Views of School Counselors on Social Interest in School Mental Health Services

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 28, 29.06.2019

Ümre Kaynak Şerife Işık

Öz

In this research study, it is aimed to determine
the extent to which the concept of social interest is embraced in school mental
health services. In order to gather the opinions of school counselors on social
interest practices in school mental health services, a structured interview
form consisting of four questions in addition to the demographic questions was
prepared. Content analysis was used to examine the data. The obtained data were
coded within the themes of definition of social interest, social interest
practices, and suggestions, and the codes regarding the theme of social
interest practices were found to be clustered under the psychological health,
adaptation to society, the sense of belonging, coping, being beneficial to
society, social presence, and life tasks categories. When the opinions obtained
from school counselors were examined, it appeared that the psychological
counselors have difficulty in defining the concept of social interest, that the
ones who could define it properly in parallel with the literature and the ones
who could not implement similar practices, that the activities they use are
generally the ones which are mandatory as demanded by the Ministry of National
Education, and that they focus on practices with a problem-oriented approach.

Anahtar Kelimeler

social interest, school counselor, school mental health services

Okul Psikolojik Danışmanları Görüşlerine Göre Okul Ruh Sağlığı Hizmetlerinde Sosyal İlgi

Öz

Bu çalışmada okul psikolojik danışmanlarının okul
ruh sağlığı hizmetlerinde sosyal ilgi kavramına ne kadar yer verdiklerinin
ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu amaçla dört soru ve demografik sorulardan
oluşan yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve Milli Eğitim Bakanlığında
(MEB) görev yapan 44 okul psikolojik danışmanından görüş alınmıştır. Çalışmada
nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır.  Veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir.
İki araştırmacı tarafından veriler ayrı ayrı kodlanarak ortak temalar
belirlenmiştir. Kodlayıcılar arasındaki güvenirlik katsayısı .82 bulunmuştur.
Elde edilen verilere göre sosyal ilgi tanımı, sosyal ilgi uygulamaları ve
öneriler temalarla kodlanmış, sosyal ilgi uygulama temalarının psikolojik
sağlık, topluma uyum, aidiyet, başa çıma, topluma yararlı, sosyal varlık, yaşam
görevleri temalarında toplandığı bulunmuştur. Okul psikolojik danışmanlarından
elde edilen görüşler incelendiğinde sosyal ilgi kavramını tanımlamakta güçlük
çektikleri, literatüre uygun tanımlayamayan psikolojik danışmanların literatüre
uygun tanım yapan psikolojik danışmanlarla benzer etkinlikler uyguladığı,
uygulanan etkinliklerin genellikle MEB tarafından istenen zorunlu uygulamalar
olduğu, sorun odaklı yaklaşımla uygulamalara odaklandıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal ilgi, okul psikolojik danışmanı, okul ruh sağlığı hizmetleri

