Çalışma Koşullarının Fiziksel - Psikolojik Sağlık Belirtileri ve İş Kazaları ile İlişkisi: Mermer Çalışanları Örneği - The Relationships Among Working Conditions Physical/Psychological Symptoms and Occupational Accidents: Marble Workers Case

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 7, 155 - 167, 24.01.2013

Selahattin Kanten

Öz

Araştırmada, çalışma koşullarının işgörenlerin fiziksel – psikolojik  sağlık belirtileri ve iş kazası geçirme durumları ile ilişkisi incelenmektedir. Burdur ilinde mermer üretimi ve ihracatı alanında faaliyet gösteren büyük ölçekli bir işletmenin çalışanlarından elde edilen veriler; faktör analizi, korelasyon analizi ve regresyon analizi vasıtasıyla analiz edilmiştir. Araştırma bulguları ışığında,  çalışma koşulları ile işgörenlerin fiziksel ve psikolojik sağlık belirtileri arasında anlamlı ilişkilerin bulunduğu kabul edilmiştir. Çalışma koşulları ile işgörenlerin işletmede iş kazası geçirme durumları arasında herhangi bir ilişki bulunmamıştır.   

Anahtar Kelimeler

Çalışma koşulları, işgören sağlığı, iş güvenliği, iş kazaları, mermer çalışanları

