M. tuberculosis Kompleks İzolatlarının Anti-Tüberküloz İlaçlara Direnç Oranlarında Yıllara Göre Değişim; Sakarya

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 47 - 56, 31.03.2019

Hüseyin Agah Terzi Özlem Aydemir Engin Karakeçe Mehmet Köroğlu Mustafa Altındiş

https://doi.org/10.26453/otjhs.441168

Cited By: 4

Öz

Tüberkülozda ilaç direnç
sürveyansının yapılması tüberküloz kontrol ve tedavi programlarının temelini
oluşturur.  Bu çalışmada,
laboratuvarımızda izole edilen M.
tuberculosis kompleksi izolatlarının primer antitüberküloz ilaçlara
duyarlılıklarının araştırılması ve direnç paternlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Çalışmada, 2012-2017 yılları arasında tüberküloz şüphesi ile laboratuvarımıza
gönderilen 11194 klinik örnek değerlendirmeye alınmıştır. Tüberküloz kültürü ve
duyarlılık testleri BACTEC MGIT 960 (Becton Dickinson, ABD) sistemi ile,
üretici firmanın önerileri doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya alınan
örneklerden M. tuberculosis kompleks
olarak tanımlananan 466 (%4,1) örneğe antibiyotik duyarlılık testi
uygulanmıştır. Klinik örneklerde M.
tuberculosis kompleks pozitifliği, 2012-2017 yılları arasında sırasıyla;
%4,5, %3,4, %3,5, %4,6, %5,4 ve %3,1 bulunmuştur. İzole edilen M. tuberculosis kompleksi izolatları,
2012-2017 yılları arasında sırasıyla %66,2, %90,7, %81,4, %78, %80, %74
oranında tüm primer ilaçlara duyarlı bulunmuştur. En az bir antitüberküloz
ilaca direnç oranı %14,8 olarak bulunmuştur. 
Çok ilaca direnç ise %4,1oranında bulunmuştur. Çoklu direnç daha çok
2012 yılında saptanmıştır. TB dışı mikobakteri saptama oranı ise %0,4 olarak
bulunmuştur. Tüberkülozda direnç paternlerinin izlenmesi, uygulanacak tedavi
protokollerinin belirlenmesinde önemli olduğu gibi uzun vadede direnç
gelişiminin önlenmesinde de yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

anti-tüberküloz ilaçlar, BACTEC MGIT 960 sistemi, direnç, Mycobacterium tuberculosis kompleks, sürveyans

Changes in Antituberculosis Drug Resistance Rates of M. tuberculosis Complex Isolates by Years; Sakarya

Öz

Surveillance of drug
resistance in tuberculosis is an important component of the tuberculosis
control and theraphy program. The aim of this study was to determine the
susceptibilities of Mycobacterium
tuberculosis complex isolates to primary antituberculosis agents and their
resistance patterns. A total of 11194 samples which were sent to our laboratory
for routine tuberculosis culture with the suspicion of tuberculosis clinically
between 2012 and 2017 were included in the study. BACTEC MGIT 960
(BectonDickinson, USA) system was used for tuberculosis culture and
susceptibility testing according to the manufacturer’s recommendations. A total
of 466 (4,1%) M. tuberculosis complex
were isolated from all samples and susceptibility testing was performed. 66,2%,
90,7%, 81,4%, 78%, 80%, and 74% of the M.
tuberculosis complex isolates were susceptible to all primary
antituberculosis agents between 2012 and 2017 respectively. The positivity of
the M. tuberculosis complex was found 4,5%, 3,4%, 3,5%, 4,6%, 5,4% and 3,1%
between 2012 and 2017 respectively. Resistance to at least one drug was 14,8%
and multi drug resistance was 4,1%. Multi drug resistance was detected mostly
in 2012. Mycobacterium other than tuberculosis was detected in 40 samples
(0,4%). Monitoring of resistance patterns in tuberculosis is important in
determining treatment protocols and will also be useful in preventing the
development of resistance in long term.

