Belediye Yönetimine Katılım Bakımından Stratejik Planların Değerlendirilmesi

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 2, 241 - 267, 01.06.2013

  Yrd.Doç.Dr.Menaf Turan Yrd.Doç.Dr. Seyhan Güler Doç.dr.mahmut Güler

Öz

With the reforms carried out in the field public administration in the early 2000s, almost all laws concerning local administrations were amended in Turkey, except for those related with village administrations. The basic principles, on which the amendments were based, fall into the scope of the theoretic approaches referred to as the new public administration and new public management. By their essence, in these approaches it is argued that public administration should be structured pursuant to the principles of clarity, transparency, effectiveness, efficiency and democratic participation. Considering the fact that democracy and participation were both started on local scale, it is known that the works intended to have such principles actualized in local administrations and particularly in municipalities have even more importance. One of the instruments used for enabling citizens' participation in the decision making and application processes of local administrations is strategic planning. In the present study the level of participation to municipality administration is tried to be determined by examining the strategic plans prepared by a total of 46 municipalities in Turkey, as 25 Government Municipalities and 21 Opposition Municipalities

Anahtar Kelimeler

Municipality administration, participation, local autonomy, strategic planning, governance

BELEDİYE YÖNETİMİNE KATILIM BAKIMINDAN STRATEJİK PLANLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Türkiye’de 2000’li yılların başlarında kamu yönetimi alanında gerçekleştirilen reformlarla birlikte köy yönetimleri dışında yerel yönetimlere ilişkin neredeyse bütün yasalar değiştirilmiştir. Değişikliklerin üzerinde yükseldiği temel ilkeler yeni kamu yönetimi ve yeni kamu işletmeciliği olarak adlandırılan kuramsal yaklaşımlarda bulunmaktadır. Bu yaklaşımlarda özü itibariyle kamu yönetiminin açıklık, şeffaflık, etkinlik, verimlilik ve demokratik katılımcılık ilkelerine göre yapılandırılması gerektiği savunulmaktadır. Demokrasinin ve katılımcılığın yerel düzeyde başladığı göz önünde bulundurulduğunda söz konusu ilkelerin yerel yönetimler ama özellikle belediyelerde yaşama geçirilmesine yönelik çalışmaların daha fazla önem arz ettiği bilinmektedir. Yurttaşların yerel yönetimlerin karar alma ve uygulama süreçlerine katılımı konusundaki araçlardan biri de stratejik planlamadır. Bu çalışmada Türkiye’deki 25’i iktidar, 21’i muhalefet partilerine mensup toplam 46 il belediyesinin hazırlamış olduğu stratejik planlar incelenerek belediye yönetimine katılımın düzeyi saptanmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Belediye yönetimi, katılım, yerel özerklik, stratejik planlama, yönetişim

