Orman Kanunu’nun 16’ncı maddesi uygulamalarında alınan bedellerin hesaplanma yaklaşımının değer belirleme yöntemleriyle karşılaştırmalı irdelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 1, 46 - 60, 09.07.2017

Kenan Ok Güven Kaya

https://doi.org/10.17568/ogmoad.307117

Öz

Orman alanlarında sıklıkla maden çıkarılmak istenmektedir. Bu istek, madencilik üretimini artırırken ormancılık üretimlerini azaltmaktadır. Refah ekonomisinin klasik sorunu olan, sektörler arası tahsis kararları, ülkemiz ormancılık uygulamaları içerisinde, arazi izin ve ağaçlandırma bedellerinin belirlenmesi sorunu şeklinde görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Orman Genel Müdürlüğünün (OGM) Orman Kanunu’nun 16’ncı maddesi gereği verdiği izinlerde talep ettiği bedelleri hesaplama yaklaşımı ile evrensel değer belirleme yöntemlerini karşılaştırmalı olarak irdelemektir. Bu amaçla, seçilen gerçek bir olayın verileri örnek alınarak OGM’nin ilgili yönetmeliğinin kabul ettiği değer hesapları yapılmıştır. Bu hesaplama yaklaşımı ile evrensel değer belirleme yaklaşımları karşılaştırılmış ve yönetmelikle ortaya konan yaklaşımın kısmen maliyetlere dayalı bir bakış içerdiği, pazar fiyatları, toplumsal tercihler ve transfer edilen faydalarla ilgilenmediği görülmüştür. Buna ek olarak, yönetmelikle ortaya konan yaklaşımın temel bileşenlerinin, bilimsel bulgular yerine idari kararlara dayalı olarak kurgulandığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değer belirleme, madencilik, arazi izin bedeli, ağaçlandırma bedeli

A comparative study on valuation techniques and accounting approach of land allocation rent in practice of Forest Law, Article 16

Öz

Forest areas are often allocated for mining. This allocation reduces the production of forest good and services while increasing mining production. Sectoral allocation decisions, a classical question in welfare economics, seem to be the problem of determining the land allowance and reforestation costs in forestry applications in Turkey. The purpose of this study is to comparatively discuss the universal valuation methods with the accounting approach of compensation payments demanded for mining permits granted by the General Directorate of Forestry (GDF) in accordance with the Article 16 of the Forest Law. For this purpose, the value calculations adopted by the related regulation of the GDF have been carried out by using a real case study data. This computing approach was compared with the universal valuation approaches and it was shown that the regulation based approach includes partly a cost-based view and does not take into account market prices, social preferences and benefits transferred. Additionally, it was found that the basic components of the regulatory approach were set out based on administrative decisions rather than scientific findings.

