GEMİLERİN ADLİ SATIŞINA İLİŞKİN PEKİN SÖZLEŞMESİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ VE SÖZLEŞMENİN TÜRK HUKUKUNA ETKİLERİ

Yıl 2025, Sayı: 74, 743 - 763, 17.04.2025

Hacı Kara

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1676919

Öz

Gemilerin Adli Satışının Uluslararası Etkilerine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi 07.12.2022 tarihinde BM tarafından kabul edilmiştir. Sözleşmenin amacı alıcının uluslararası seyrüsefer yapan geminin mülkiyeti konusunda yasal kesinlik sağlamaktır. Sözleşme, adli satış usulünü ve adli satışın temiz mülkiyet sağladığı durumları düzenleyen iç hukuku korurken, adli satışlara uluslararası etki kazandırmak için uyumlaştırılmış bir rejim oluşturmak, amacı taşımaktadır.
Bu temel kural sadece kamu düzenine ilişkin bir istisnaya tabidir. Bu kural gereğince bir geminin adli olarak satışı yapılmışsa, adli satışın yapıldığı devlet dışındaki bir taraf devlette, bir mahkeme bu etkinin diğer taraf devletin kamu düzenine açıkça aykırı olacağına karar vermemiş olması gerekir. Aksi takdirde satışın sonuçları bakımından 6. maddede öngörülen etki gerçekleşmeyecektir.
Bu çalışmada, Sözleşmeye dair genel bilgiler verilecek. Sözleşmenin Türk hukukuna etkileri, Sözleşmenin diğer uluslararası sözleşmelerle kıyaslanması yapılacak ve Türkiye’nin bu Sözleşmeye taraf olması halinde faydaları etkileri belirtilecektir

Anahtar Kelimeler

Deniz Ticareti Hukuku, Uluslararası Yargı Kararları, Gemilerin Adli Satışı, Uluslararası Sözleşmeler ve Gemilerin İcra Vasıtası İle Satışı.

General Characteristics of the Convention on the Judicial Sale of Ships and Its Effects on Turkish Law

Öz

Convention on the International Effects of the Judicial Sale of Ships was adopted on 07.12.2022. The purpose of Convention is to provide legal certainty as to the buyer's ownership of a ship engaged in international navigation. Convention aims to establish a harmonized regime to give international effect to judicial sales, while preserving domestic law governing the procedure of judicial sale and the circumstances in which judicial sale provides clear title.
This basic rule is subject only to an exception relating to public order. According to this rule, if a ship has been judicially sold, a court in a State Party other than the State where the judicial sale took place must not have ruled that the effect would be manifestly contrary to the public order of the other State Party. Otherwise, the effect envisaged in Article 6 will not be realized in terms of the consequences of the sale.
In this study, general information about the Convention will be provided. Effects of the Convention on Turkish law, the comparison of the Convention with other international conventions and the beneficial of Turkey's becoming a party to the Convention will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Maritime Law, International Judgments, Judicial Sale of Ships, International Conventions and Sale of Ships by Enforcement.

