MANDA YETİŞTİRİCİLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ GELECEĞİ

Yıl 2008, Cilt: 23 Sayı: 1, 59 - 64, 27.02.2008

Savaş Atasever Hüseyin Erdem

Öz

Günümüzde manda yetiştiriciliği özellikle organik hayvansal üretim bakımından önemli bir üretim dalıdır. Son yıllarda entansif üretim sistemine geçiş hızındaki artışla birlikte pek çok ülkede manda sayısında azalma meydana gelmiştir. Bu makalede manda yetiştiriciliğinin temel özellikleri, organik hayvancılığa katkıları, dünyada ve Türkiye’de manda yetiştiriciliğinin yapısal durumu ile ülkemizde manda yetiştiriciliğinin geleceğine yönelik düşüncelere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Manda, organik hayvancılık, Türkiye hayvancılığı

MANDA YETİŞTİRİCİLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ GELECEĞİ

Öz

Günümüzde manda yetiştiriciliği özellikle organik hayvansal üretim bakımından önemli bir üretim dalıdır. Son yıllarda entansif üretim sistemine geçiş hızındaki artışla birlikte pek çok ülkede manda sayısında azalma meydana gelmiştir. Bu makalede manda yetiştiriciliğinin temel özellikleri, organik hayvancılığa katkıları, dünyada ve Türkiye’de manda yetiştiriciliğinin yapısal durumu ile ülkemizde manda yetiştiriciliğinin geleceğine yönelik düşüncelere yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Manda, organik hayvancılık, Türkiye hayvancılığı

Kaynakça

• Akdağ, F., 2004. Yerli ırk mandalarda kesim yaşının kesim ve karkas özellikleri üzerine etkisi. http://veteriner.istanbul.edu.tr/vetfakdergi/yayinlar/2004 -2/makale-7.pdf (20.04.2007)
• Anonim, 2007a. Dünya ve Türkiye’de Mandacılık. http://web.ttnet.net.tr/kocatepe/Dunyada%20ve%20Turk iyede%20mandacilik.htm (02.03.2007)
• Anonim, 2007b. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). http://www.tuik.gov.tr (02.03.2007)
• Anonim, 2007c. Mandalarda Bakım ve Besleme. http://www.tarim.gov.tr/hizmetler/e-kitap/sigircilik/ mandalarda_bakim.htm (18.02.2007)
• Anonim, 2007d. Manda. http://tr.wikipedia.org/wiki/Manda _%28hayvan%29 (02.03.2007)
• Anonymous, 2000. Water Buffalo: An Asset Undervalued: (1-6). FAO Regional Office for Assia and the Pacific, Bangkok, Thailand.
• Anonymous, 2007a. Water Buffalo Profile. http://www3.nationalgeographic.com/animals/mammals/ water-buffalo.html (02.03.2007)
• Bilal, M.Q., Suleman, M., Raziq, A., 2006. Buffalo: Black Gold of Pakistan. Livestock Res. For Rural Development 18(9):128.
• Demirci, M., Yüksel, A. N., Soysal, M. İ., 1991. Memeden Mamül Maddeye Süt. Hasad Yayıncılık Hayvancılık Serisi:1, 364 s.
• Demiryürek, K., 2004. Dünya ve Türkiye’de Organik Tarım. Harran Üniversitesi. Ziraat. Fak. Dergisi 8 (3/4): 63-71.
• Ligda, D., 1998. Water Buffalo. http://ww2.netnitco.net/ users/djligda/wbfacts2.htm (18.02.2007)
• Oysun, G., 1987. Süt Kimyası ve Biyokimyası. OMÜ Yayınları. Yayın no: 18, 194 s.
• Soysal, İ., Kök, S., Gürcan, E.K., 2005. Mandalarda Alyuvar Potasyum Polimorfizmi Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fak. Derg. 2 (2): 189-193.
• Soysal, İ., 2006. Manda ve Ürünleri Üretimi. Tekirdağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ders Notları. Tekirdağ.
• Stoner, M., Lemke, B., Tahtam, B., 2002. Water Buffalo. Agriculture Notes. State of Victoria, Dept. of Primary Industries. July, 2002, AG0619:1-2. Farm Şekerden, Ö., Borghese, A., Köroğlu, M., Uras, H., Güzey, Diversitification Information Service, Bendigo.
• Şekerden, Ö., Erdem, H., Kankurdan, B., Özlü, B., 1999. Anadolu Mandalarında Süt Kompozisyonunu Etkileyen Faktörler ve Süt Kompozisyonunun Laktasyon Dönemlerine Göre Değişimi. Tr. J. of Vet. and Animal Sci.23 : 505-509.
• Şekerden, Ö., 2001. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme (Manda Yetiştiriciliği). Temizyürek Ofset Matbaacılık, 296 s.: 1- 12. Hatay. Y. Z., 2005. Anadolu Mandalarında Sun'i Tohumlama Çalışmaları ve PRID (Progesterone Releasing Intravaginal Device) Uygulamanın Döl Tutma Oranı Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg. 11 (2) 126-128.