Pediatri Hekimlerinin Bağımlı Hastaları Damgalama Düzeylerine Bağımlılık Eğitiminin Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 403 - 408, 21.10.2023

Ömer Kardaş Ahmet Sefa Gümüşsoy Muhammed Furkan Tanır Ayşe Hilal Başkan

https://doi.org/10.53446/actamednicomedia.1344279

Öz

Amaç: Ruhsal hastalıklar arasında en sık damgalanan hastalar bağımlı bireylerdir. Bağımlılıkta damgalama; daha kötü prognoz, daha sık relaps, daha az tedavi başvurusuyla ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle bu çalışmada pediatri hekimlerinin bağımlılık ile ilgili damgalama düzeyinin ölçülmesi, bu hekimlere verilecek eğitimin damgalama düzeyine etkisi araştırılmıştır.
Yöntem: Pediatri anabilim dalı’nda çalışan hekimlere “Bağımlı Ergene Yaklaşım” adlı seminer verilmiştir. Katılımcılara, sosyodemografik bilgiler ile kullanılması planlanan “Yedam Madde Bağımlılığı Stigmatizasyon Ölçeği (YMSÖ)” maddelerinin yer aldığı form tek sayfa halinde eğitim öncesinde ve sonrasında uygulanarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Örneklemin 18 (%69,2)’i kadın, 8 (%30,8)’i erkek, yaş ortalaması 37,8±11,6’di. Tüm örneklemin YMSÖ ortalama puanı eğitim öncesi 17,7±5,1, eğitim sonrası 16±5,3 olarak saptanmıştır. Bu değişim istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). Daha önce bağımlı hasta ile karşılaşan (p=0,015), ailesinde bağımlı birey olan (p=0,037), alkol kullanımı olan (p=0,030) ve uzman olan (p=0,045) hekimlerin YMSÖ ortalamalarındaki değişim istatistiksel anlamlı bulunmuştur.
Sonuç: Bağımlılıkta damgalanma eğitim ile düzeltilebilir. Damgalanmanın önlenmesi alkol-madde kullanımı olan ergenleri tedavi hizmetlerine ulaşımını kolaylaştırılabilir. Bağımlılık ve diğer ruhsal bozukluklar ile ilgili damgalamayı önleyici eğitimlerin tıp ve uzmanlık eğitimi müfredatlarına dahil edilmesini önermekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Bağımlılık, Damgalama, Bağımlılık Eğitimi, Sağlık Çalışanlarında Damgalama

Kaynakça

• Öztürk M, Ögel K, Evren C, Bilici R. Bağımlılık tanı, tedavi, önleme. 1. Baskı. Yeşilay Yayınları: İstanbul. 2019.
• Çarkçı ÖH. Alkol ve Madde Kullanımı ve Stigmatizayon. In: Evren C, ed. Alkol ve Madde Kullanım Bozukluklarında Komorbidite ve Özel Durumlar. 1. Baskı. Yer Küre Tanıtım ve Yayıncılık AŞ; 2019:241-250.