Alg Pigmentlerinin Tekstilde Doğal Boyar Madde Olarak Kullanımı

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: Özel, 50 - 57, 05.10.2018

İnci Tüney Kızılkaya , Elif Bayraktar

https://doi.org/10.19113/sdufbed.01327

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, mikroalglerden Chlorella vulgaris Beyerinck (Beijerinck),  Porphyridium cruentum (S.F.Gray) Nageli ve Haematococcus pluvialis Flotow ve makroalglerden  Ulva lactuca Linnaeus ve Gracilaria gracilis  (Stackhouse) M.Steentoft, L.M.Irvine & W.F.Farnham türlerinden pigment ekstraksiyonu gerçekleştirilmiş ve elde edilen pigmentlerin tekstil sanayiinde doğal boyar madde olarak kullanımı konusunda verimliliği araştırılmıştır. Kulanılan türlerden üç farklı çözgen aracılığıyla pigment ekstraksiyonu gerçekleştirilmiş ve her ekstrakt için 4 farklı mordanlama kimyasalı kullanılmıştır. Boyama işleminde yün iplikten faydalanılmıştır. Boyanan ipliklerin ışık haslığına göre değerlendirilmiştir. İplik boyamada en etkili olan türlerin U. lactuca ve G. gracilis olduğu tespit edilmiştir. En iyi mordanlama ise CuSO₄, FeSO₄ kimyasalları ile gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alg, Pigment; Tekstil boyası; Işık haslığı

