KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU’NUN TÜRKİYE’YE SAĞLAYACAĞI KATKILAR VE İŞLEVSELLİĞİ ÜZERİNE TARTIŞMALAR

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 25 - 36, 30.06.2014

Konur Alp Demir

Öz

Kamu Denetçiliği Kurumu 2012 yılında 6328 sayılı Kanun ile
kurulmuştur. Kurum idare ile vatandaş arasında meydana gelen olumsuzlukları
düzeltmek amacıyla denetimlerde bulunmaktadır. Yargı dışı bir denetim organı
olan Kamu Denetçiliği Kurumu idare karşısında vatandaşı koruyacak, aynı zamanda
kamu yönetimi sistemimizin temel sorunlarının çözülebilmesi konusunda
önerilerde bulunarak daha iyi bir yönetim anlayışının getirilmesine katkı
sağlayacaktır. Çalışmanın amacı, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Türk kamu yönetimi
sistemine sağlayacağı katkıların ve Kurumun işlevselliğinin araştırılmasıdır.
Bu kapsamda Kurumun tarihsel gelişim süreci, Türkiye’de kurulma çalışmaları,
Kurum hakkında yapılan tartışmalar, Türk kamu yönetimi sistemine
kazandırabilecekleri ve Kurum’un işlevselliğinin arttırılması konusunda
yapılabilecekler literatür taraması yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bu
analiz sonucunda Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Türk kamu yönetimi sistemi
içerisindeki konumu tespit edilmeye ve geliştirilebilir yönleri vurgulanmaya
çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Yönetimi, Ombudsman, Kamu Denetçisi, Kamu Denetçiliği Kurumu, 6328 Sayılı Kanun

DISCUSSIONS ON THE FUNCTIONALITY OF THE INSTITUTION OF PUBLIC SUPERVISORY AND THE CONTRIBUTIONS TO TURKEY

Öz

The Institution of Public Supervisory with 6328 number of
law was enacted in 2012. The main aim of The Institution of Public Supervisory
is to supervise the government on behalf of the citizens in order to improve
the relationships between government and citizens. The Institution of Public
Supervisory, as a supervisory institution, is out of the system of the law
courts which will protect the citizens towards the maladministration of the government.
It is going to, also, contribute to better governance by proposing how will be
solved the main problems of the Turkish public administration system. The aim
of this study is to investigate the contributions of The Institution of Public
Supervisory to the Turkish public administration system and the functionality
of it. In this context, the institution has been analyzed by using literature
survey about the historical development process of the institution, exercising
to establish in Turkey, debates about the institution, the advantages of the
institution, which will be able to save to Turkey about administration, and
what will be done about how to increase the successes. As the result of this
analyze, it has been emphasized that improvable aspects and to confirm the
position of The Institution of Public Supervisory in the Turkish public
administration system 

Anahtar Kelimeler

Public Administration, Ombudsman, Public Supervisor, The Institution of Public Supervisory, Law Number 6328

