YARGI KARARLARINA ERİŞİM HAKKI

Yıl 2014, Sayı: 4, 47 - 92, 01.04.2014

Dr. Servet Yetim

Öz

In the information age we live, one of the main tasks of the democratic constitutional state is to ensure the easy access information of citizens. The use of right to a fair trial duly is possible with the access to judicial decisions which is one of the sources of law, and core assets of the nation. With access to judicial decisions, proceedings may be opened to public scrutiny. The auditable, transparent and accountable judiciary will be able to manifest itself in a more fair and impartial manner. Right of access to judicial decisions will increase in value in case of respect for private life. Recently protection of private life and personal data have become even more important due to developments in communication technology.The balance between sharing of judicial decisions which will facilitate access to justice, and privacy must be protected. This is possible only with the consent of the owner of personel data or removal of personal data from judicial decisions. The use of this right healthily may be possible with strengthening of legislation and technical infrastructure of the units serving in this issue, cooperation with stakeholders in the access to decisions, more importantly with the recognition of the Right of Access to Judicial Decisions as an international right. While these studies are carried out, the rising star/value of recent times, respect the right to be forgotten, should not be ignored

Anahtar Kelimeler

Fair trial, access to justice, right to access court decisions, the sources of law, anonymisation, personal data, transparency and accountability, public contro

YARGI KARARLARINA ERİŞİM HAKKI

Öz

Bilişim çağının yaşandığı günümüzde demokratik hukuk devletinin en temel görevlerinden birisi de vatandaşının bilgiye kolay erişimini teminat altına almaktır. Adil yargılanma hakkının sağlıklı bir şekilde kullanabilmesi ise milletin öz malvarlığı ve hukukun kaynaklarından birisi olan yargı kararlarına erişim ile mümkündür. Yargı kararlarına erişimle birlikte yargılama faaliyetleri kamuoyu denetimine açılabilecektir. Denetlenebilir, şeffaf ve hesap verebilir bir yargı ancak daha adil ve tarafsız bir şekilde tecelli edebilecektir. Yargı kararlarına erişim hakkı, özel hayata saygı duyulduğu müddetçe bir değer kazanacaktır. Haberleşme teknolojilerindeki gelişmeler, özel hayatın gizliliğini ve kişisel verilerin korunmasını daha da vazgeçilmez bir konuma taşımıştır. Adalete erişimi kolaylaştıracak olan yargı kararlarının paylaşımı ile özel hayatın gizliliği arasındaki hassas çizgi daima korunmalı dengeye riayet edilmelidir. Bu ise ancak kişisel veri sahibinin rızası ya da kararlar içerisindeki kişisel verilerin temizlenmesiyle mümkündür. Bu hakkın sağlıklı kullanımı; bu hususta hizmet veren birimlerin mevzuat ve teknik altyapılarının güçlendirilmesi, kararlara erişimde paydaşlarla işbirliği yapılması, daha da önemlisi ise Yargı Kararlarına Erişim Hakkının Uluslararası bir hak olarak tanınması ile mümkün olacaktır. Bu çalışmalar yapılırken son zamanların yükselen yıldızı/değeri olan unutulma hakkına saygı da göz ardı edilmemelidir

Anahtar Kelimeler

Adil yargılanma, adalete erişim, yargı kararlarına erişim hakkı, hukukun kaynakları anonimleştirme, kişisel veri, şeffaflık ve hesap verilebilirlik, kamuoyu denetimi

