Isparta Ekolojik Koşullarında Farklı Ekim ve Hasat Zamanlarının Bazı Fiğ (Vicia spp.) Türlerinin Ot Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 2, 158 - 165, 26.12.2016

Elvan Güzeloğulları Sebahattin Albayrak

Öz

Bu
araştırma, Isparta ekolojik
koşullarında yaygın fiğ (Vicia sativa
L.), Macar fiği (Vicia pannonica Crantz.)
ve tüylü fiğ (Vicia villosa L.)’in üç
farklı ekim zamanı (5 ekim, 20 ekim ve 5 kasım) ve üç farklı hasat zamanı (10
mayıs, 20 mayıs ve 30 mayıs)’ndan elde edilen otun verimi ve bazı kalite
özelliklerini belirlemek amacıyla 2011-2012 yılları vejetasyon döneminde
yürütülmüştür. Çalışma sonucunda; en yüksek kuru ot verimleri birinci ekim
zamanı ve son hasat zamanında (535.44 kg/da) elde edilmiştir. Fiğ türlerinde birinci
ekim zamanında en yüksek ham protein verimi elde edilirken, yaygın fiğ ve Macar
fiğinde (sırasıyla, 60.08 ve 91.37 kg/da) üçüncü hasat zamanında tüylü fiğde
ise (92.07 kg/da) ikinci hasat zamanında en yüksek ham protein verimi
belirlenmiştir. Araştırmada en düşük ADF ve NDF değerleri ortalamaları birinci
hasat zamanında (sırasıyla, %27.80 ve 32.83) tespit edilirken, ekim
zamanlarının ADF ve NDF oranlarına bir etkisi olmamıştır. Araştırmadan elde
edilen sonuçlara göre tüylü fiğin ve Macar fiğinin yaygın fiğe tercih edilmesi
gerektiği, fiğ türlerinin yazlık ana ürün hasadından sonra en erken dönemde
ekilmesi ve hasadın yine yazlık ürün ekimine zarar vermeyecek şekilde 20 Mayıs
veya 30 Mayıs tarihlerinde yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Fiğ, ham protein, kalite, ekim zamanı

The Effects of Different Sowing and Harvest Times on Forage Yield and Quality of Some Vetch (Vicia spp.) Species Under Isparta Ecological Conditions

Öz

TThis
research carried out to determine some forage yields and qualities of common
vetch (Vicia sativa L.), Hungarian
vetch (Vicia pannonica Crantz.) and
hairy vetch (Vicia villosa L.) at
three sowing times (5 october, 20 october and 5 november) and three harvest
times (10 may, 20 may and 30 may) under Isparta conditions in 2011-2012
vegetation period. In this study; the highest hay yield was obtained at first
sowing time and last harvest time (535.44 kg/da). While the highest crude
protein yield was obtained at first sowing time in vetch species, it were
determined that the highest crude protein yield at third harvest time in common
vetch and Hungarian vetch (60.08 and 91.37 kg/da, respectively), at second
harvest time in hairy vetch (92.07 kg/da). While the least ADF and NDF mean content
was determined at first harvest time (27.80% and 32.83, respectively), there
weren’t effect of sowing time on ADF and NDF contents. In conclusion, Hungarian
vetch and hairy vetch can be preferred to common vetch. Vetch species also can
be early sown after summer main crop harvest and harvested at 20 may or 30 may
for prevented to summer main crop sown.

Anahtar Kelimeler

Vetch, crude protein, quality, sowing time

Kaynakça

• Albayrak S., Türk, M. ve Yüksel O., 2009. Effects of Phosphorus Fertilization and Harvesting Stages on Forage Yield and Quality of Wooly Podvetch. Turkish Journal of Field Crops, 14(1):30-40
• Aydın İ., Acar Z. ve Erden İ., 1996. Samsun Ekolojik Şartlarında Farklı Ekim ve Hasat Zamanlarının Ot ve Ham Protein Verimine Etkisi. O. M.Ü. Zir. Fak. Dergisi, 11(1):49-64
• Aydoğdu L. ve Açıkgöz E., 1995. Effect of Seeding Rate on Seed and Hay Yield in Common Vetch (Vicia sativa L.).Journal of Agronomy and Crop Science, 174:(3): 181-187
• Bingöl N.T., Karslı M.A., Yılmaz H. ve Bolat, D., 2007. The Effects of Planting Time and Combination on the Nutrient Composition and Digestible Dry Matter Yield of Four Mixtures of Vetch Varieties Intercropped with Barley. Turk. J. Vet. Anim. Science. 31(5): 297-302
• Budak, F., Büyükburç, U. ve Budak, H., 1997. Kayseri Ekolojik Koşullarında Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Fiğ (Vicia sp.) Türlerinin Tarımsal Özelliklerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kongresi.22-25 Eylül Samsun. 696-698
• Çakmakçı S. ve Açıkgöz E., 1987. Adi fiğ (Vicia sativa L.)’de Ekim Zamanı, Sıra Arası Uzaklığı ve Biçim Devrelerinin Ot Verimi ve Kalitesine Etkisi. Doğa, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 1:179-185
• Doğrucu F., 1995. Kimi Fiğ Çeşitlerinde Farklı Biçim Zamanlarının Ot Verimi ve Verim Özelliklerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi, Basılmış). Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, s42
• Elçi Ş., 1998. Yem Kültürü ve Önemi. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. Ankara
• Ergin, İ.Z., 1989, Adi Fiğ (Vicia sativa L.), Tüylü Fiğ (Vicia villosa Roth) ve Macar Fiği (Vicia pannonica Crantz)’nde Farklı Ekim Zamanlarının Ot ve Kök Verimi ile Verim Karakterlerine Etkisi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 171-185
• Hakyemez B. H., 2006. Adi Fiğ (Vicia sativa L.)’de Ekim Zamanlarının Ot ve Tane Verimi Üzerine Etkileri. Uludağ Üni. Zir. Fak. Dergisi, 20(1):47-55
• Rebolé A., Alzueta C., Ortiz L.T., Baro C., Rodríguez M. L. and Caballero R., 2004. Yields and Chemical Composition Of Different Parts Of The Common Vetch at Flowering and At Two Seed Filling Stages, Spanish Journal of Agricultural Research. 2(4), 550-557
• SAS Institute., 1998. INC SAS/STAT Users’ Guide Release 7.0, Cary, NC, USA
• Soya H., Doğrucu F., Geren H. ve Kır B., 1999. Adi Fiğ ve Tüylü Fiğde Farklı Biçim Zamanlarının Ot Verimi ve Verim Özelliklerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım. Adana. 92-95
• Sürmen N., Yavuz, T. and Çankaya N., 2011. Effects Of Phosphorus Fertilization and Harvesting Stage on Forage Yield and Quality Of Common Vetch. Journal of Food, Agriculture& Environment, 9(1): 353-355
• Temel S. ve Tan M., 2002. Erzurum Şartlarında Adi Fiğ (ViciasativaL.)’in Ekim ve Hasat Zamanlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 33(4):364-368
• Turgut L., Yanar M. ve Kaya A., 2006. Farklı Olgunluk Dönemlerinde Hasat Edilen Bazı Fiğ Türlerinin Ham Besin Maddeleri İçeriği ve Bunların in situ Rumen Parçalanabilirlikleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 37(2): 181-186
• Türk M., Albayrak S. and Yüksel O., 2009. Effects of Fertilisation and Harvesting Stages On Forage Yield and Quality Of Hairy Vetch (Vicia villosa Roth.), New Zealand Journal of Agricultural Research, Vol. 52(3): 269-275