Kaynakça

• Garner B A, Black’s Law Dictionary, 11th Edition, Thomson Reutors, London 2019.
• Ekin G S, “Forum Non Conveniens Doktrini ve Uluslararası Paralel Davalar”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı Prof. Dr. Durmuş Tezcan'a Armağan-II, C. 21, Y. 2019, ss. 2629-2658, (https://hukuk.deu.edu.tr/wp-content/uploads/2019/09/EKIN-SOKMEN-GULER.pdf, s.e.t. 06.12.2024).
• LI HAI, Henry, “A Brief Discussion on Judicial Sale of Ships”, https://comitemaritime.org/wp-content/uploads/2018/05/A-Brief-Discussion-on-Judicial-Sales-of-Ships.pdf, s.e.t. 02.12.2024).
• Sefer N, Gemilerin Yurt Dışında Cebrî İcra Yoluyla Satışları ve Bunların Tanınmasına Dair Milletlerarası Sözleşme Taslağı, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, “Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi”, İstanbul 2020, (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=9zY1QKRE5wXkrla2cdw7sg&no=8KaXlL4ofAc64l-Nw_cG8A, s.e.t. 27.02.2025).
• Süzel C, “Gemi Alacaklısı Hakkı Ve Gemi İpoteği Hakkında 1993 Cenevre Sözleşmesinin Cebrî İcra Hukukuna Etkileri”, DEHUKAMDER, Y. 2024, C. 7, S. 2, ss. 101-171, (https://dergipark.org.tr/tr/pub/dehukamder/issue/89727/1563543, s.e.t. 27.02.2025).
• Süzel C/Işıklar G K, “Gemilerin Adli Satışının Milletlerarası Etkilerine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (The United Nations Convention on the International Effects of Judicial Sales of Ships)”, Pîrî Reis Üniversitesi Deniz Hukuku Dergisi, Y. 2023, C. 2, S. 2, ss. 389-420, (https://www.jurix.com.tr/article/36838?u=0&c=0, s.e.t. 27.02.2025).
• (https://documents.un.org/doc/undoc/gen/v22/029/14/pdf/v2202914.pdf, s.e.t. 27.12.2024).
• Genel Kurul Kararları, (https://uncitral.un.org/en/judicialsaleofships/status, s.e.t. 02.12.2024).
• Status, (https://comitemaritime.org/wp-content/uploads/2018/05/Status-of-the-Ratifications-of-and-Accessions-to-the-Brussels-International-Maritime-Law-Conventions.pdf, s.e.t. 04.03.2025).
• (https://www.imo.org/en/KnowledgeCentre/Pages/IMOinUN-default.aspx, s.e.t. 31.10.2024).
• Convention on the Registration of Inland Navigation Vessels, Status, (https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XII-4&chapter=12&clang=_en, s.e.t. 06.12.2024).
• (https://dergipark.org.tr/tr/pub/dehukamder/issue/89727/1563543, s.e.t. 27.02.2025).
• (https://treaties.un.org/Pages/showDetails.aspx?objid=08000002801338ba&clang=_en, s.e.t. 27.02.2025).
• (https://unctad.org/system/files/official-document/aconf162d7_en.pdf, s.e.t. 03.03.2025).
• (https://comitemaritime.org/wp-content/uploads/2018/05/Status-of-the-Ratifications-of-and-Accessions-to-the-Brussels-International-Maritime-Law-Conventions.pdf, s.e.t. 04.03.2025).
• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde gerekçesi. (https://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0443.pdf, s.e.t. 16.09.2024).
• (https://treaties.un.org/pages/viewdetails.aspx?src=treaty&mtdsg_no=xi-d-4&chapter=11&clang=_en, s.e.t. 27.12.2024).
• (https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XII-8&chapter=12&clang=_en, s.e.t. 27.02.2025).
• (https://treaties.un.org/Pages/showDetails.aspx?objid=08000002801338ba&clang=_en, s.e.t. 27.02.2025).
• (https://treaties.un.org/Pages/showDetails.aspx?objid=08000002801338ba&clang=_en, s.e.t. 27.02.2025).
• (https://unctad.org/system/files/official-document/aconf162d7_en.pdf, s.e.t. 03.03.2025).
• (https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%20439/volume-439-i-6332-english.pdf; s.e.t. 03.03.2025).
• (https://treaties.un.org/pages/viewdetails.aspx?src=treaty&mtdsg_no=xi-d-4&chapter=11&clang=_en, s.e.t. 03.03.2025).
• (https://tureng.com/tr/turkce-ingilizce/forum%20shopping, s.e.t. 03.02.2025).
• Status, (https://uncitral.un.org/en/judicialsaleofships, s.e.t. 31.10.2024).