Anahtar Kelimeler

antituberculosis drugs, BACTEC MGIT 960 system, Mycobacterium tuberculosis complex, resistance, surveillance

Kaynakça

• Kıyan M. Mycobacteriacea. In: Ustaçelebi Ş, ed. Temel ve Klinik Mikrobiyoloji. 1. baskı. Ankara, Güneş Kitabevi; 1999:419-461.
• Global tuberculosis report 2017. Geneva: World Health Organization; 2017. Licence: CC BY-NCSA 3.0 IGO.
• “Türkiye’de Verem Savaşı 2017 Raporu”, Sağlık Bakanlığı Yayın No 1091, Ankara - 2017”
• Jarlier V, Nikaido H. Mycobacterial cell wall: structure and role in natural resistance to antibiotics. FEMS Microbiol Lett. 1994;123(1-2):11-18.
• De Rossi E, Aínsa JA, Riccardi G. Role of mycobacterial efflux transporters in drug resistance: an unresolved question. FEMS Microbiol Rev. 2006;30(1):36-52.
• Mandell GL, Petri WA. Drugs used in the chemotherapy of tuberculosis, mycobacterium avium complex disease. In: Goodman & Gilman’s. The Pharmacological Basis of Therapeutics, McGraw-Hill.1996:1155-1169.
• Durmaz R. Mycobacterium tuberculosis'de direnç sorunu. ANKEM Derg. 2005;19(2):107-110.
• Chia-Chuan Yu, Chih-Yen Chang, Chun-Eng Liu, Li-Fong Shih, Ju-Hua Hsiao, Chang-Hua Chen. Drug Resistance Pattern of Mycobacterium TuberculosisComplex at a Medical Center in Central Taiwan, 2003–2007. J Microbiol Immunol Infect. 2010;43(4):285–290.
• Tilahun M, Ameni G, Desta K, et al. Molecular epidemiology and drug sensitivity pattern of Mycobacterium tuberculosis strains isolated from pulmonary tuberculosis patients in and around Ambo Town, Central Ethiopia. PLoS ONE. 2018;13(2):e0193083. https://doi.org/10.1371/journal. pone.0193083
• Şenol G, Komurcuoğlu B, Komurcuoğlu A. Mycobacterium tuberculosis kokenlerinin antituberkuloz ilaclara direnc durumu. İnfeks Derg. 2004;18(4):441-445.
• Şenol G, Coşkun M, Bicmen C, Erer OF. Aktif akciğer tuberkulozlu hastalardan izole edilen Mycobacterium tuberculosis kokenlerinin ilac direnc oranlarının değerlendirilmesi. Klimik Derg. 2006;19(2):71-74.
• Karadağ A, Tokac M, Guvenli A, Sunbul M, Gunaydın M, Sanic A. Klinik orneklerden izole edilen tuberkuloz basili kompleksinin major antituberkuloz ilaclara direnc oranları. ANKEM Derg. 2004;18(4):189-192.
• Esen N, Gunduz AT. Dokuz Eylul Universitesi’nde izole edilen Mycobacterium tuberculosis izolatlarında ilac direnci (2000- 2002). Türk Mikrobiyol Cem Derg. 2003;33(4):337-342.
• Aydın O, Beğendik Comert F, Kulah C, Aktaş E, Sumbuloğlu V. Zonguldak ilinde izole edilen Mycobacterium tuberculosis suşlarının primer antituberkuloz ilaclara duyarlığının BACTEC MGIT 960 sistemi ile belirlenmesi. Türk Mikrobiyol Cemiy Derg. 2008;38(2):61-70.
• Arseven O, Eraksoy H, Uzun Y, ve ark. Doğu Karadeniz Bolgesinde tuberkuloz ilaclarına direnc durumu. Klimik Derg. 1995;8(2):63-67.
• Zer Y, Cicek H, Mehli M, Bayıl S, Balcı İ. Gaziantep Universitesi Tıp Fakultesi Hastanesi’nde 2004-2006 yılları arasında tuberkuloz hastalarından soyutlanan mikobakterilerin antituberkuloz ilac direnci. Klimik Derg. 2007;20(1):20-22.
• Orhan G, Zer Y, Balcı İ, Bayram A, Korkmaz G. Mikobakteriyoloji laboratuvarında incelenen orneklerin retrospektif olarak değerlendirilmesi. Türk Mikrobiyol Cemiy Derg. 2002;32(3-4):225-229.
