyatro, drama, senaryo ve skeç gibi çeşitli edebiyat türleri ile ilgilenen
önemli bir yazardır. Onun kısa hikâyeleri, romanları ve makaleleri çeşitli
gazete ve dergilerde yayımlanmıştır. Bilbaşar, ilk romanında bir köy
öğretmeninin yaşadığı depresyonu konu edinir. Yazar, romanında psikolojik
yabancılaşma ve yalnızlık gibi konulara da değinir. Roman boyunca roman
kahramanı, hayali bir aşkın peşinden koşar. O, memnun olmadığı şartlardan
kaçmak için yeni bir şehre kaçmayı ve orada yeni bir hayata başlamayı hayal
eder. Fakat hayallerini gerçekleştiremez. Bilbaşar’ın romanında köy; baskıcı ve
dar, olumsuz fizikî şartların bir araya geldiği yerdir. Bu sebeple öğretmenin
durumunun iyi analiz edilebilmesi için mekânların analizlerinin yapılması önem
arz eder. Romanda coğrafi kavram olarak deniz,
özgün bir imge olarak kullanılmıştır. Denizin insan hayatındaki yeri ve
öneminin yanında insan psikolojisi için değeri belirtilecektir. Çalışmada
ütopya ve kent ilişkisi üzerinde durulacaktır. Bu çalışmada Kemal Bilbaşar’ın Denizin Çağırışı adlı romanı ütopik eleştiri yöntemine göre analiz
edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kemal Bilbaşar, Denizin Çağırışı, deniz, ütopya

Kaynakça

• Algül, Ali (2014). “Kemal Bilbaşar’ın Denizin Çağırışı Romanına Psikanalitik Açıdan Bir Bakış”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 11, (20), 7-26.
• Baş, Yener (2015), Bir (Kentsel) Ütopya Olarak “Ankara” Romanı,
• Bilbaşar, Kemal (2013). Denizin Çağırışı. İstanbul: Can Yayınları.
• Fromm Erich (1996). Çağdaş Toplumların Geleceği. Çev. G. Kaya, K. H. Ökten. Ankara: Arıtan Yayınevi.
• İleri, Selim (2015). Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuzu. İstanbul: Everest Yayınları.
• Karabulut, Mustafa (2013). Edip Cansever Şiiri/ Psikanaltik Bir İnceleme. Ankara: Öncü Yayınları.
• Necatigil, Behçet (1971). Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Özcan, Tarık (2000). “Romanda Sosyal Ortam”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 99-109.
• Soyşekerci, Hülya (2010). Düşler, Ütopyalar ve Erich Fromm. “Benim Hala Ütopyam Var”. Kurgu 2- Düşün Sanat Edebiyat. Ankara: Kurgu Kültür Merkezi Yayınları.
• Soyşekerci, Hülya (2016). “Denizin Çağırışı’nda Gizemli Varoluş”. Melike Belkıs Aydın (Ed.). Hayaller ve Harfler. İstanbul: Sıcak Nal Yayınları.
• Usta, Sadık (2010). “Ütopik Sosyalizm: Bir Geçiş Döneminin İdeolojisi”. Bilim ve Ütopya, 198, 5.