Kamu Hastanelerinde Çalışan Sendika Üyeleri Örnekleminde Sendikal Bağlılığı Etkileyen Faktörlerin İrdelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 15, 1361 - 1398, 31.08.2018

Özlem Karadağ Ak Ahmet Diken Mehmet Ak

https://doi.org/10.26466/opus.446140

Cited By: 1

Öz

Sendikal
bağlılık, çalışanın sendikayı ne ölçüde, nasıl ve hangi koşullarda desteklemeye
istekli olduğunu gösteren bir kavram olarak, örgütsel bağlılık kavramından
türemiştir. Sendikal bağlılık; sendikal sadakat, sendikal sorumluluk, sendikal
gönüllü çaba ve sendikal inanç olmak üzere dört boyutta tanımlanmıştır.
Çalışmada Konya’da farklı konfederasyonlara bağlı sendikalara üye sağlık
çalışanlarının sendikaya bağlılıklarını etkileyen faktörler irdelenmiştir.
Araştırmaya Konya’daki kamu hastanelerinde görev alan işçi ve memur sağlık çalışanlarından
354 sendika üyesi katılmıştır. Online ve yüz yüze görüşme ile sendikal bağlılık
ölçeği ve kişisel veri formu uygulanıp bilgiler toplanmıştır. Çalışma sonucuna
göre erkek üyelerde sendika için çalışmaya istekliliğinin kadınlardan daha
yüksek olduğu görülmüştür. Medeni durum değişkeni açısından sendikal sadakat
boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmazken sendikal sorumluluk, sendikal
gönüllü çaba ve sendikal inanç alt boyutlarında evlilerin puan ortalamaları
bekarların puan ortalamalarından yüksek bulunmuştur. Kadroya göre
değerlendirmede sendikal sadakat ve sendikal sorumluluk boyutlarında memurların
puan ortalamalarının işçilerin puan ortalamalarından yüksek olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Araştırmada yer alan ve on bir ve üzeri yıldır bir sendikaya üye
olan katılımcıların sendikal sadakat, sendikal sorumluluk ve sendikal gönüllü
çaba puan ortalamalarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuçlar ilgili
literatür eşliğinde tartışılarak önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sendikal Bağlılık, Örgütsel Bağlılık, Kamu Hastaneleri, Sağlık Çalışanları

Examination Of Factors Affecting Union Commitment in Sample Of Union Members Working in Public Hospitals

Öz

Trade union commitment derives from the concept
of organizational commitment as a concept that shows how an employee is willing
to support a union, how and on what conditions. Trade union commitment is
defined in four dimensions; union loyalty, union responsibility, union
voluntary effort and trade union belief. The aim of this study is to research
the union commitment of trade union member health workers in different
confederations in Konya. 354 trade union members participated in the survey
from the workers and civil servants working in public hospitals in Konya.
Online and face-to-face interviews, trade union commitment scale and personal
data form were applied and information was collected. According to the results
of the study, male members were more willing to work for the union than women.
While there was no significant difference in terms of union loyalty in terms of
marital status change, the average score of unmarried members in union
responsibility, union voluntary effort and union belief subscales were found
higher than average scores. According to the staff  assessment , union loyalty and trade union
responsibilities have been achieved as a result of the average score of the
goverment official being higher than the average of the workers' scores. The
participants in the survey who were members of union for eleven years and over
were found to have higher union loyalty, union responsibility and union
voluntary effort average scores. The results were discussed in the light of the
related literature and suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Union Commitment, Organizational Commitment, Healthcare Workers, Public Hospitals