• Yaylı G, Sozen H, Ağalar C. Isparta yoresinden izole edilen Mycobacterium tuberculosis suşlarının antituberkuloz ilaclara duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cemiy Derg. 2003;33(1):24-30.
• Kurtoğlu MG, Keşli R, Terzi Y, Baykan M. Investigation of the susceptibilities of Mycobacterium tuberculosis complex strains to major antituberculosis drugs with BACTEC MGIT 960 system. Nobel Med 2011;7:42-48.
• Taşbent FE, Doğan M. Konya ilinde klinik örneklerden izole edilen Mycobacterium tuberculosis kompleks suşlarının birinci seçenek antitüberküloz ilaçlara direnç oranları. Türk MikrobiyolCem Derg. 2016;46(4):165-171.
• Özmen E, Aslan A, Uçar M, Aydın H, Yılmaz A. Erzurum Bölge Tüberküloz Laboratuvarında İzole Edilen Mycobacterıum Tuberculosıs Kompleksi Suşlarının Primer Anti-Tüberküloz İlaçlara Direnç Oranları. ANKEM Derg. 2017;31(2):53-58. doi: 10.5222/ankem.2017.053
• He XC, Zhang XX, Zhao JN, et al. Epidemiological trends of drugresistant tuberculosis in Chinafrom 2007 to 2014. Medicine (Baltimore). 2016;95(15):e3336. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000003336
• Lisdawati V, Puspandari N, Rif’ati L, et al. Molecular epidemiology study of Mycobacterium tuberculosis and its susceptibility to antituberculosis drugs in Indonesia. BMC Infect Dis. 2015;15:366.
• Sezen F, Albayrak N, Özkara Ş ve ark. Ulusal Tüberküloz Laboratuvar Sürveyansına İlk Adım; Ankara, 2011. Mikrobiyol Bul. 2015;49(2):143-155. https://doi.org/10.5578/mb.9170
• Artan C, Deniz E, Biraderoğlu H, Atan A, Artan MO. Solunum yolu örneklerinden izole edilen Mycobacterium tuberculosis kompleksi izolatlarının primer antitüberküloz ilaçlara duyarlılığının değerlendirilmesi. ANKEM Derg. 2013;27(4):179-183.
• Aydın F, Kaklıkkaya N, Bayramoğlu G ve ark. Klinik örneklerden izole edilen Mycobacterium tuberculosis komplek suşlarının antibiyotiklere direnç oranları. Mikrobiyol Bul. 2011;45(1):36-42.
• Dündar D, Tamer GS. Mycobacterium tuberculosis kompleksi izolatlarının primer antitüberküloz ilaçlara direnç oranları. Klimik Derg. 2009;22(2):52-54.
• Özekinci T, Özbek E, Gedik M, Temiz H, Atmaca S. 2001-2003 yılları arasında izole edilen Mycobacterium tuberculosis suşlarında ilaç direnci. Türk Mikrobiyol Cem Derg. 2006;36(1):31-34.
• Lawn SD, Nicol MP. Xpert® MTB/RIF assay: development, evaluation and implementation of a new rapid molecular diagnostic for tuberculosis and rifampicin resistance. Future microbial. 2011,6:1067-1082.
• Kalokhe AS, Shafiq M, Lee JC, et al. Multidrug-resistant tuberculosis drug susceptibility and molecular diagnostic testing: a review of the literature. Am J Med Sci. 2013;345:143–148.
• Chang K, Lu W, Wang J, et al. Rapid and effective diagnosis of tuberculosis and rifampicin resistance with Xpert MTB/RIF assay: a meta-analysis. J Infect. 2012;64(6):580-588.
• Van Rie A, Mellet K, John M, Scott L, Page-Shipp L. False-positive rifampicin resistance on XpertH MTB/RIF: case report and clinical implications. Int J Tuberc Lung Dis. 2012;16(2):206-208. doi: 10.5588/ijtld.11.0395.