Bilim ve Sanat Merkezi Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi Çevre ve Ekoloji Konusuna ilişkin Algıları

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 3, 803 - 821, 30.11.2023

Fatih Pala

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1311829

Öz

Araştırma, küresel değişimin çevre, enerji kaynakları, sosyal, kültürel ve ekonomik hayata etkilerine ilişkin öğrenci görüşlerini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırma nitel araştırma modeli kullanılmış olup, durum çalışması olarak desenlenmiştir. Bu araştırmada “amaçsal örnekleme” yaklaşımı yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Erzurum ili sınırları içerisinde yer alan bir Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı Bilim ve Sanat Merkezi’nde eğitim gören 22 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın verilerinin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bu işlemlerin yapılması sırasında, nitel veri analiz programlarından MAXQDA 20 kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; öğrenciler küresel değişim daha çok ekonomik alana, değişimin olumlu ve olumsuz yönlerini daha çok kültürel ve ekonomik hayata etkisi, çevre ile geri dönüşüm arasında ilişkiyi daha çok çevrenin korunması, geri dönüştürülebilir malzemeleri ve bu malzemelerle ne tasarlandığını daha çok plastik, farklı enerji kaynaklarının olumlu ve olumsuz özelliklerini daha çok kaynakların tüketimi, çevreyi koruma alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ve faaliyetlerini daha çok ÇEVKO, TEMA, ÇEKÜL ve “Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri” çerçevesinde üzerimize düşen sorumlulukları ise daha çok çevreyi koruma olarak belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Küresel değişim, çevre, enerji kaynakları, sosyal, kültürel ve ekonomik hayat.