Anahtar Kelimeler

Valuation, mining, land allocation rant, reforestation cost

Kaynakça

• Bann C, Clemens, M., 2001. Turkey forest sector review-Global environmental overlays program final report. Iksir Tanıtım Ltd.Sti, Ankara. Bekiroğlu, S., 2002. Arazi ve Orman Değerinin Saptanması Konusunda Araştırmaları, (Ayvalık Örneği), İÜ Orman Fakültesi Dergisi Seri A, 52(2):95-123.
• Brey, R., Riera, P., Mogas, J., 2007. Estimation of forest values using choice modeling: An application to Spanish forests. Ecological Economics 64(2): 305-312.
• Carson, R. T., Wilks, L., Imber, D., 1994. Valuing the Preservation of Australia's Kakadu Conservation Zone. Oxford Economic Papers 46 (1994), 727-749. Daşdemir, İ., 2011. Ormancılık İşletme Ekonomisi, Bartın Ü. Y. No: 5, OF Y. No: 3, 407 s.
• Demirbugan, A., 2015. Maden Sahalarını Doğaya Kazandırma Projelerinin Ekonomik Değerlendirmesi: Yaylıktepe Sahası Uygulaması, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 43 (Ocak).
• Deniz, T., Ok, K., 2016. Erozyon kontrolü çalışmalarında değer analizi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(1): 139-158.
• Fırat, F., Miraboğlu, M., 1962. Orman Kıymetlerinin Takdirinde Kullanılan Formüller ve Tatbikatına Ait Misaller, İÜ Yayın No: 968, OF Yayın No:81, 119 s.
• Dickie, M., 2003. Defensive behaviour and damage cost methods. In: P. A. Champ, K. J. Boyle and T. C. Brown (Eds.), A Primer On Nonmarket Valuaiton, 395-444,.Kluwer Academic Publishers.
• Fırat, F., 1967. Ormancılık İşletme İktisadı, İÜ Yayın No: 1242, OF Yayın No: 110, 296 sayfa.
• Gillespie, R., Bennett, J., 2012. Valuing the environmental, cultural and social impacts of open-cut coal mining in the Hunter Valley of New South Wales, Australia. Journal of Environmental Economics and Policy 1(3):276-288.
• Gimpel, J., 1996. Ortaçağda Endüstri Devrimi, Çeviren: Nazım Özüaydın, TÜBİTAK P. B. Kitapları 38, ISBN 975-403-061-8. 253 sayfa. Ankara.
• Gümüş, C., 2016. Historical development of forestry education in the context of forest resources management in Turkey. Turkish Journal of Forestry 17(1), 93-98.
• Gümüş, C., 2014. Osmanlıdan Günümüze Ormancılık Politikalarının Ormancılık Örgütlenmesi Üzerine Etkileri ve Güncel Sorunlar, II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, 22-24 Ekim 2014 – Isparta.
• Kaya, G., 2002. Pazarı Olmayan Ürünler Çerçevesinde Orman Kaynaklarının Değerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya, G., Özyürek, E., 2015. Kent ormanı anlayışıyla ODTÜ Ormanı manzarası için ekonomik değerin tahmin edilmesi. Ormancılık Araştırma Dergisi 2015/1, A, 1:2, 15-28.
• Kazgan, G., 1993. İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, Remzi Kitabevi, 6. Basım, ISBN 975-14-0392-8, 431 sayfa, İstanbul.
• Kosenius, A. K., Horne, P., 2016. Welfare effects of mining externalities – a combined travel cost and contingent behavior study, Journal of Environmental Economics and Policy 5(3):265-282.
• Madureira, L., Nunes, L. C., Borges, J. G., Falcão, A. O., 2011. Assessing forest management strategies using a contingent valuation approach and advanced visualisation techniques: a Portuguese case study. J Forest Economics 17(4): 399–414.
• Mazzotta, M., Wainger, L., Sifleet, S., Petty, J. T., Rashleigh, B., 2015. Benefit transfer with limited data: An application to recreational fishing losses from surface mining. Ecological Economics 119 (2015) 384–398.
• Miraboğlu, M., 1979. Ormanlık Sahalarda Açık Maden İşletmelerinde Tazminat Hesabı, OGM Y. sıra No: 624, Seri No: 16, 74 Sayfa. Ankara.
• OGM, 2014. Orman Kanunu’nun 16’ncı Maddesinin Uygulama Yönetmeliği. Resmî Gazete. 28976, 18 Nisan 2014.
• Oviedo, J. L., Caparros, A., Campos, P. C., 2006. Contingent ranking versus choice experiments in an application to cork oak reforestations in Spain, II. AERNA Conference, June 2016.
• Shapansky, B., Adamowicz, W., Boxall, P., 2003. Measuring Forest Resource Values: An Assessment of Choice Experiments and Preference Construction Methods as Public Involvement Tools. Department of Rural Economy, University of Alberta, Project Report 02-03. Edmonton.
• Şahin, N., 1992. Açık Saha Maden İşletmelerinin Ormanlar Üzerindeki Zararlarının Hesaplanması, İÜ Fenbilimleri E. Y. Lisans Tezi.
• Türker, M. F., 2013. Ormancılık İşletme Ekonomisi, Ormancılık ve Tabiatı Koruma Vakfı, Yayın No 5, 287 Sayfa.
• Türker M. F., Pak M, Öztürk, A., 2005. Turkey. In: Merlo, M., Croitoru, L. (Eds.), Valuing Mediterranean Forests: Towards Total Economic Value. CABI Publishing, Wallingford, Oxon, pp. 195–211.
• Williams, A. M., 2011. The Impact of Surface Coal Mining on Residential Property Values: A Hedonic Price Analysis. University of Tennessee, Honors Thesis Projects.
• Wilson, S. J., 2014. The Peace Dividend: Assessing the Economic Value of Ecosystems in B.C.’S Peace River Watershed. David Suzuki Foundation’s Ontario and Northern Canada Department.
• Windle, J., Rolfe, J., 2014. Valuation framing and attribute scope variation in a choice experiment to assess the impacts of changing land use from agriculture to mining. The 58th National Australian Agricultural and Resource Economics Society Conference, 4-7 February 2014, Port Macquarie, NSW.