Kaynakça

• Aasa, U., Brulin, C., Angquist, K. ve Barnekow-Bergkvist, M. (2005). Work-related psychosocial factors, worry about work conditions and health complaints among female and male ambulance personel, Nordic College of Caring Sciences, Scand J Caring Science; 19, 251-258.
• Armstrong, M. (2010). Essential Human Resource Management Practice, Kogan Page Limited, London.
• Arsalani, N., Fallahi-Khoshknab, M., Ghaffari, M., Josephson, M. ve Lagerstrom M. (2011). Adaptation of Questionnaire Measuring Working Conditions and Health Problems Among Iranian Nursing Personnel, Asian Nursing Research, 5, 177-182.
• Baran, M., Kanten, P., Kanten, S., Yaslioglu M. (2009). An Empirical Research On The Relationship Between Job Insecurity And Employee Health & Safety, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review , 9 (3), 969-976.
• Bingöl, D. (2006). İnsan Kaynakları Yönetimi, 6.Baskı, Arıkan Basım Yayım, İstanbul.
• Briner, R. B. (2000). Relationships between work environments, psychological environments and psychological well-being, Occup. Med, Vol. 50 (5), 299-303.
• Brunette, M. J., Smith, M. J. ve Punnett, L. (2011). Perceptions of working and living conditions among industrial male and female workers in, Work 38, 211-223.
• Ceylan, H. (2011). Türkiye’deki İş Kazalarının Genel Görünümü Ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslanması, International Journal of Engineering Research and Development, 3 (2), 18-24.
• Çopur, Z., Varlı, B., Avşar, M. ve Şenbaş, M. (2006). Ege Üniversitesi Hastanesinde Çalışan Ev İdaresi Personelinin İş Kazası Geçirme Durumlarının İncelenmesi, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt:9, Sayı:2, 155-176.
• Dostbil, Z., Polat, C., Karakus, A., Bakır, S. ve Yuce, S. (2011). Evaluation of the nasal mucociliary transport rate by rhinoscintigraphy in marble workshop workers, Toxicology and Industrial Health, 27(9), 826–830.
• Drobnic, S., Beham, P. and Prag P. (2010), Good Job, Good Life? Working Conditions and Quality of Life in Europe, Soc Indic Res, 99, 205–225.
• Elbir H. (2012. “2011 Yılı Madencilik İş Kazaları İstatistiği”, http://hseengineer.net/2011-yili-madencilik-is-kazalari-istatistigi.html (09.11.2012)
• Eleren, A. ve Ersoy, M. (2011). Mermer Ocaklarında Elmas Tel Ve Kollu Kesiciyle Kesme Teknolojilerinin İş Güvenliği Bakımından Karşılaştırılmasında Hata Türü Etki Analizi Yönteminin Uygulanması, TUBAV Bilim Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, 9-19.
• El-Gammal, M. I., Ibrahim, M. S., Badr, E. A., Asker S. A. ve El-Galad, N. M. (2011). Health Risk Assessment of Marble Dust at Marble Workshops, Nature and Science, 9 (11), 144-154.
• Engkvist, I. (2010). Working conditions at recycling centres in Sweden – Physical and psychosocial work environment, Applied Ergonomics, 41, 347-354.
• Garcia-Herrero, S., Mariscal, M. A., Garcia-Rodriquez, J., Ritzel, D.O. (2012). Working conditions, psychological/physical symptoms and occupational accidents. Bayesian network models, Safety Science, 50, 1760-1774.
• Hanson, L.L.M., Theorell, T., Bech, P., Rugulies, R., Burr, H., Hyde, M., Oxenstierna, G. ve Westerlund, H. (2009). Psychosocial working conditions and depressive symptoms among Swedish employees, International Arch Occupational Environment Health, 82, 951–960.
• Hayta, A.B., (2007). Çalışma Ortamı Koşullarının İşletme Verimliliği Üzerine Etkisi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 21-41.
• Karlqvista, L., Tornqvista, E. W., Hagbergb, M., Hagmana M., ve Toomingas, A. (2002). Self-reported working conditions of VDU operators and associations with musculoskeletal symptoms: a cross-sectional study focussing on gender differences, International Journal of Industrial Ergonomics, 30, 277-294.
• Kroenke, K. (2003). The Interface Between Physical and Psychological Symptoms, Primary Care Companion J.Clin Psychiatry, 5 (7), 11-18.
• Laaksonen, M., Pitkaniemi, J., Rahkonen O. ve Lahelma, E. (2010). Work Arrangements, Physical Working Conditions, and Psychosocial Working Conditions as Risk Factors for Sickness Absence: Bayesian Analysis of Prospective Data, Ann Epidemiol, 20, 332–338.
• M.Sc, T.L., Sarlio-Lahteenkorva, S., Roos, E., Laaksonen, M., Rahkonen, O. ve Lahelma, E. (2004). Working conditions and health behaviours among employed women and men: the Helsinki Health Study, Preventive Medicine, 38, 48-56.
• Orman, A., Ünlü, M., Cirit, M. ve Yücel, A. (2002). Mermer İşcilerinde Solunum Fonksiyon Testleri, Solunum Semptomları ve Akciğer Grafisi Bulguları, Toraks Dergisi, 3(2),188-193.
• Piniella, F., Novalbosb, J. P. ve Noguerolesb, P.J. (2008). Artisanal fishing in Andalusia (II): Safety and working conditions policy, Marine Policy, 32, 551–558.
• Robone, S., Jones, A. M. ve Rice, N. (2008). Contractual Conditions, Working conditions, Health and Well-Being in the British Household Panel Survey, HEDG Working Paper 08/19, 1-33.
• Sadullah, Ö. (2008). “İnsan Kaynakları Yönetimine Giriş; İnsan Kaynakları Yönetiminin Tanımı, Önemi ve Çevresel Faktörler”, Ed. Uyargil ve diğerleri, İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Basım Yayım, İstanbul.
• Sadullah, Ö. ve Kanten, S. (2009). A Research On The Effect Of Organizational Safety Climate Upon The Safe Behaviors, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review , 9 (3), 923-932.
• Schalock, R. L. ve Siperstein, G.N. (1997). Quality Of Life Volume II Application to Persons With Disabilities, American Association on Mental Retatdation, U.S.A.
• Sezgi, C., Abakay, Ö., Önder, H., Şen, H. S., Abakay, A., Kaya, H., Ayhan, M. ve Tanrıkulu, A.Ç. (2012). Mermer fabrikası işçilerinde solunum fonksiyonları ve radyolojik bulgular, Journal of Clinical and Experimental Investigations, 3 (2), 250-254.
• Soysal, N., Sönmez H. M., ve Karabaş, M. K. (2006). Aydın İlindeki Mermer Atölyesi Çalışanlarında Solunum Fonksiyon Testlerinin Durumu, Solunum, 8 (3), 1-5.
• Tornqvist, E.W., Hagberg, M., Hagman, M., Risberg, E. H. ve Toomingas, A. (2009). The infuence of working conditions and individual factors on the incidence of neck and upper limb symptoms among professional computer users, International Arch Occupational Environmental Health, 82, 689-702.
• Yüksel, İ. (2004). Çalışma Yaşamı Kalitesinin Tipik ve Atipik İstihdam Açısından İncelenmesi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5 (1) , 47-58.