Esansiyel Trombositozlu Hastalarda Kalsiyum, Fosfor ve Arsenik Elementlerinin Analizi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 68 - 73, 29.02.2024

Denizhan Karış Tuba Özkan Tekin Fatma Ateş Güven Çetin Alev Meltem Ercan

https://doi.org/10.53446/actamednicomedia.1361338

Öz

Amaç: Esansiyel trombositoz, trombositlerde ciddi artış ve fonksiyon bozukluğuna sebep olan kök hücre kökenli nadir bir hastalıktır. Trombositlerin fonksiyonlarındaki bozulma ve artan aktiviteleri sonucunda, yapılarında bulunan granüllerden özgün moleküller salgılanmaktadır. Esansiyel trombositozda görülen hiperkalsemi, sayıca artan ve aktiviteleri artan trombositlerden kalsiyum salgılanmasına bağlıdır. Ayrıca, esansiyel trombositoz hastalarında artan serum fosfor düzeyi pıhtılaşma sırasında hücre içinden hücre dışına salınmasıyla ilişkili olabilir. Toksik bir element olan arsenik, trombositlerin yapısal değişikliklerine bağlı olarak ateroskleroza yol açan lipit peroksidasyonunu ve oksidatif stresi tetiklemektedir. Bu çalışmanın amacı serum kalsiyum, fosfor ve arsenik düzeylerindeki değişimlerin esansiyel trombositozun patogenez ve prognozuna etkilerini araştırmaktır.
Yöntem: Çalışma grupları esansiyel trombositoz tanısı alan hastalar (Grup-1,n:40), demir eksikliği anemisine bağlı reaktif trombositoz hastaları (Grup-2,n:40) ve sağlıklı kontroller (Grup-3 n:40) olarak oluşturuldu. Serum kalsiyum, fosfor ve arsenik düzeyleri indüktif eşleşmiş plazma atomik emisyon spektrofotometresi kullanılarak analiz edildi.
Bulgular: Grup-1’de serum kalsiyum düzeyleri Grup-2 ve Grup-3’e göre anlamlı derecede yüksek olarak belirlendi (sırasıyla; p=0,001, p=0,006). Grup-1 ve Grup-2’nin serum arsenik düzeyleri Grup-3’ten yüksekti (p=0,000), ayrıca Grup-2’nin serum arsenik düzeyleri Grup-3’e göre daha yüksekti (p=0,000).
Sonuç: Bu çalışma, değişen yapı ve fonksiyonlarıyla trombositlerin aktivitelerindeki artışı ortaya çıkardı. Esansiyel trombositoz grubunda serum kalsiyum düzeylerinin yüksek olması, aktif trombositlerden hücre dışına salgılanan kalsiyuma bağlı olabileceği düşüncesindeyiz.
Benzer şekilde, trombositoz gruplarında serum arsenik düzeyinindeki artış ise, trombosit membranındaki lipit peroksidasyona bağlı olarak oksidatif strese maruz kaldığının göstergesi olabilir.

Anahtar Kelimeler

Esansiyel trombositoz, kalsiyum, fosfor

Etik Beyan

Bu çalışma Bezmialem Vakıf Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'nun (04.06.2014; No: 71306642/050-01-04/141) onayı alınarak prospektif bir çalışma olarak planlandı.

Kaynakça

• Çetin G, Esansiyel trombositemi. İ.Ü. Cerrahpaşa Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Hematolog Olmayanlar için Hematolojik Maligniteler Sempozyum Dizisi. İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi; 2005; İstanbul, Türkiye, 45:277-283.
• Schafer AI. Thrombocytosis. New Engl J Med. 2004;350:1211-1219. doi: 10.1056/NEJMra035363