Kaynakça

• Adler, A. (2002). Psikolojik aktivite (Üstünlük duygusu ve toplumsal aktivite). (B. Çorakçı, Çev). İstanbul: Say.
• Adler, A. (2003). İnsan doğasını anlamak. (D, Başkaya, Çev.). İzmir: İlya Basım.
• Adler, A. (2008). Nevroz sorunları; toplumsal duygu yoksunluğu ve erkeksi protesto. (A. Kılıçoğlu, Çev.). İstanbul: Say.
• Adler, A. (2011). Bireysel psikoloji. (H. Özgü, Çev.). İstanbul: Hayat Yayıncılık
• Adler, A. (2015). Sosyal ilgi insanoğluna bir davet. (A. Tekşen, Çev.).İstanbul: Payel Yayıncılık.
• Adler, A. (1956). The origin of the neurotic disposition. The İndividual Psychology of Alfred Adler. New York: Basic Books.
• Akkaya, E. (2012). Ortaöğretim Öğrenci ve Öğretmenlerinin Okul ve İdeal Okul Algılarının Metafor Yoluyla Analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ansbacher, H. L. (1991). The concept of social interest. Individual Psychology: Journal of Adlerian Theory, Research & Practice, 41(1), 28-46.
• Argon, T., & Kösterelioğlu, M. A. (2009). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşam kalitesi ve fakülte kültürüne ilişkin algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 43-61.
• Arıcıoğlu, A., & Tagay, Ö. (2008). Okullarda ruh sağlığı hizmetleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 1(2), 76-99.
• Altun, T., & Camadan, F. (2013). Rehber öğretmenlerin rehber öğretmen (psikolojik danışman) kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 883-918.
• Bubenzer, D. L., Zarski, J. J., & Walter, D. A. (1991). Measuring social interest: A validation study. Individual Psychology: Journal of Adlerian Theory, Research & Practice, 47(1), 124-135.
• Buelow, R. K. D., Hansen, A., & Hoffman, M. K. (2015). Serious reading, internet, and the development of social interest. The Journal of Individual Psychology, 71(2), 205-213.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
• Çokamay, G., Kapçı, E. G., & Sever, M. (2017). Okul Ruh Sağlığı Hizmetlerinde Yaşanan Sorunlar: Psikolojik Danışmanların Görüşleri. İlköğretim Online, 16(4), 1395-1406.
• Crandall, J.E., & Harris, M.D. (1991). Social interest, cooperation, an altruism. Individual Psychology, 47, 115 -120.
• Dreikurs, R., Cassel, P. ve Kehoe, D. (1974). Discipline Without Tears. Hawthorn Books.
• Edwards, D., & Kern, R. (1995). The implications of teachers' social interest on classroom behavior. Individual Psychology: Journal of Adlerian Theory, Research & Practice, 51(1), 67-73.
• Ekiz, D., & Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
• Esin, İ. S., & Dursun, O. B. (2014). Okullarda görülen sorun davranışlar ve okul ruh sağlığı uygulamaları: bir gözden geçirme. Sakarya Tıp Dergisi, 4(1), 1-9.
• Guzick, D. T., Dorman, W. J., Groff, T. S., Altermatt, E. R., & Forsyth, G. A. (2004). Fostering Social Interest in Schools for Long-Term and Short-Term Outcomes. Journal of Individual Psychology, 60(4).
• Henry, K. L., & Slater, M. D. (2007). The contextual effect of school attachment on young adolescents’ alcohol use. Journal of School Health, 77(2), 67-74. DOI: 10.1111/j.1746-1561.2007.00169.x
• Hjelle, L. A. (1991). Relationship of social interest to internal external control and self-actualization in young women. Individual Psychology: Journal of Adlerian Theory, Research & Practice, 47(1), 101-105.
• Johnson, P., Smith, A., & Nelson, M. (2003). Predictors of social interest in young adults. Journal of Individual Psychology, 59, 281-292.
• Kalaycı, H., & Özdemir, M. (2013). Lise öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının okul bağlılıkları üzerine etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2).
• Kalkan, M. (2010). Ergen romantik ilişkilerinde duygusal istismar, fiziksel istismar ve soruna yönelmeye Adlerian bir bakış: Sosyal ilgi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 242-247.
• Kann, L., Brener, D. N. and Wechsler, H. (2007). Overview and Summary: School Health Policies and Programs Study 2006. Journal of School Health, 77(8): 385-397.Kaplan, H. (1991). Sex differences in social interest. Individual Psychology, 4, 120-123.
• Kaplan, H. (2003). The relationship of social interest to cooperative behavior. Journal of Individual Psychology, 34, 36-39.
• Kaplan, B., & Aksel, E. Ş. (2013). Ergenlerde bağlanma ve saldırganlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Nesne Psikoloji Dergisi, 1(1), 20-49.
