BLOK VE PARSEL YÖNLENDİRMESİNİN ARAZİ TOPLULAŞTIRMASINDAKİ ÖNEMİ

Yıl 2012, Cilt: 27 Sayı: 1, 1 - 5, 21.01.2012

Kadir Temizel Yaşar Ayrancı Mustafa Okant

Öz

Araştırma, parsellerin yönlendirilmesinin, bitkisel ürün verimi ve bazı verim özellikleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Samsun’un Bafra İlçesinde 2001- 2002 yıllarında, ikinci ürün olarak, mısır bitkisi üzerinde yürütülmüştür. Deneme; doğu-batı, kuzey-güney, kuzeydoğu-güneybatı ve kuzeybatı-güneydoğu yönlerinde ve 70x12 cm sıra aralığı ve sıra üzeri ekim mesafelerinde olmak üzere 3 tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, K-G ve KB-GD yönünde oluşturulan parsellerde verim açısından avantaj sağlanabileceği anlaşılmıştır. Bu nedenle; arazi toplulaştırmasında, blok planlamasında, blok kısa ekseninin K-G yönünde oluşturulması (ya da blok uzun ekseninin D-B yönünde oluşturulması) durumunda, oluşturulacak parsellerin uzun kenarı da K-G yönünde olacağından dolayı, tarımsal üretim miktarında diğer yönlere göre önemli kazanımlar sağlanabilecektir. Diğer yandan; ikinci verimin alındığı yönün KB-GD olduğu dikkate alındığında, arazi toplulaştırmasında blok planlamasında bir optimum yönler bölgesinden söz edilebilir. Bu da K-G yönü ile KB-GD yönü arasında kalan bölgedir. Bu durum, blok planlamasında, planlamacıya önemli esneklikler sağlayacaktır.

THE IMPORTANCE OF ORIENTATION OF THE BLOCK AND PARCEL IN LAND CONSOLIDATION

The objective of this study was to evaluate response of parcel orientation on crop yield and yield characteristics. The study was carried out on second crop maize in Bafra District of Samsun province in 2001 and 2002 years. The experiment was established at four different directions (east-west, north-south, northeast-southwest and northwest-southeast) containing the plots with 70x12 cm row spacing and row planting distances in three replications. The result of the study revealed that the parcels constructed on N-S and NW-SE orientations seem to be more advantageous in terms of plant growth and yield. For this reason, during block planning in Land Consolidation, if the short axis of any block is created towards the NS direction (or the long axis of any block is on the EW direction), in this case, the long side of the plots created will be in the NS direction, hence significant gains might be expected in agricultural production comparing the other directions. On the other hand, when it is considered that the second highest yield is obtained from the NW-SE direction, it can be mentioned that the zone between N-S and NW-SE directions is a zone of optimal directions in the block planning in land consolidation. This information will provide important flexibility to the planner during the block planning.

Anahtar Kelimeler

Parsel yönlendirmesi, arazi toplulaştırması, blok planlaması; Parcel orientation, Land Consolidation, block planning

BLOK VE PARSEL YÖNLENDİRMESİNİN ARAZİ TOPLULAŞTIRMASINDAKİ ÖNEMİ

Öz

Araştırma, parsellerin yönlendirilmesinin, bitkisel ürün verimi ve bazı verim özellikleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Samsun’un Bafra İlçesinde 2001- 2002 yıllarında, ikinci ürün olarak, mısır bitkisi üzerinde yürütülmüştür. Deneme; doğu-batı, kuzey-güney, kuzeydoğu-güneybatı ve kuzeybatı-güneydoğu yönlerinde ve 70x12 cm sıra aralığı ve sıra üzeri ekim mesafelerinde olmak üzere 3 tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, K-G ve KB-GD yönünde oluşturulan parsellerde verim açısından avantaj sağlanabileceği anlaşılmıştır. Bu nedenle; arazi toplulaştırmasında, blok planlamasında, blok kısa ekseninin K-G yönünde oluşturulması (ya da blok uzun ekseninin D-B yönünde oluşturulması) durumunda, oluşturulacak parsellerin uzun kenarı da K-G yönünde olacağından dolayı, tarımsal üretim miktarında diğer yönlere göre önemli kazanımlar sağlanabilecektir. Diğer yandan; ikinci verimin alındığı yönün KB-GD olduğu dikkate alındığında, arazi toplulaştırmasında blok planlamasında bir optimum yönler bölgesinden söz edilebilir. Bu da K-G yönü ile KB-GD yönü arasında kalan bölgedir. Bu durum, blok planlamasında, planlamacıya önemli esneklikler sağlayacaktır