Kaynakça

• Ackerman, F. (2005). Why do we recycle: markets, values, and public policy. Washington, D.C: Island Press.
• Altunok, A. E. ve Altunok, E. (2016). AB iklim değişikliği politikaları. Denetişim, 12, 45-55.
• Akyıldız, F. (2011). Binyıl kalkınma hedefleri. İnsan hakları ve demokrasi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(14). 39–60.
• Aslan, F. (2015). Yenilenebilir enerji kaynaklarının fen eğitimi açısından önemi ve bu bağlamda geliştirilen rüzgâr türbini materyalinin fen ve teknoloji dersi kazanımları üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
• Aydın, F., Coşkun, M., Kaya, H. ve Erdönmez, İ. (2011). Gifted students’ attitudes towards environment: A case study from Turkey. African Journal of Agricultural Research, 6(7), 1876-1883.
• Balay, R. (2004). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 61-82.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi: Ankara.
• Çiçek Şentürk, Ö. ve Selvi, M. (2023). Argumentation-supported educational comics as a teaching tool for environmental education. Environmental Education Research, 1-20.
• Çelik, S., Bacanlı, H. ve Görgeç, H. (2008). Küresel iklim değişikliği ve insan sağlığına etkileri. Telekomünikasyon Şube Müdürlüğü, 1(1), 1-31.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.). Boston, MA: Pearson Education, Inc. Demir, A. (2009). Küresel iklim değişikliğinin biyolojik çeşitlilik ve ekosistem kaynakları üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 1(2), 37-54.
• Demircioğlu, G. Demircioğlu, H. ve Yadigaroğlu, M. (2015). Fizik, kimya ve biyoloji öğretmen adaylarının çevre bilinç düzeylerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8(19), 167-193.
• Erdoğan, Z. (2008). İklim değişikliği ve sağlık üzerine etkileri. Florence Nightingale Journal of Nursing, 16(61), 71-76.
• Eser, T. (2011) Üstün yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
• Gandy, M. (1994). Recycling And the politics of urban waste. New York: St. Martin's Press.
• Gündüzalp, A. A. ve Güven, S. (2016). Atık, çeşitleri, atık yönetimi, geri dönüşüm ve tüketici: Çankaya belediyesi ve semt tüketicileri örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 9(1), 1-19.
• Halder, P., Havu-Nuutinen, S., Pietarinen, J., Zyadin, A. and Pelkonen, P. (2014). Subject knowledge and perceptions of bioenergy among school teachers in India: Results from a survey. Resources, 3(4), 599-613.
• Harman, G. ve Çelikler, D. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının geri dönüşüm kavramı hakkındaki farkındalıkları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 331-353.
• Heller, K. A., Perleth, C. and Lim, T. K. (2005). The munich model of giftedness designed to ıdentify and promote gifted students. R. J. Sternberg ve J. E. Davidson (Eds.), Conceptions of Giftedness, 147-197. New York: Cambridge University Press.
• Hidi, S. and Renninger, K. A. (2006). The four-phase model of ınterest development. Educational Psychologist, 4(2), 111-127
• Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) (2007). Climate change 2007: The physical science basis summary for policymarkers-contibution of working group ı to the fourth assessment report of the ıntergovernmental panel on climate change. Retrieved from www.ipcc.ch 26.07.2022.
• İçli, G. (2001). Küreselleşme ve kültür. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 163-172.
• İpekoğlu, H. Y., Üçgül, İ. ve Yakut, G. (2014). Yenilenebilir enerji algısı anketi: Güvenirlik ve geçerliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Yekarum E-Dergi, 2(3), 20-26.
• Kadıoğlu, M. (2008). Küresel iklim değişimi ve etik. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, 13, 393-424.
• Karacan, A. R. (2007). Çevre ekonomisi ve politikası (ekonomi, politika, uluslararası ve ulusal çevre koruma girişimleri). Ege Üniversitesi İİBF Yayınları: İzmir.
• Kargı, E. ve Akman, B. (2003). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip üstün yetenekli çocuklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 212-214.
• Lay, Y. F., Khoo, C. H., Treagust, D. F. and Chandrasegaran, A. L. (2013). Assessing secondary school students' understanding of the relevance of energy in their daily lives. International Journal of Environmental and Science Education, 8(1), 199-215.
• Liarakou, G., Gavrilakis, C. and Flouri, E. (2009). Secondary school teachers’ knowledge and attitudes towards renewable energy sources. Journal of Science Education and Technology, 18(2), 120-129.
• Peşkircioğlu, N. (2016). 2030 sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Küresel verimlilik hareketine doğru. Anahtar Dergisi, 28(355), 4-9.
• Reis, S. M., and McCoach, D. B. (2000). The underachievement of gifted students: What do we know and where do we go? Gifted Child Quarterly, 44, 152-170.
• Selçuk, I. Ş. (2010). Küresel ısınma, Türkiye’nin enerji güvenliği ve geleceğe yönelik enerji politikaları, Ankara Barosu Yayınları: Ankara.
• Seraphin, K. D., Philippoff, J., Parisky, A., Degnan, K. and Warren, D. P. (2013). Teaching energy science as inquiry: Reflections on professional development as a tool to build inquiry teaching skills for middle and high school teachers. Journal of Science Education and Technology, 22(3), 235-251.
• Soran, H., Morgil, F. İnci, Y., Atav, E. ve Işık, S. (2000). Biyoloji öğrencilerinin çevre konularına olan ilgilerinin araştırılması ve kimya öğrencileri ile karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 128-139.
• Spiegelman, H. and Sheehan, B. 2004. The future of waste, BioCycle, 45(1), 59.
• Şentürk, M. ve Çicek Şentürk, O. (2023). The Social Studies and Science Pre-Service Teachers' Experiences of Creative Comics for Environmental Education. International Journal of Research in Education and Science, 9(1), 109-123.
• Tezcan, M. (2002). Küreselleşmenin eğitim boyutu. Eğitim Araştırmaları, 6, 56-60.
• Uğulu, İ. (2013). Üstün yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35.
• Winstanley, C. (2004). Too clever by half: A fair deal for gifted children. Stoke on Trent: Trentham Books.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: İstanbul.
• Zyadin, A., Puhakka, A., Ahponen, P., Cronberg, T. and Pelkonen P. (2012). School students’ knowledge, perceptions and attitudes toward renewable energy in Jordan. Renewable Energy, 45, 78-85.
• Zyadin, A., Puhakka, A., Ahponen, P. and Pelkonen, P. (2014). Secondary school teachers' knowledge, perceptions, and attitudes toward renewable energy in Jordan. Renewable Energy, 62, 341-348.