• Karcher, M. J., & Lindwall, J. (2003). Social interest, connectedness, and challenging experiences: What makes high school mentors persist?. Journal of Individual Psychology, 59(3).
• Kayacı, Ü., & Özbay, Y. (2016). Üniversite öğrencilerinin travmatik yaşantı, psikolojik doğum sıraları ve sosyal ilgilerinin psikolojik dayanıklılıklarını yordaması. The Journal of Happiness anad Wellbeing. 4(1), 128-142.
• Manaster, G., Cemalciler, Z., & Knill, M. (2003). Social interest, the individual and society: pratical and theoretical considerations. Journal of Individual Psychology, 59, 109-122.
• MEB. (2013). Ortaöğretimde sınıf tekrarı, okul terk sebepleri ve örgün eğitim dışında kalan çocuklar politika önerileri raporu. http://www.meb.gov.tr/earged/unicef/Sınıf%20Tekrarı,%20Okul%20Terki%20Politika%20Raporu.pdf adresinden 30.11.18 tarihinde erişilmiştir.
• MEB. (2016). PISA 2015 Ulusal Raporu http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf adresinden 10.01.19 tarihinde erişildi.
• MEB (2017). Millî eğitim istatistikleri: Örgün eğitim 2016-2017. Ankara: MEB.
• MEB (2018). Millî eğitim istatistikleri: Örgün eğitim 2017-2018. Ankara: MEB.
• Myrick, R.D. (1993). Developmental Guidance and Counseling: A Practical Approach (2nd ed). Minneapolis, MN: Educational Media Corporation.
• Nalçacı, A. & Bektaş, F. (2012). Öğretmen Adaylarının Okul Kavramına İlişkin Algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) ,Cilt 13, Sayı 1, Nisan 2012, Sayfa 239-25.
• Nicoll, W. G. (1996). School life-style, social interest, and educational reform. Individual Psychology, 52(2), 130.
• Nikelly, A. G. (1991). Social interest: A paradigm for mental health education. Individual Psychology, 47, 79-88.
• Özan, M. B., & Demir, C. (2011). Farklı lise türlerine göre öğretmen ve öğrencilerin okul kültürü metaforu algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 106-126.
• Özbilen, F. M., Eranıl, A. K., & Özcan, M. (2018). Lise Öğrencilerinin Okula Bağlanma ve Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 10(2).
• Özdemir, Ç. (2012). Lise öğrencilerinin metaforik okul algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(163), 96-109.
• Özpolat A. R. (2014). Psikolojik danışma ve rehberlik bölümü öğrencilerinin “psikolojik danışma” kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 385-396.
• Partnership for 21st Century Learning (2015). P21 Framework Definitions. http://www.p21.org/our-work/p21-framework adresinden 10.01.2019 tarihinde erişildi.
• Pilkauskaite-Valickiene, R., Zukauskiene, R., & Raiziene, S. (2011). The role of attachment to school and open classroom climate for discussion on adolescents’ school-related burnout. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 637–641.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Sağlam, A., & İkiz, F. E. (2017). Ortaokul öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1235-1246. DOI: 10.17051/ilkonline.2017.330253.
• Sarıtaş, E., & Çelik, K. (2013). İlkokul öğrencilerinin sınıf kavramına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1185-1201.
• Savi-Çakar, F., & Karataş, Z. (2017). Ergenlerin okula bağlanmalarının yordayıcıları olarak benlik saygısı, okul öfkesi ve yaşam doyumu. Eğitim ve Bilim, 42(189), 121-136. DOI: 10.15390/EB.2017.6573
• Swayne, L. L. (2008). Increasing social interest among adolescent girls through character education. Doctoral dissertation, Adler School of Professional Psychology.Tolunay-Ateş, Ö. (2016). Öğrencilerin öğretmen ve okul metaforları. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 78-93.
• Tuzgöl-Dost, M., & Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 389-407.
• Uğur-Baysal, S., Özmen, B., Parman, T., Sahip, Y., Bulut, A. ve Gökçay, G. (2004). Mental health screening project in Istanbul Turkey. Health service applications. Journal of School Health, 74, 341-343.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel-Şahin, F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 5:2. Erişim: http://www.insanbilimleri.com.
• Whelley, P., Cash, R. E., ve Bryson, D. (2004). Children's Mental Health: Strategies for Educators. Helping Children at Home and School II: Handouts for Families and Educators.
• Worl Economic Report (2016). https://www.weforum.org/reports adresinden 15.01.2019 tarihinde erişildi.