Uluslararası Zeytinyağı Piyasasının Kompleks Ağ Analizi

Yıl 2018, Cilt: 24 Sayı: 2, 117 - 129, 30.12.2018

Semanur Soyyiğit Kıymet Yavuzaslan

https://doi.org/10.24181/tarekoder.453488

Cited By: 1

Öz

Sağlıklı yaşamın sembollerinden biri haline gelen zeytinyağı tüketimi dünyada 1990'lardan itibaren artış göstermiş ve günümüz dünyasında vazgeçilmez bir besin haline gelmiştir. Ancak zeytinyağının ana maddesi olan zeytin ürünü dünyada sadece belirli bölgelerde yetiştirilebildiğinden, bu pazarda karşılaştırmalı üstünlüğü olan az sayıda ülke bulunmaktadır. Diğer taraftan bir ürünün bu denli sınırlı üretici tarafından piyasaya sürülmesi de tarımda sürdürülebilir kalkınma açısından söz konusu ülkelerin önemini arttırmaktadır. Dünya nüfus artışı ile paralel olarak artan talebi karşılamak üzere, bu ülkelerin ürün arzını yıldan yıla arttıracak politikalar izlemeleri, tarımda sürdürülebilir kalkınma açısından önemlidir.

Bu anlamda çalışmada, dünya zeytinyağı ticaretinin 1995 yılından 2015 yılına kadar olan dönem içerisindeki analizi yapılmaktadır. Çalışmada, standart istatistiki metotlara göre daha sağlıklı sonuçlar vermesi nedeniyle son dönemlerde popüler özellik kazanan ağ yaklaşımı kullanılmaktadır. Bulguların merkez-çevre yapısı olduğunu ortaya koyduğu bu pazarda, ağdaki merkez ülkeler ve bunların zamansal değişimlerini belirlemek üzere merkezilik ölçümü incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Ticaret, Ağ Analizi

Complex Network Analysis of International Olive Oil Market

Öz

Olive oil, as one of the symbols of healthy life, has become an irreplaceable nutrition in today’s world. World consumption of olive oil has increased significantly since 1990’s. However, there is a small number of countries which have comparative advantage in this market since olive is only produced in the Mediterranean countries. On the other hand, the fact that a product which is marketed by such limited producers also increases the importance of the countries concerned in terms of sustainable development in agriculture. Policies which will increase the supply of these countries yearly is important in terms of sustainable development in agriculture in order to meet the increasing demand in parallel with the world population growth.

In this sense, the world olive oil trade from 1995 to 2015 is analyzed in this study. Network approach that has gained popularity in recent years is used since it gives healthier results than standard statistical methods. In this market, where the findings indicate that there is core-periphery structure, the centrality measure is examined to determine the impact of countries as an importer/exporter and evolution of this structure over the period.