Kaynakça

• Abdioğlu, Hasan (2007/2), “Yönetişim İlkelerinin Uygulanmasında Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Kurumu ve Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye Açısından Önemi”, İTİCU Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:6, Sayı:11, (Bahar), (79-102).
• Akıncı, Müslüm (1999), Bağımsız İdari Otoriteler ve Ombudsman, Beta Yayınları, İstanbul.
• Aktel, Mehmet; Uysal Kerman; Yakup Altan; Mustafa Lamba; Orhan Burhan (2013), “Türkiye İçin Yeni Bir Denetim Modeli: Kamu Denetçiliği (Ombudsman)”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 9, Güz, (21-37).
• Altuğ, Yılmaz (2002), Kamu Denetçisi (Ombudsman), Yayın No: 4343, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Avşar, B.Zakir (2007), Ombudsman İyi Yönetilen Türkiye İçin Kamu Hakemi, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Aydın, Ahmet Hamdi; İbrahim Ethem Taş, Murtaza Ersöz (2012), “Önemi ve Uygulanabilirliği Açısından Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumu”, II. Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi, Küresel Değişim ve Demokratikleşme, İnönü Üniversitesi, Malatya, 19-20 Nisan 2012, (67-89).
• Demir, Konur Alp (2012), Türk Kamu Yönetimi Denetim Sisteminde Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Esgün, İbrahim Uğur (1996), “Ombudsman Kurumunun Türkiye İçin Gerekliliği Üzerine Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:45, Sayı:1, (251-278).
• Erhürman, Tufan (1998), “Ombudsman”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt:31, Sayı: 3, (87-102).
• Eren, Hayrettin (2000), “Ombudsman Kurumu”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:1-2, (79-96).
• Eryılmaz, Bilal (2012), Kamu Yönetimi Düşünceler-Yapılar-Fonksiyonlar-Politikalar, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin (2011), Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık), Yetkin Yayınları, Ankara.
• Gölönü, Sirel (1999), “Ombudsman ve Yönetimde Halkla İlişkilerin Gelişmesine Etkisi”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 27, (3-14).
• Kahraman, Mehmet (2011), “Hukuk Devletine Katkıları Bakımından Kamu Denetçiliği”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:8, Sayı: 16, (355-373).
• Kılavuz, Raci; Abdullah Yılmaz; Ferit İzci (2003), “Etkin Bir Denetim Aracı Olarak Ombudsmanlık ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, (49-68).
• Kestane, Doğan (2006), “Çağdaş Bir Denetim Organizasyonu Olarak Ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği)”, Maliye Dergisi, Sayı:151, (128-142).
• Küçüközyiğit, H. Galip (2006), “Ombudsmanlık Kurumu-Hukuksal ve Siyasal Bir İnceleme”, Uluslararası Hukuk ve Politika Dergisi, Cilt:2, No: 5, (90-111).
• Köse, Hacı Ömer (1999), “Denetim ve Demokrasi”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 33, Nisan-Haziran, (62-85).
• Reif, Linda C. (2004), The Ombudsman, Good Governance and The International Human Rights System, Martinus Nijhoff Publisher, The Netherlands.
• Sanal, Recep (2002), Türkiye’de Yönetsel Denetim ve Devlet Denetleme Kurulu, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Saygın, Engin (2008), “Ombudsmanı Beklerken: Anayasa Mahkemesi’nin Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu İptaline Dair Gerekçeli Kararı Üzerine Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:12, Sayı:1-2, (1045-1072).
• Sezen, Seriye (2001), “Ombudsman: Türkiye İçin Nasıl Bir Çözüm? Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu Tasarısı Üzerine Bir Değerlendirme”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt:34, Sayı:4, (71-96).
• Süler, Gamze Yudum (2010), “Ombudsmanlık Kurumu ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Bütçe Dünyası Dergisi, Cilt:2, Sayı: 34, (157-167).
• Şahin, Ramazan (2010), “Ombudsman Kurumu ve Türkiye’de Kurulmasının Türkiye’nin Demokratikleşmesi ve Avrupa Birliği Üyeliği Üzerine Etkileri”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 468, (131-158).
• Şafaklı, Okan Veli (2009), “Kamu Denetiminde Etkinlik Aracı Olarak “Ombudsman” ve AB Sürecinde KKTC’deki Uygulamaya Karşılaştırmalı Bir Bakış”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, (161-197).
• Şengül, Ramazan (2013), “Kamu Yönetimi İle Birey İlişkilerinin Dönüşümüne Ombudsman Kurumunun Etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 3, (71-88).
• Şengül, Ramazan (2007), “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Etkin Denetlenmesinde Yeni Bir Kurum: Kamu Denetçiliği Kurumu”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:14, (126-145).
• Şengül, Ramazan (2005), “Ombudsman Kurumu Kötü Yönetime Çare Olabilir mi?”, II. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu, 18-19 Kasım 2005, Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sakarya, (127-141).
• Temizel, Zekeriya (1997), “Yurttaşın Yönetime Karşı Korunmasında Bir Başka Denetim Organı: Ombudsman”, Yeni Türkiye Dergisi, Siyasette Yozlaşma Özel Sayısı II, Yıl:3, Sayı: 14, (764-778).
• Uler, Yıldırım (2012), “Ombudsman (Kamu Denetçisi)”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, (Editörler: Burhan Aykaç, Şenol Durgun, Hüseyin Yayman), 2. Basım, Nobel Yayınevi, Mayıs, (499-506)
• Özden, Kemal (2010), Ombudsman (Kamu Denetçisi) ve Türkiye’deki Tartışmalar, Seçkin Yayıncılık, İstanbul.
• Yayla, Yıldızhan (2012), “Türkiye İdaresinin Yeniden Yapılanması Üzerine Bazı Gözlemler”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, (Editörler: Burhan Aykaç, Şenol Durgun, Hüseyin Yayman), 2. Basım, Nobel Yayınevi, Mayıs, (489-498).
• Yağmurlu, Aslı (2009), “Halkla İlişkiler Mekanizması Olarak Kamu Denetçiliği”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 42, Sayı: 1, (Mart), (87-104).
• Özbudun, Ergun. Kamu Denetçiliği ve Anayasa Mahkemesi (28 Nisan 2009), http://www.zaman.com.tr/yorum_yorum-prof-dr-ergun-ozbudun-kamu-denetciligi-ve-anayasa-mahkemesi_842299.html, (22.02.2014)
• 5548 Sayılı Kanun, http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5548.html, ( 22.02.2014).
• 6328 Sayılı Kanun Bilgileri, http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.durumu?kanun_no=6328, (22.02.2014).
• Faaliyet Raporu, http://www.ombudsman.gov.tr/content_detail-322-683-faaliyet-raporu.html, (22.02.214).
• Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6328.pdf, (22.02.2014).
• 1982 Anayasası, http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf, (22.02.2014).