Kaynakça

• [1] Boyter, H. A. 2007. Environmental legislations USA. Christie R. M. ed. 2007. Environmental aspects of textile dyeing. Woodhead, Cambridge, England, 235s.
• [2] Singh K., Arora S., 2011. Removal of synthetic textile dyes from wastewaters: a critical review on present treatment technologies. Critical Reviews in Environmental Science and Technology, 41(2011), 807-878.
• [3] Eren H. A., Aniş P. 2006. Tekstil boyama atıksularının ozonlaama ile renk giderimi. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 11(2006), 83-91.
• [4] Hutchings, M. G., Ebenezer, W. J. 2000. Super Efficient Dyes for the Coloration of Cotton: The Procion XL+ Range, www.chemsoc.org. (Erişim tarihi 16.09.2017)
• [5] Easton, J. R. 1995. The problem of colour. ss 9–21. Cooper P. ed. Color in dye house effluent. Society of Dyers and Colourists, Bradford, England, 88s.
• [6] De Aragao, U. G., Freeman, H. S., Warren, S. H., de Oliveira, D. P., Terao, Y., Watanabe, T., and Claxtons, L. D. 2005. The contribution of azo dyes to the mutagenic activity of the Cristais River. Chemosphere 60(2005), 55–64.
• [7] Chu, W. 2012. Biotechnological applications of microalgae. E-Journal - International Medical University 6/1(2012), 24-37.
• [8] Sumanta N., Haque C. I., Nishika J., Supraskash R. 2014. Spectrophotometric Analysis of Chlorophylls and Carotenoids from Commonly Grown Fern Species by Using Various Extracting Solvents. Research Journal of Chemical Sciences. 4/9(2014), 63-69.
• [9] Torres, B. P., Chow F., Furlan, M. C., Mandelli, F., Mercadante, A., Santos, D. Y. A. C. 2014. Standardization of a Protocol to extract and analyze chlorophyll a and carotenoids in Gracilaria tenuistipitata var. Liui. Zhang and Xia (Rhodophyta). Brazilian Journal of Oceanography. 62/1(2014), 57-63.
• [10] Dere, Ş., Güneş, T., Sıvacı, R. 1998. Spectrophotometric Determination of Chlorophyll - A, B and Total Carotenoid Contents of Some Algae Species Using Different Solvents. Turkish Journal of Botany, 22(1998), 13-17.
• [11] Bechtold, T., Turcanu, A., Ganglberger, E., Geissler S. 2002. Natural dyes in modern textile dyehouses — how to combine experiences of two centuries to meet the demands of the future? Journal of Cleaner Production, 11(2003), 499-509.
• [12] Colombini, M. P., Andreotti, A., Baraldi, C., Degano, I., Lucejko, J. J. 2007. Colour fading in textiles: A model study on the decomposition of natural dyes. Microchemical Journal, 85(2007), 174-182.
• [13] Bidigare, R. R., Odrusek E. 1990. In vivo absorbtion proporties of algal pigments. Proceedings of The International Society for Optical Engineering, 1320 (1990), 290-302.
• [14] Priyadershani, I., Rath, B. 2012. Commercial and Industrial applications o micro algae- A riview. Journal of Algal Biomass and Utilization, 3/4 (2012), 89-100.
• [15] Taylor, G.W. 1986. Natural dyes in textile applications. Review of Progress in Coloration, 16(1986), 53–61.
• [16] Şen, S., Demirer, G.N. 2003. Anaerobic treatment of real textile wastewater with a fluidized bedreactor. Water Research, 37(2003), 1868- 1878.
• [17] Şahin, N., Türkoğlu, Ş. 2014. Bazı Tekstil Boyalarının Drosophila melanogaster’de Ömür Uzunluğu, Yaşama Yüzdesi ve Yavru Birey Sayısına Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 35/4(2014), 1-21.
• [18] Eren, H. A., Kurcan, P., Aniş, P. 2007. Boyamada kullanılan yardımcı kimyasal maddelerin reaktif boyama atık sularının ozonlanmasına etkileri. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12/2(2007), 53-60.
• [19] Deveoğlu, O., Karadağ, R. 2011. Genel bir bakış: Doğal boyar maddeler. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 23/1(2011), 21-32.Ali, S., Nisar, N., Hussain, T. 2007. Dyeing properties of natural dyes extracted from eucalyptus. The Journal of Textile Institute, 98/6(2007), 559-562.
• [20] Tutak, M., Benli, H. 2008. Bazı bitkilerden elde edilen doğal boyar maddelerin yünü boyama özelliğinin incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10/2(2008), 53-59.
• [21] Kayabaşı, N., 1998. Aspir (Carthamus tinctorius) çiceklerinden elde edilen renklerin ışık ve sürtünme haslık değerleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 4/1(1998), 56-62.
• [22] Kılıçarslan, H. 2006. Köknar (Abies) kozalaklarından elde edilen renkler ve bu renklerin yün hali iplikleri üzerindeki haslık değerleri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 70s, Isparta.
• [23] Ölmez, F. N., 2005. Yün Halı ipliklerinin Fındık (Corylus avellana L.) Yaprakları ile Boyanmasından Elde Edilen Renkler ve Bazı Haslık Değerleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 15/1(2005), 77-84.
• [24] Jothi, D. 2008. Extraction Of Natural Dyes From African Marigold Flower (Tagetes Ereecta L.) For Textile Coloration. AUTEX Research Journal, 8(2008): 49-53.
• [25] Sarkar, A.J. 2004. An evaluation of UV protection imparted by cotton fabrics dyed with natural colorants. BMC Detmatology 4(2004),15-17.
• [26] Kayabaşı, N., Ölmez, F., 2000. Elma yapraklarından elde edilen renkler ve bu renklerin bazı haslık değerleri üzerinde bir araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 2(2008), 16-20.
• [27] Kayabaşı, N., Şanlı, H.,S. 2000. Soğan kabuklarının bitkisel boyacılıkta kullanımı. Türk-Koop Ekin Dergisi, 14(2000), 99-103.
• [28] Kayabasi, N., Etikan, S., 1998. Mürver (Sambucus Nigra L.). bitkisinden elde edilen renkler ve bu renklerin yun halı iplikleri üzerindeki ışık ve sürtünme haslıkları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 4-3(1998), 65- 69.
• [29] Öztürk, I., Aksoy, A., 2000. Kantaron (Hypericum triquetrifolium Turra.) bitkisinden elde edilen renkler ve bu renklerin yün halı iplikleri üzerindeki ışık ve yıkama haslıkları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 6(2000), 110-115.
• [30] Etikan, S., 1996. Sergil (Plumbago europeae L.)’den Elde Edilen Renkler ve Bu Renklerin Yün Hali iplikleri üzerindeki Işık ve Sürtünme Haslıkları. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 42s Ankara.
• [31] Etikan, S., Kayabasi, N., Kızıl, S., 2000. Kekik (Thymus sp.) bitkisinden elde edilen renkler ve bu renklerin bazı hasliklari üzerinde bir arastirma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 6(2000), 35-37.
• [32] Kılıç, B., 1994. Nar (Punica granatum L.) Meyve Kabuğundan Elde Edilen Renkler ve Bu Renklerin Yün Halı iplikleri Üzerindeki Işık ve Sürtünme Haslıkları. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsu, Yüksek Lisans Tezi, 50s, Ankara.
• [33] Erkan, G., Deniz, S., 2017. Yünlü kumaşların Kabeko ekstresi kullanılarak basılması. TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası, 103 (23), 205-212.
• [34] Eser, F., 2016. Kızılağaç yapraklarının tekstil endüstrisinde boyar madde kaynağı olarak değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi A-Uygulamalı Bilimler ve Mühendislik, 17(1), 199-2017.
• [35] Feiz, M., Norouzi, H., 2014. Dyeing studies of wool fibers with madder (Rubia tinctorium) and effect of different mordants and mordanting procedures on color characteristics of dyed samples. Fibers and Polymers, 15, 2504-2514.
• [36] Tutak, M., Acar, G., Akman, O. 2014. Natural dyeing properties of wool fabrics by pomegranate (Punica granatum) peel. Tekstil ve Konfeksiyon, 24, 81-85.
• [37] Bahtiyari, M. İ., Benli, H., Yavaş, A., Akca, C., 2017. Use of Different natural dye sources for printing of cotton fabrics. Tekstil ve Konfeksiyon, 27(3), 259-265.
• [38] Eser F, Sanal S, Temiz C, Yilmaz F, Onal A. Effect of acid pretreatment on the dyeing performance of walnut (Juglans regia) leaves on wool fibers. Fiber Polym 2015; 16: 1657-1662.