Kaynakça

• 1. ALODALI, Fatih, Erdal Arslan ve Okan Mete (2004), “Yerel Yönetişim ve Yönetişimden Beklentiler”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Biga İİBF, Biga-Çanakkale, s. 141-146.
• 2. AKDOĞAN, Argun (2005) “Belediye Kanunu’nda Stratejik Planlama”, YAYED, Memleket Mevzuat, Sayı 1, s. 34-35.
• 3. AKSOY, Şinasi (1998), “Yeni Sağ, Kamu Yönetimi ve Yerel Yönetim: Eleştirel Bir Yaklaşım”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt 7, Sayı 1, TODAİE, s. 3- 13.
• 4. AZAKLI, Sedat (2012), “Belediyelerde Stratejik Planlama Sürecinde Paydaş Analizinin Önemi”, http//: www.eakademi.org/makaleler/sazakli-1.htm, (erişim tarihi 02.06.2012)
• 5. BİLGİÇ, Veysel K. (2005), “Türkiye’de Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim İlişkileri Üzerine Bir Değerlendirme”, Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 201-213
• 6. BİLGİN, Nuri, Melek Göregenli (2002), “Kentsel Katılım ve Çoğulculuk”, Edt: Ferzan Yıldırım, Kentte Birlikte Yaşamak Üstüne, Demokrasi Kitaplığı, İstanbul, s. 51-64.
• 7. BOZLAĞAN, Recep (2008) “Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımı, Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımı ve Yerel Yönetimlere Etkisi”, Edt: Recep Bozlağan ve Yüksel Demirkaya, Türkiye’de Yerel Yönetimler, Nobel Yayın, Ankara, s. 1-28.
• 8. BRYSON, John M. (1988), Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations: A Guide to Strengthening and Sustaining Organizational Achievement, Jossey-Bass, San Francisco.
• 9. ÇUKURÇAYIR Akif (2005), “Siyasal Katılım Olanakları Açısından Yerel Siyaset: Yönetişim ve Yerel Alanda Yararlanılabilecek Olan Diğer Yöntemler”, Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel YazılarI, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 213-234.
• 10. ÇUKURÇAYIR, Akif (2007), “Katılımcılık Açısından Belediye Yasasının İşlevselliği: Kent Konseyleri ve Öteki Mekanizmalar”, Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar II, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 374-392).
• 11. DAHL, Robert A. (2001), Demokrasi Üstüne, Çev: Betül Kadıoğlu, Phoenix, Ankara.
• 12. DEMİR, Ömer, Mustafa Acar (1997), Sosyal Bilimler Sözlüğü, Vadi Yayınları, Ankara.
• 13. EKİZ, Cengiz, Ali Somel (2005), “Türkiye’de Planlama ve Planlama Anlayışının Değişmesi”, Tartışma Metinleri, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, No.81.
• 14. ERTEN, Metin (1999), Nasıl Bir Yerel Yönetim, Anahtar Kitabevi, İstanbul.
• 15. ERYILMAZ, Bilal (2011), Kamu Yönetimi, Okutman Yayıncılık, Ankara.
• 16. GERAY, Cevat (2006), “Kent Konseyleri Üzerine Görüşler”, Memleket Mevzuat, Cilt 2, Sayı, 15, s. 19-25.
• 17. GÖKÇE, Gülise, (2003), “Küreselleşme ve Yerelleşme İlişkileri Üzerine Bir Tartışma”, Yerel ve Kentsel Politikalar, (ed.) M. Akif ÇukurçayırAyşe Tekel, Çizgi Kitabevi, Konya, s. 205-225.
• 18. GÖKTÜRK, Atilla, Sultan Kavili (2000), “Yerel Gündem 21 ve Katılım” Yay. Haz: Birgül Ayman Güler ve Ayşegül Sabuktay, Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara, s. 237-250.
• 19. GÖRMEZ, Kemal (2000), “Demokratikleşme Açısından Merkez-Yerel Yönetim İlişkileri”, GÜ İİBF Dergisi, 4/2000, s. 81-88.
• 20. GÖYMEN, Korel (2010), “Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Yönetişim”, Türkiye’de Yerel Yönetişim ve Yerel Kalkınma, Boyut Yayınları, İstanbul.
• 21. GÜLER, Mahmut vd., (2006), “Küresel Gelişmeler ve Stratejik Planlama: Edirne Belediyesi Örneği”, Memleket Mevzuat, C.2, S.17, Ankara, s. 10-18.
• 22. GÜLER, Birgül Ayman (2010), Kamu Yönetimi-Yapı, İmge Yayınevi, Ankara.
• 23. GÜZELSARI, Selime (2003), “Neo-Liberal Politikalar ve Yönetişim Modeli” Amme İdaresi Dergisi, Cilt 36, Sayı 2, s. 17-34.
• 24. KAPANİ, Münci (2003), Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara.
• 25. KELEŞ, Ruşen (2009), Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
• 26. KÖSECİK, Muhammet, Hüseyin Özgür (2005), “Yerel Yönetimlerde Reform: Geleneksel Modelin Değişim Süreci”, Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 1-20.
• 27. METAFORM (2012), “Stratejik Plan, Performans ve Faaliyet”, http://www.metaformltd.com/eng/?page_id=1269, 25.05.2012.
• 28. NALBANT, Atilla (1997), Üniter Devlet: Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye, YKY, İstanbul.
• 29. ÖKMEN, Mustafa (2008), “Türkiye’de Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim İlişkileri ve Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması” (Edt: Recep Bozlağan ve Yüksel Demirkaya, Türkiye’de Yerel Yönetimler, Nobel Yayın, Ankara, s. 45-85.
• 30. ÖNER, Şerif (2005), “Katılımcı Demokrasi Açısından Belediye Kanunu Süreci” Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 57-88.
• 31. ÖVGÜN, Barış (2009), “Kalkınma Planlamasından Stratejik Planlamaya”, Kamu Yönetimi: Yapı İşleyiş Reform, A.Ü. S.B.F. Yayın No: 598, s. 145-163.
• 32. PALABIYIK, Hamit (2003), “Yönetimden Yönetişime: Yönetişim, Kentsel Yönetişim ve Uygulamaları ile Yönetişimde Ölçülebilirlik Üzerine Açıklamalar”, Edt: Akif Çukurçayır ve Ayşe Tekel, Yerel ve Kentsel Politikalar, Çizgi Kitabevi, Konya, s. 225-279.
• 33. PARLAK, Bekir (2005), “Tarihi Perspektifte ve Reform Sürecinde İl Özel İdareleri” Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 175-200.
• 34. SARAN, M. Ulvi (2004), Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma, Atlas Yayınları, Ankara.
• 35. Swot Analizi (2012), http://www.swotanalizi.com/, 25.05.2012.
• 36. Uludağ Üniversitesi (2012), “Stratejik Planlama”, http://www20.uludag.edu.tr/~kurullar/GPK/StratejikPlanlamaSunusu.ppt #321,56,5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 05.05.2012.
• 37. TEKELİ, İlhan (1990), Modernite Aşılırken Siyaset, İmge Kitabevi, Ankara 38. TOKSÖZ, Fikret (2008), İyi Yönetişim El Kitabı, TESEV Yayınları, İstanbul
• 39. TOPRAK, Zerrin (2012), “Türkiye’de Yerel Yönetimler-YapılanmaMerkez-Yerel Yönetim İlişkileri”,http://kisi.deu.edu.tr/zerrin.toprak/ TURKIYE'DE%20YEREL%20YONETIMLER%20YAPILANMA.pdf, 25.05.2012.
• 40. TORLAK, Evinç, Zuhal Önez (2005), “Bir Katılım Modeli Olarak Yerel Gündem 21’e Bakış”, Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 649-674.
• 41. YÜKSEL, Fatih (2005), “Yerel Özerklik Kavramı Üzerine Bir İnceleme”, Edt: Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik, Yerel