An Overview of Mehmet Akif’s Poetry in The Context of Critical Realism

Yıl 2014, Sayı: 1, 20 - 25, 21.10.2014

Secaattin Tural

https://doi.org/10.29000/rumelide.133735

Cited By: 2

Öz

One of the main problems of socialist realism which sourced from the socialist woldview is the problem emerging while evaluating the works of an author from a different worldview. The hazards of considering the work of a non-socialist realist author as unworthy and nonliterary were rather overcome by “critical realism” which was generated by famous Marxist critic George Lukács. The fact that Lukács thought ‘realist writers who don’t have a socialist worldview like Tolstoy, Balzac, also reflect the inequality, unfairness, injustice, class conflict of their environment and society by an objective, sincere and honest wording and realist perspective’ reminded us of Mehmet Akif in the case of Turkish literature. We can say that many significant facts will be revealed, if the socialist relist critics regard Mehmet Akif from this point of view. It is intrinsically revealed in Mehmet Akif’s poetry that a nonsocialist-realist writer can also reflect the flaws, the crisis, the conflicts of his period with a critical realist perspective.

Anahtar Kelimeler

realism, socialist realism, critical realism, poetry, socialism.

Eleştirel Gerçekçilik Bağlamında Mehmet Akif Şiirine Bir Bakış

Öz

Sosyalist dünya görüşüne bağlı olarak gelişen toplumcu gerçekçiliğin temel sorunlarından biri de farklı bir dünya görüşüne sahip olan bir yazarın eserinin değerlendirilmesinde ortaya çıkan sorunlardır. Toplumcu gerçekçi olmayan bir yazarın eserinin değerinin olmadığı ve edebiyat dışı sayılması tehlikesi ünlü Marksist eleştirmen Georg Lukács’ın temellerini attığı “eleştirel gerçekçilik” kuramıyla bir nebze olsun atlatılmıştır. Lukács’ın, Tolstoy, Balzac gibi sosyalist bir dünya görüşüne sahip olmayan gerçekçi yazarların çevrelerinde ve toplumda gördükleri eşitsizlikleri, haksızlıkları, adaletsizlikleri, sınıf çatışmalarını hiç taraf gözetmeksizin, içten ve dürüst bir dille ve gerçekçi bir bakış açısıyla eserlerine yansıttığını söylemesi, Türk edebiyatı söz konusu olduğunda Mehmet Akif’i hatırlamamıza yol açmıştır. Toplumcu gerçekçi eleştirmenlerimiz Akif’e bu gözle baktığında hayli önemli sonuçların ortaya çıkacağını söyleyebiliriz. Toplumcu gerçekçi olmayan bir yazarın da yaşadığı dönemin kusurlarını, bunalımlarını, çelişkilerini eleştirel gerçekçi bir bakış açısıyla eserlerine yansıtabileceği Akif’in şiirlerine bakıldığında kendiliğinden ortaya çıkar.

Anahtar Kelimeler

gerçekçilik, toplumcu gerçekçilik, eleştirel gerçekçilik, şiir, sosyalizm

Kaynakça

• Ersoy, M. A. (2007). Safahat. Haz. Ertuğrul Düzdağ. İstanbul: Fide.
• Lukács, G. (1987). Avrupa Gerçekçiliği. Çev. Mehmet Doğan. İstanbul: Paralel. Moran, B. (1991). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: Cem.