Kaynakça

• Akgül, İhsan., (2014), Danıştay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
• Kararları Işığında Kişisel Verilerin Korunması, Beta yayınları, İstanbul Akyürek, Güçlü., (2011), Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu, Seç- kin Yayınları, Ankara
• Alkan, Ali., (15/09/2014), Adli Yıl Açılış Konuşması (2014-2015), http://www.yargitay.gov.tr/belgeler/site/acilisKonusma/2014-2015. pdf
• Aybay, Aydın., Aybay, Rona., (2002), Hukuka Giriş, İstanbul Bilgi
• Üniversitesi Yayınları, 6. Baskı, İstanbul Better Access to Justice in Turkey, (03/09/2014), http://ec.europa.eu/ enlargement/fiche_projet/document/PF%202005%2001.01%20Bet- ter%20Access%20to%20Justice%20in%20Turkey.pdf;
• Bilge, Necip., (2005), Hukuk Başlangıcı Hukukun Temel Kavram ve Kurumları, Turan kitabevi, Ankara, 19. Bası
• Bilgi Edinme Kurulu İlke Kararları, (03/09/2014), http://www.an- kara.adalet.gov.tr/sayfalar/BilgiEdinme/uyarilar.pdf
• Bozkurt, Enver., (2010), Hukukun Temel Kavramları, Yetkin
• Yayınevi, 8. Baskı, Ankara YCGK’nın 2010/1-158 E., 2011/296 K. ve 27/12/2011 Tarihli Kararı
• Danıştay 10. Dairesinin 2009/3337 E., 2013/7110 K. ve 08/10/2013 Tarihli Kararı
• Deryal, Yahya., (2011), Hukukun Temel Kavramları, Daryal Kitabevi, Bası, Trabzon
• Doyle, Carolyn., (Çeviren: Demir, Esra)., (2007), Mahremiyet Hakkı:
• Cazip Ama Kusurlu, Karşılaştırmalı ve Güncel Ceza Hukuku Serisi, Seç- kin Yayınları, Ankara Ekinci, Hüseyin., Sağlam, Musa., (18/08/2014), 66 Soruda Bireysel
• Başvuru, http://www.anayasa.gov.tr/files/bireysel_basvuru/66_ Soru.pdf) Gerçeker, Hasan., (03/09/2014), Adli Yıl Açılış Konuşması
• (2009-2010), http://www.yargitay.gov.tr/belgeler/site/ acilisKonusma/2009-2010.pdf)
• Gökyayla, K. Emre., (2001), Telif Hakkı ve Telif Hakkı’nın Devri Söz- leşmesi, Yetkin Yayınları, Ankara
• Gözübüyük, Şeref., (2003), Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavram- ları, Turan kitabevi, Ankara, 18. Bası
• Hammarberg, Thomas., (03/09/2014) Report, Report-Administra- tion of justice and protection of human rights in the justice system in Ukraine Commissioner for Human Rights of the Council of
• Europe, https://wcd.coe.int/com.instranet.InstraServlet?comman- d=com.instranet.CmdBlobGet&InstranetImage=2075485&SecMo- de=1&DocId=1883332&Usage=2 )
• Harris, David., O’Boyle, Micheal., Colin, Warbrick., (2009), Avrupa
• İnsan Hakları Sözleşmesi Hukuku, Şen Matbaası, Ankara Herrero, Álvaro., López, Gaspar., (03/09/2014), Access to
• Sibel., (2007), Adil Yargılanma Hakkı ve Yargı Etiği, Şen Matbaa, Ankara
• Judgment of The Court (Grand Chamber), (03/06/2014), http:// curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=Mario%2BCos- teja%2B&docid=152065&pageIndex=0&doclang=EN&mode=req&- dir=&occ=first&part=1&cid=271134#ctx1
• Kalem Berk, Seda., (18/08/2014), Türkiye’de “Adalete Erişim”:Gös- tergeler ve Öneriler, http://www.aciktoplumvakfi.org.tr/pdf/adale- te_erisim.pdf
• Kayhan, Fahrettin., (03/06/2014), Özel Hukuk Uygulamasında
• Yargı İçtihatlarının ve İçtihadı Birleştirme Kararlarının Normatif Gücü, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m1999-19992-867
• Kjaerum, Morten., (03/09/2014) Access to Justice İn Europe:an overview of challengesand opportunities ://fra.europa.eu/sites/de- fault/files/fra_uploads/1520-report-access-to-justice_EN.pdf
• Kuzeci, Elif., (2010), Kişisel Verilerin Korunması, Ankara
• Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku, Anabilim Dalı, Doktora Tezi Making the Law Work for Everyone, http://www.unrol.org/doc. aspx?n=making_the_law_work_II.pdf, (21/08/2014)
• Özdemir, İrem., (2010), Medeni Yargılama Hukukunda Adalete
• Erişim, Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ana Bilim Dalı http://angora.baskent.edu.tr/acik_arsiv/ dosya_oku.php?psn=2409&yn=291&dn=1
• Öztan, Fırat., (2008), Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara
• Supreme Court Procedures, (03/09/2014), http://www.uscourts. gov/educational-resources/get-informed/supreme-court/supre- me-court-procedures.aspx
• Tekinalp, Ünal., (2012), Fikri Mülkiyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, 5. Bası, İstanbul
• Türkiye 2012 İlerleme Raporu, (10/08/2014), http://www.abgs.gov. tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/2012_ilerle- me_raporu_tr.pdf
• UYAP Bilişim Sistemi Bilgi Bankası, (03/09/2014), http://digerlb. uyap.gov.tr/VeriBankasi/
• Yargı Reformu Stratejisi 2009, (03/09/2014), http://www.sgb.adalet. gov.tr/yrs/Yargi%20Reformu%20Stratejisi.pdf)
• Yargıda Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi, (03/06/2014), http:// www.yargitay.gov.tr/belgeler/site/documents/yargidaseffaflikbil- dirgesi.pdf
• Yargıtay 2010-2014 Stratejik planı, (03/09/2014), http://www.yargi- tay.gov.tr/belgeler/site/documents/sp.pdf
• Yargıtay 2013 Yılı İstatistikleri, (03/09/2014), http://www.yargitay. gov.tr/belgeler/site/istatistikler/2013.pdf
• Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Teknik Komite Eylem Planları 2014-2015, (03/09/2014)
• Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu, (03/06/2014), http://www.yoikk.gov.tr/detay.cfm?MID=1
• YCGK’nın 2007/7-266 E., 2008/13 K. ve 05/02/2008 Tarihli Kararı
• YCGK’nın 2008/9-82 E., 2008/181 K. ve 24/06/008 Tarihli Kararı
• YCGK’nın 2010/1-158 E., 2011/296 K. ve 27/12/2011 Tarihli Kararı
• Yetim, Servet., (21/08/2014), Yargıtay Kararlarına Erişim Ve Elekt- ronik Hizmetler, www.yargitay.gov.tr/abproje/belge/sunum/ conf4/SYetim_erisim.ppt