Kaynakça

• Akbıyık N. (2012). Sendika üyeliği ve sendikal bağlılığı etkileyen unsurlar. Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 5 (9), 37-64.
• Andaç, F. (2003). İş hukuku- Türk çalışma hukuku. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Bayar, L.S. (2006). Kamu Sağlık çalışanlarının sendikal bağlılığı Izmir ili incelemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bayar, L.S. (2016). Demografik faktörlerin sendikal bağlılık düzeyi üzerine etkisi: Işçi sendikaları üzerine bir araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 189-209.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 125-139.
• Bilgin, S. L. (2003). Sendikaya bağlılık ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 12-31.
• Bingöl, D. (2014). İnsan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Bolton, D., Bagraim J.J., Witten, L., Mohamed Y., Zvobgo, V., ve Khan M. (2007). Explaining union participation: the effect of union commitment and demographic factors. Journal of Industrial Psychology, 33, 74-79.
• Bozkurt, Ö. (2013). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 22, 121-139.
• Bulut, N. (2009). Sanayi devriminden küreselleşmeye sosyal Haklar. İstanbul: XII Levha Yayıncılık.
• Demir F. (2013). Sendikaların kuruluşu ve işleyişi. Çalışma ve Toplum Dergisi, 39, 17-42.
• Demircioğlu, M. ve Centel, T. (2012). İş hukuku. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Derin, N. ve Akbıyık, N. (2017). Sağlık sektöründe üye algılarına göre oluşan sendikal imajin, sendikal sadakate etki̇si̇: Malatya merkezde memur sendika üyeleri̇ üzerinde incelenmesi̇. SDÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, 123-138.
• Dolu, B. (2011). Bankacılık sektöründe çalışanların örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Bitirme Projesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Gordon, M. E., Philpot, J. W., Burt, R. E., Thompson, C. A., ve Spiller, W. E. (1980). Commitment to the union: Development of a measure and an examination of its correlates. Journal of Applied Psychology, 65(4), 479-499.
• Gül, H. M. (2007). Eğitim çalışanlarının eğitim sendikalarına bakışı, beklentileri ve sendikaların eğitim çalışanlarına yönelik faaliyetleri ve beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.4688&Mevzuatıliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=4688
• http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.6356&Mevzuatıliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=6356
• Ilgaz B. (2006). Sağlık işkolu ve çalışanları. Sosyal Politika, Fişek Enstitüsü, 1-8.
• Karoğlu, E. (2009). İnsan kaynakları fonksiyonlarındaki gelişmelerin sendikasızlaşma üzerine etkisi ve bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Kaya, Ö. M. (2017). Sendikaya bağlilik üzerine bir alan araştırması. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 2069-2092.
• Koçak O. ve Başar A. (2015). Kamu sendi̇kalarının sağladıkları faydaların üyeleri̇nin ai̇di̇yet duygularına etki̇leri̇: Yalova öğretmenleri̇ örneği. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4 (10), 131-151.
• Koçel, T. (2015). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları.
• Ladd, R. T., Gordon, M. E., Beauvais, L. L., ve Morgan, R. L. (1982). Union commitment: Replication and extension. Journal of Applied Psychology, 67(5), 640-644.
• Mahiroğulları, A. (2001). Türkiye’de 1980 sonrası sendikalaşma ve sendikalaşmayı etkileyen unsurlar. İ.Ü. İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 40, 124-144.
• Millioğulları Kaya, Ö. (2017). Sendikaya bağlılık üzerine bir alan araştırması. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 2069-2092.
• Öyünç, S. (2016). Sağlık çalışanlarında sendikaya bağlılık ve sendikal vatandaşlık davranışı ilişkisi: Kırşehir örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Özdemir, M. (2014). Alt boyutları bağlamında örgütsel bağlılık: Giresun üniversitesi örneği. Journal of International Managament, Educational and Economics Perspectives, 2, 19-32.
• Sağlık-Sen Ar-Ge Bürosu. (2012). Sendikal bağlılık, algı, memnuniyet ve beklenti araştırması. Ankara: Sağlık-Sen Yayınları.
• Seçer, B. (2009). Kadınların sendikalara yönelik tutumları ile cinsiyet ayrımcılığı algılarının sendika üyesi olma isteğine etkisi. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4 (23), 27-60.
• Selamoğlu, A. (2004). Örgütlenme sorunu ve sendikal yapıda değişim arayışı. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2, 39-54.
• Sherer, P.D. ve Morishima, M. (1989). Roads and roadblocks to dual commitment: Similar and dissimilar antecedents of union and company commitment. Journal of Labor Research. 10(3). 311-330.
• Snape E., Radmen T. ve Chan A.W. (2000). Commitment to the Union: A Survey of Research and the Implications for Industrial Relations and Trade Unions. International Journal of Management Reviews, 2(3), 205-230.
• Tetik, S. (2012). Sağlık çalışanlarının örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 4, 275-286.
• Yamak R., Dursun S. ve Topbaş F. (2007). Türkiye’de sendikalaşma ve ücretler: 1991-2005 Panel Nedensellik Analizi. 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, İnönü Üniversitesi, 1-14.
• Yeşiltaş, A. (2015). Sağlık sektöründe kamu sendikalaşması. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 131-150.
• Yılmaz, Ç. (2015). İşçilerin sendikal örgütlenmeye dair tutumları: petro- kimya sektörü örneği. Çalışma Ve Toplum Dergisi, 4, 97-132.