Anahtar Kelimeler

International Trade, Network Analysis

Kaynakça

• Anania, G., Pupo D’andrea, M. R. 2007. The global market for olive oil. Actors, trends, policies, prospects and research needs, Agricultural Trade Agreement, Working Paper 08/2.
• Barabasi, A.L., Albert, R. 1999. Emergence of scaling in random networks. Science, 286, 509&512. Doi: 10.1126/Science.286.5439.509. Barrat, A., Barthelemy, M. and Vespignani, A. 2004. Traffic-Driven model of the world wide web graph. algorithms and models for the web-graph, Third International Workshop, Springer Berlin Heidelberg, 56-67. Doi: 10.1007/B101552.
• Bayramer, G. and Tunalıoğlu, R. 2016. Türkiye’de sofralık zeytin - zeytinyağı ihracatçılarının sorunları ve çözümüne yönelik yaklaşımlar, Journal of Adnan Menderes University Agricultural Faculty 2016; 13(1) : 141 – 150.
• Blery, E. and Kapsopoulou. K. 2007. Marketing olive oil, Journal of Food Products Marketing, 13:4, 39-55, Doi: 10.1300/J038v13n04_03 BM. 2018. Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, Available at: http://www.un-documents.net/our-common-future.pdf, (accessed 20 July 2018).
• Crescimanno, M., Di Marco, S. and Guccione, G. 2002. Production and trade marketing policies regarding organic olive oil in sicily, British Food Journal, Vol. 104, No. 3/4/5, 175-186.
• Decarlo, L. 1997. On the meaning and the use of kurtosis. Psychological Methods, 2 (3), 292-307. Doi: 10.1037/1082-989x.2.3.292 Duran, M. 2006. Zeytin/Zeytinyağı sektör raporu, dış ticaret uygulama servisi, Available at: Retrieved from http://www.ito.org.tr/dokuman/sektor/1-106.pdf (accessed 26 June 2017).
• Estrada, E. 2015. Introduction to complex networks: structure and dynamics. evolutionary equations with applications in natural sciences. Lecture Notes In Mathematics 2016. J. Banasiak, M. and M. Mokhtar-Kharroubi (Eds.). P. 93-131. Doi 10.1007/978-3-319-11322.
• Fagiolo, G., Reyes, J. and Schiavo, S. 2010. The evolution of the world trade web: a weighted network analysis. Journal of Evolutionary Economics, 20, 479-514. Doi: 10.1007/S00191-009-0160-X.
• Harwood, J.L. and Yaqoop, P. 2002. Nutritional and health aspects of olive oil. Eur. J. Lipid Sci. Technol.104, 685-697.
• Howell, A. 2012. Network statistics and modeling the global trade economy: exponential random graph models and latent space models: Is geography dead?. Unpublished Thesis, University Of California Igraphs 2018. Available at: Retrieved from http://igraph.org/r/doc/fit_power_law.html (accessed 09 January 2018). IOC. 2017. Available at: Retrieved from http://www.internationaloliveoil.org/ (accessed 10 September 2017).
• Kailis, S. and Harris, D. 2007. Producing table olives, Landlinks Press, Australia.
• Karabulut C., 2013. Aydın ticaret borsası: zeytin ve zeytinyaği raporu. Aydın Ticaret Borsası, Aydın.
• Karipidis, P., Tsakiridou, E. and Tabakis, N. 2005. The greek olive oil market structure, Agricultural Economics Review, Vol. 6, No 1, 485-504.
• Kleinberg, J.M. 1999. Authoritative sources in a hyperlinked environment. (Available at: Retrieved from https://www.cs.cornell.edu/home/kleinber/auth.pdf, 1-34. (accessed 15 December 2017).
• Kolaczyk, E. 2009. Statistical analysis of network data methods and models. Springer.
• Leon, C. and Perez, J. 2013. Authority centrality and hub centrality as metrics of systemic importance of financial market infrastructure. Borradores De Economia, 754, 1-24.
• Leon, C. and Berndsen, R.J. 2014. Rethinking financial stability: challenges arising from financial networks’ modular scale-free architecture. 1-37.
• Leon Rincon, C., Machado, C. and Paipilla, S. 2015. Identifying central bank liquidity super-spreader in interbank funds network, EBC Discussion Paper, Vol. 2015-010, 1-43.
• Lovric, M. 2010. Skewness. International Encyclopedia of Statistical Science, Springer: New York.
• Metin İ. and Atli, H. 2016. Zeytinyağı dış pazar araştırması: Edremit, Ayvalık ve Burhaniye ticaret odalarına üye zeytinyağı işletmelerinin ihracat potansiyellerinin geliştirilmesi projesi, Available at: http://www.burhaniyeto.org.tr/uploads/zeytinyagpazararastirma.pdf (accessed 10 September 2017).
• Mili, S. 2006. Market dynamics and policy reforms in the EU olive oil industry: an exploratory assessment, Paper Prepared For Presentation At The 98th EAAE Seminar ‘Marketing Dynamics Within The Global Trading System: New Perspectives’, Chania, Crete, Greece As In: 29 June – 2 July, 2006.
• Mili, S. and Zúñiga M. R. 2001. Exploring future developments in international olive oil trade and marketing: A Spanish perspective. Agribusiness: An International Journal, 17 (3), 397–415. Mitchell, M. 2006. Complex systems: Network thinking. SFI Working Paper, 2006-10-036.
• Newman, M.E.J. 2010. Networks an introduction. Oxford University Press.
• Olive Oil Times 2017. Available at: Retrieved from https://www.oliveoiltimes.com (accessed 25 November 2017).
• Öztürk, F. Yalçın, M. ve Dıraman H. (2009), Türkiye zeytinyağı ekonomisine genel bir bakış, Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt: 4, No: 2, 35-51.
• Pomarici E. and Vecchio R. 2013. The Italian olive oil industry in the global competitive scenario, Agric. Econ. - Czech, 59, 8: 361–372 Rabobank International. 2012. World olive oil market overview – new world versus old world olive oil winning in the US market with quality. Report Presented At Confagricoltura, Rome December 11th 2012.
• Reichardt, J. 2009. Introduction to complex networks. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg.
• Scheidel, A. and Krausmann, F. 2011. Diet, trade and land use: A socio-ecological analysis of the transformation of the olive oil system, Land Use Policy, 28, 47–56.
• Tunalıoğlu, R. 2010. Türkiye’nin dökme zeytinyağı ihracat tercihi üzerine düşünceler, Akdeniz Kültürü Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 20.
• Tunalıoğlu R., 2012. Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı politikaları ve dünya‟daki rekabet gücü, GTHB-Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Grubu, 10-12 Temmuz 2012, İzmir, Bölge Bilgi Alışveriş Toplantısı Bildirileri No. 151:37-39.
• Tunalıoğlu, R. Çobanoğlu, F. Cankurt, M. ve Armağan, G. (2012). Zeytinyağı tüketici davranışları, 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi. Konya.