Anahtar Kelimeler

Parsel yönlendirmesi, arazi toplulaştırması, blok planlaması

Kaynakça

• Akbar, M. ve Khan, M.I., 2002. Effect of row orientation on yield and yield components of maize. Pakistan J. Agric. Res. 17(2), 186-189.
• Ali, M. ve Mishra, J.P., 2002. Genotypic compatibility with an interplay of row orientation in gram (Cicer arietinum) + indian mustard (Brassica juncea) under irrigated conditions of indo-gangetic alluviums. Indian J. of Agr. Sci., 72 (2): 97-100 .
• Allen Jr., L.H., 1974. Model of light penetration into a wide- row crop. Agron. J., 66: 41–47.
• Anda, A. ve Stephens, W., 1996. Sugar beet production as influenced by row orientation. Agron. j., 88(6): 991-996.
• Anonymous, 2001. Bafra’nın tarımsal yapısına ilişkin veriler. Available from URL: http//www.bafratarim. gov.tr/tarimsal.asp [Ulaşım: 14 Haziran 2011].
• Ayten, T, Çağla, H., Akkuş, S., Başçiftçi, F., Yılmaz, S.A., Yalçın, B., 2007. Kırsal alan düzenleme projelerinde blok planlamasından ve derecelendirme haritalarından doğan sorunlar. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 11. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 2-6 Nisan, Ankara.
• Christensen, J.V., 1979. Effects of density, rectangularity and row orientation on apple trees, measured in a multivariated Horticulturae, 10 (2):155-165. design. Scientia
• Diepenbrock, W., Log, M., Feil, B., 2001. Yield and quality of sunflower as affected by row orientation, row spacing and plant density. Bodenkultur, 52(1): 29-36.
• Gostovic, M., Peic, A., 1984. Importance of Rural Network Orientation. Minor Rural Roads, Planning, Design and Evaluation. Proceedings of European Workshop on Minor Rural Roads, Wageningen, Netherlands, 28-30 October.
• Gostovic, M. and Peic, A., 1990. Influence of parcels orientation on rural network design. XIX Congress International, 310-323, Helsinki, Finland.
• Karlen, D. L., Kasperbauer, M. J., 1989. Row orientation and configuration effects on canopy light spectra and corn growth. Appl. Agr. Res. 4(1): 51-56.
• Kasperbauer, M.J., Hunt, P.G., 1989. Soybean spacing and row orientation effects on phytochrome regulation of plant development. Proc. World Soybean Research Conference IV, 5-9 March, Buenos Aires, Argentina, 1:422-427.
• Kaul, K., Kasperbauer, M.J., 1988. Row orientation effects on FR/R light ratio, growth and development of field- grown bush bean. Physiologia Plantarum, 74(3): 415
• Kaul, K., Greer, E.C., Kasperbauer, M.J., Mahl, C., 2000. Row orientation affects fruit yield in field-grown okra. J. of Sustainable Agric., 17(2-3): 169-174.
• Li, S., Kurata, K., Takakura, T., 2000. Direct solar radiation penetration into row crop canopies in a lean-to greenhouse. Agric. and Forest Meteor., 100: 243–253.
• Muchow, R.C., Sinclair, T.R., Bennct, J.M., 1990. Temperature and solar radiation effects on potential maize yield across locations. Agron. J., 82: 338-343.
• Niwas, R., Sastri, C.V.S., Atri, S.D., 1997. Influence of direction of sowing on radiation-use efficiency of pearl millet. Annals of Arid Zone, 36(4): 345-348.
• Sarkar, R.K., Banik, P., 2002. Effect of planting geometry, direction of planting and sulphur application on growth and productivity of sesame (Sesamum indicum). Indian J. of Agric. Sci.,72 (2): 70-73.
• Shafiullah, A. S., Rana, M.A. Baitullah Khan, A.S., Malik, M.A. Effect of row directions on yield and yield components of sunflower (Helianthus annuus L.). Pakistan J. of Biol. Sci., 3(2): 345-347.
• Sniady, R.A., Katedra O.U., Roli, R., 2008. Effect of seeding density and row direction on yielding of naked oats in organic farm. J. of Res. And Appl. In Agric. Engineer., 53(4): 116-119.
• Shah, S., Khan, S., Muhammad, Z, Hayat, Y., Arif, M., 2001. Effect of different row spacing and orientations on the performance of maize. Sarhad J. of Agric., 17(4): 515-518.
• Štampar, F., Hudina, M., Usenik, V., Šturm, K., Viršček Marn, M., Batič, F., 1999. Influence of Leaf Area on Net Photosynthesis, Yield and Flower-Bud Formation in Apple (Malus domestica Borkh.), Phyton (Austria) Special issue: "Plant Physiology", 39( 3): 101-106.
• Tsubo, M., Walker, S., Mukhala, E., 2001. Comparison of radiation use efficiency of mono-/inter-cropping systems with different row orientations. Field Crops Res., 71, 17- 19.
• Whitfield, D.M., 1986. A simple model of light penetration into row crops. Agric. For. Meteorol. 36, 297–315.
• Yang, X., Short, T.H., Fox, R.D., Bauerle, W.L., 1990. Plant architectural parameters of a greenhouse cucumber row crop. Agric. For. Meteorol. 51, 93–105.
• Yıldız, İ., Lal, R., 1996. Effect of row orientation and mulching on soil temperature and moisture regimes. Turk. J. Agric. and Forestry., 20: 319-325.
• Yoon, S.T. ve Johnson, J., 2004. Microclimate, Growth and Yield in Wheat under North-South and East-West Row Orientation. Korean J. of Crop Sci., 49(3): 155-15